مبانی نظری وپیشینه تحقیق بهره وری

مبانی نظری وپیشینه تحقیق بهره وری

توضیحات: فصل دوم تحقیق کارشناسی ارشد (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)

همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو تحقیق

توضیحات نظری کامل در مورد متغیر

پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه

رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب

منبع : انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)

نوع فایل: WORD و قابل ویرایش با فرمت doc

قسمتی از متن مبانی نظری و پیشینه

بهره وری^[1] در لغت به به معنای قدرت تولید، بارور بودن و مولد بودن است. چند سالی است که این واژه در فرهنگ علمی و اداری کشور رایج شده است. لغت بهره وری از نظر ادبی حاصل مصدر است که از واژه ی بهره ور مشتق شده است و کلمه ی بهره ور به استناد فرهنگ فارسی معین به معنای بهره ب، با فایده بودن، سود بردن و کامیابی معنی شده است. در برخی نوشتارهای تحقیقاتی برای واژه ی بهره وری معادلهای دیگری مانند راندمان، بازدهی، قدرت تولید، قابلیت تولید برگزیده شده است(متقی،1384: 71).

در فرهنگ آکسفورد بهره وری چنین تعریف شده است، بهره وری عبارت است از بازدهی و کارآیی در تولید که توسط برخی از روابط بین ستادها و نهادها اندازه گیری می شود. تعریف بهره وری از نظر سازمان بین المللی کار^[2](ILO) عبارت است از: نسبت بازده بر منابع مصرف شده. به عبارت ساده تر بهره وری عبارت است از نسبت مقدار کالا یا خدمت تولید شده به منابع بکار رفته در جریان تولید. آژانس بهره وری اروپا^[3] (EPA) بهره وری را اینچنین تعریف می کند: بهره وری درجه ی استفاده ی موثر از هر یک از عوامل تولید است. بنابراین بهره وری یک دیدگاه فکری است که همواره سعی دارد آنچه را که در حال حاضر موجود است بهبود بخشد. بهره وری مبتنی بر این عقیده است که انسان می تواند کارها و وظایفش را هر روز بهتر از دیروز به انجام برساند. مرکز بهره وری ژاپن بهره وری را اینگونه تعریف می کند: هدف از بهبود بهره وری به حداکثر رساندن استفاده از منابع نیروی انسانی، تسهیلات و غیره به طریق علمی و با کاهش هزینه های تولید، گسترش بازارها، افزایش اشتغال، کوشش برای افزایش دستمزدهای واقعی و بهبود معیارهای زندگی آنگونه که به نفع کارکنان، مدیران و مصرف کنندگان باشد. هیات ملی بهره وری سنگا÷ور بهره وری را اینچنین تعریف می کند: بهره وری عبارت است از یک نگرش فکری که برای رسیدن به بهبود تلاش می کند و به آن دست می یابد و همچنین سیستمها و مجموعه ای از فعالیتها که آن نگرش را به عمل تبدیل می کند (متقی، 1384: 73).

تاریخچه بهره وری

بطور رسمی و جدی ، نخستین بار بهره وری در مقاله ای توسط فردی به نام كوئینی^[4] در سال 1766 میلادی در بحث های اقتصادی ظاهر شد . بعد از یك قرن یعنی در سال 1883 آن طور كه فرهنگ لغت شناسی لاروس بیان می ند : فردی به نام لیتر^[5] بهره وری را بدین گونه تعریف كرد “قدرت و توانایی تولید كردن” كه در واقع در این جا بهره وری با اشتیاق تولید را بیان می كند.

از اوایل قرن بیستم این واژه معنای دقیق تری بعنوان رابطه بازده “ستانده” و عوامل و وسایل به كار گرفته برای تولید آن بازده (نهاده یاداده) را به دست اورد .فردی به نام ارلی^[6] در سال 1900 بهره وری را ارتباط بین بازده و وسایل به كار رفته برای تولید این بازده عنوان كرد(آسترکی، 1389: 43).

درسال1950سازمان ههمكاری اقتصادی اروپایی‌تعریف كاملتری از بهره‌وری به این شرح ارائه داد:

بهره وری خارج قسمت بازده به یكی از عوامل تولید است. بدین ترتیب می توان از بهره وری سارمایه، بهره وری سرمایه گذاری، بهره وری مواد خام ، بسته به این بازده در ارتباط با سرمایه ، سرمایه گذاری با مواد خان و غیره مورد بررسی قرار گیرد ، نام برد(كاظمی ، 1381: 33).

فایر بكنت^[7] بهره وری را نسبت بین بازده و نهاده تعریف می كند. كندریك و كریمر^[8] تعریف های عملكردی ، موضعی و وظیفه ای برای بهره وری عامل منحصر یا منفرد و بهره وری جمعی و كلی عامل ها ارایه می كنند. دو عنصر حیاتی و اساسی بهره وری ، كارایی و اثر بخشی می باشد . كارایی ناظر بر اینكه داده های مختلف چگونه با هم تركیب می شوند، یا اینكه كار چگونه پیش می رود؟ كارایی، توانایی بدست آوردن محصول یا ستاده بیشتر از حداقل داده هاست. كارایی به این معنا ست كه حجم معینی از محصول با كیفیت عالی ، در كمترین زمان و یا كمترین ضایعات و غیره بدست آید. اثر بخشی ناظر است بر اینكه آیا نتایج بدست امده یا ستاده منطبق با هدفهای مورد انتظار می باشد یا خیر؟(پوتی،1993، به نقل از آسترکی،1389: 48).

بهره وری مواد^[9]

طبق تعریف فوق بهره وری مواد عبارت است از نسبت میزان تولید به میزان مواد اولیه مصرف شده.

بهره وری سرمایه^[10]

منظور از سرمایه در واقع سرمایه گذاری جهت زمین ، ماشین آلات و ساختمان می باشدو بهره وری سرمایه از نسبت میزان تولید ب
ه میزان سرمایه ثابت بدست می آید.

بهره وری نیروی انسانی^[11]

از آنجائیكه عوامل تكنولوژیكی ، استفاده از مواد اولیه و تاسیسات و سایر ورودی های هر سیستم بطور مستقیم و غیر مستقیم در ارتباط با عملكرد نیروی انسانی است و همچنین به دلیل اینكه بخش وسیعی از هزینه های محصول را نیروی انسانی تشكیل می دهد و آمار اشتغال و نفر ساعت ها در دسترس است. این نسبت جزئی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. با افزایش و كاهش این نسبت در واقع بهره وری كل تغییر چشمگیری پیدا خواهد كرد.

[1] . Productivity

[2] . International Labour Organization

[3] . European Productivity Agency

[4] . Quesnay

[5] . Litter

[6] . Early

[7] . Fabricant

[8] . Kendrive & Creame

[9] . Material productivity Index

[10] . Capital productivity Index

[11] . Labor productivity Index