تحقیق درباره مسجد جامع یزد
تحقیق در مورد مسجد جامع یزدتحقیق مسجد جامع یزدتحقیق و بررسی مسجد جامع یزددانلود تحقیق در مورد مسجد جامع یزد 31 صدانلود تحقیق مسجد جامع یزد 31 صمسجد جامع یزدمسجد جامع یزد 31 ص
تحقیق درباره مسجد جامع یزد
دسته بندی | تاریخ و ادبیات |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 23 کیلو بایت |
تعداد صفحات | 32 |
دریافت فایل
توضیحات :
تحقیق درباره مسجد جامع یزد در 32 صفحه در قالب Word قابل ویرایش.
بخشی از متن :
پیشگفتار
مسجد جامع یزد بسان نگین درخشندهای در دل كویر است. شیوة معماری ، قوسهای دلنشین ، گلدسته های باوقار و زیبا، نقوش ناب و مجرد، این مسجد را به یكی از چند مسجد ممتاز و نمونه ایران تبدیل كرده است.
معماری منحصر به فرد ، نقش مایه های ممتاز خلق شده در بستر كاشی و آجر از نظر طرح و نقش ،تركیب و نحوه اجرا در سطح عالی و هنرمندانه است . زیبایی و سادگی نقوش، نحوه نقش اندازی و… از موارد مهم در بررسی مسجد جامع یزد است.
مسجد جامع یزد با توجه به این كه یكی از مساجد نادری است كه آثار هنری چند سده را از دوره های مختلف ، ایلخانی ، تیموری، صفوی، قاجاریه و حتی دوره های بعدی در خود جای داده است ،از نظر مقایسه ارزشهای هنری دوره های مختلف باهمدیگر بسیار مورد اهمیت است.
در این تحقیق كه به صورت كتابخانه ای انجام شده سعی بر این است تا اطلاعات كاملی از نحوه معماری،آثار كتیبه ای و نقش مایه ای در این مسجد مورد بررسی قرار بگیرد.
فصل اول :
تاریخچه و معماری مسجد جامع كبیر یزد
این بنا در میانه شهر یزد واقع گردیده و یكی از بزرگترین و زیباترین مساجد ایران است كه در دورةایلخانی بنا گردیده و در دوره های بعد گسترش یافته و تعمیر،تزئین و تجدید گردیده است ؛ به صورتی كه امروزه می توان بخش های مختلف ایلخانی، تیموری،صفوی، قاجاریه و تعمیرات دورةاخیر را باز شناخت.
پاره ای عقیده دارند كه در دوران پیش از اسلام، این مكان آتشكده از دورة ساسانی برپا بوده كه تا دوران بعد از اسلام نیز دوام داشته است. اما دلایل كافی برای اثبات این مدعا در دست نیست. اما این مطلب مسلم است كه مكان مسجد جامع، در مقابل دروازة شهرستان یا دروازة شهر دوران پیش از اسلام است،و اولین مسجد جامع در این مكان ساخته شده است و از آنجایی كه مسجد جامع در هر شهر بیش از یكی نمی تواند باشد، تمام ساخت و سازها در جهت گسترش فضای مسجد جامع شهر در طول تاریخ در همین مكان اتفاق افتاده است.
بنای كنونی مسجد با وسعتی حدود 10000 متر مربع مشتمل بر سر در ورودی و جلوخان ،صحن وسیع رواقهای جانبی صحن، ایوان،گنبد خانه و شبستانهای طرفین آن،شبستان بزرگ ستوندار، كتابخانه، تزئینات غنی و زیبا و كتیبه ها و سنگ نوشته های تاریخی و غیر تاریخی است.
مسجد دارای 7مدخل ورودی از جهات مختلف است. ورودی اصلی ، در میانه ضلع شرقی واقع گردیده و متشكل از فضای جلوخان ، سردری زیبا و رفیع با مناره های مرتفع و زیبا و كتیبه های تاریخی است. سردر مزبور به جهت آسیب های وارده، خاصه بر پوششهای تزئینی آن، بازسازی شده است. بنای سردر مربوط به دورة اول ساختمانی ،همزمان با ایوان و گنبدخانه است كه در دورة تیموری كاشیكاری و كتیبه هایی بر روی آن نصب شده و در دوره صفوی، دو منارة رفیع بر بالای آن ساخته شده و در دورةاخیر نیز مناره ها و پوشش تزیینی آن تجدید یافته است . سر در مزبور از ارتفاع زیاد و پنهای نسبتا كمی برخوردار است (نسبت 1 به 3)
كتیبه های تاریخی مذكور، در زیر مقرنس كاری طاق سردر و بر اطراف درگاه نگاشته شده است. كتیبه ی اول،در شش شمسه از كاشی معرق به خط نسخ و مورخ 891 ه.ق نوشته شده و متضمن ابیاتی است . كتیبه های دیگری با مضامین دینی و كتیبه هایی از دوران اخیر بر این سر در نگاشته شده است. در چوبی دو لنگه و منبت مسجد قدیمی است.
بر جنوبی سردر، دو ستون مرمرین به بلندی 125 و محیط حدود 155 سانتی متر با فاصله ای از هم نشانده و بر سطوح آنها نقوش و ابیاتی كنده كاری كردهاند.[1] با توجه به منابع تاریخی و روایت های پیرامون محل، احتمالاً این ستونهای كوچك به عنوان شمعدان مورد استفاده بودهاند . رو به روی ستونها، حوضی هشت ضلعی و نسبتاً بزرگ قرار دارد. بناهای اطراف جلوخان، مربوط به دورة قاجاریه و بعد از آن است. سردر مذكور از طریق كریاسی چهار ضلعی كه جزئی از شبستان شرقی مسجد است. وارد صحن وسیع مسجد می شود. صحن به ابعاد 20*53 متر درسه ضلع با رواقهای دورةقاجاریه و در ضلع جنوبی با ایوان بزرگ و قدیمی بنا محسوب می شود. در وسط صحن سكوی كم ارتفاعی به طول و عرض 15*35 متر ساخته شده كه در ایام تابستان بر روی آن نماز می گذارند . در قسمت شرقی صحن، نزدیك دهلیز ورودی،محوطه ای به ابعاد 5/2*3 متر با دیواره آجر چینی مشبك جدا شده كه از قدیم الایام به نام قرائت خانه موسوم بوده و آن را محل اعتكاف دانستهاند. در جهت قبله این محوطه، محرابی از كاشی مسدس به ابعاد 50*64 سانتی متر تعبیه كرده اند كه بر روی آن اسامی «الله» ، «محمد» ، «علی» ، «حسن» ، «حسین» و سال 890
ه.ق نقر شده است. بر طبق روایت منابع تاریخی و شواهدی كه در نمای ایوان باقی مانده، نمای صحن مسجد با كتیبه قرآنی و كاشی مزین بوده است . در این صحن همچنین پایانی قدیمی با 74 پله موجود است.[2]
ایوان و گنبد خانه كه قدیمی ترین بخش مسجد راتشكیل می دهند،در ضلع جنوبی واقع گردیده و طرفین آنها رواق و شبستانهایی قرار گرفته است. قطر دهنهی داخلی ایوان حدود 8 و عمق آن 13 متر است و در اضلاع شرقی و غربی آن،غرفه ها ،شاه نشین ها و دهلیزهایی ساخته شده است. این ایوان با ارتفاع زیاد دارای پوشش ضربی است. ارتفاع ایوان با ستونچه های گردی كه بلندی آنها گاه صد برابر قطر آنهاست بیشتر نشان داده می شود. نمای خارجی و داخلی ایوان ،مزین به كاشیكاری زیبا و كتیبه هایی بر كاشی معرق است.
بخشهای دیگر ایوان با كاشی و آجر و كتیبه هایی تزئین شده است. شاه نشینها و دالان های متصل به ایوان نیز دارای تزئنیات گچ كاری هستند. ایوان مذكور از طریق درگاه بزرگی به فضای گنبد خانه راه پیدا می كند. در دو طرفین این درگاه از جانب ایوان،راه پله ها و ورودی هایی قرار دارد كه به غلام گردش .
وغرفه های فوقانی گنبد خانه و ایوان راه پیدا می كند. گنبد خانه به ابعاد تقریبی 14*14 متر و از جهات مختلف، درگاه هایی به ایوان، رواق ها و شبستانها دارد. سطوح داخلی گنبد خانه با ایجاد غلام گردش و غرفه هایی به صورت دو طبقه درآمده است و از بالای طبقهی دوم، با ایجاد ترنبه هایی در گوشه ها،سطح مربع را به كثیر الاضلاع تبدیل كرده و گنبد را بر آن برپا داشتهاند.
[1] – آن مقدار شعر كه خوانده شد چنین است:
سنگ رست راست
آسمان می خواست گر سنگت كند لختی براش (؟)
تا نهد بر خاتم….. (ریخته) چون نگین گفت متین
گر نهد صد سال بر دیوار سر
در نیفتد كاهی از… این حصن متین
سنگ دست چپ
آستان فرسای عرصة حرمت جهان افروز… (بقیهاش ریخته)
[2] – در صحن مسجد دو پایاب وجود دارد كه یكی آب زارچ و از دیگری آب محمود آباد (مردوا) می گذشته و اكنون خشك شده است.
و…
فهرست مطالب :
پیشگفتار
فصل اول: تاریخچه و معماری مسجد جامع كبیر یزد
فصل دوم: نقش مایه های نوشتاری مسجد جامع یزد
فصل سوم: كاربرد خط در معماری اسلامی
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل نقش مایه های نوشتاری در معماری اسلامی
فصل پنجم: شكل انتزاعی حروف در انتقال یك مفهوم در مسجد جامع یزد
فهرست منابع و مآخذ
قوانین ارسال دیدگاه در سایت