مبانی نظری و پیشینه تحقیق کیفیت زندگی زناشویی ۶۳ صفحه

این نوشتار مبانی نظری و پیشینه تحقیق کیفیت زندگی زناشویی را در پژوهش های داخلی و خارجی مورد بررسی قرار می دهد. 

کیفیت زندگی زناشویی یکی از گسترده ترین مفاهیم برای تعیین و نشان دادن میزان شادی و میزان پایداری رابطه است. کیفیت زندگی زناشویی موضوعی محوری و کلیدیست که هر زوج پس از سالهای تثبیت ازدواج ناگزیر با آن مواجه می‌شوند. این سوال کلیدی و تعیین کننده از آن جهت دغدغه جدی و ناگزیر همگانی است که تعادل زندگی انسان را نشانه می‌رود. پس از آن تصمیم بزرگ وسرنوشت‌ساز، با آن همه سرمایه‌گذاری و تعهد مادی و معنوی و تغییر در سبک زندگی، به ناچار باید پاسخ دهیم، آیا واقعاً ارزشش را داشته است؟ آیا این معامله‌ای منصفانه بوده؟ آیا چنین تغییر بزرگ و همه جانبه‌ای به بهترین شکل و به مناسبترین مقصد صورت پذیرفته است؟ آیا آنچه باید می‌شد، شده است (جدیدی و جان بزرگی، ۱۳۸۸).

شاید تصور شود همه زوجها واقعاً با چنین پرسشهای سهمگینی رو در رو نمی‌شوند. نکته حائز اهمیت اینکه مکانیزم‌های دفاعی ما آدم‌ها که وظیفه حراست از تعادل روحی و روانی ما را بر عهده دارند، اغلب به گونه‌ای عمل می‌کنند تا ما به طور مستقیم و کاملا هوشیار در معرض پاسخگویی به سوالات تهدید‌کننده قرار نگیریم. این مکانیزم‌های ناخودآگاه، به گونه‌ای در سیستم ما عمل می‌نمایند تا سوالات سخت و وحشتناک در لباسی ملایم‌تر و کمتر تهدیدکننده با ما ملاقات کنند. به دلیل عملکرد همین مکانیزم‌های دفاعی حیات بخش است که بحران عمومی پس از ازدواج همواره تهدیدکننده و ویرانگر ظاهر نمی‌شود، گرچه کاملاً واقعیت دارد. پاسخ این سوال از آنجا مهم و تعیین کننده است که می‌توان ریشه بسیاری از معضلات و معماهای پیچیده در روابط زن و شوهرها را در آن جستجو کرد. درکی که‌آگاهانه یا ناخودآگاه زن و مرد از عشق موجود میان خود و شریک یگانه و همیشگی زندگیشان دارند، می‌تواند تاثیری عمیق بر سایر شئون زندگی در روابط متقابل داشته باشد(جدیدی و جان بزرگی، ۱۳۸۸).

بنابراین با توجه به تاثیر عمیقی که کیفیت زندگی زناشویی بر جنبه های مختلف انسانی دارد این موضوع از دیرباز مورد توجه دانشمندان علوم انسانی و علمای دین قرار گرفته است. از نظریه پردازانی که در دهه های اخیر به بررسی موضوع ارتباط بین زوجین و کیفیت زندگی زناشویی پرداخته اند می توان به اندیشمندانی همچون الیس (۲۰۰۴، ۱۹۸۹) ، وارینگ  (1980، ۱۹۸۳)، مک مستر ، فارمن ، برادبوری ، جانسون و ویفن  (2003)، تسنگ  و مک درموت ، جسلسن ، بیورز ، باگاروزی (۲۰۰۱) و السون  اشاره کرد.

فهرست مطالب

تعریف نظری کیفیت زندگی زناشویی

تعریف عملیاتی کیفیت زندگی زناشویی

فصل دوم چارچوب نظری و پیشینه پژوهش کیفیت زندگی زناشویی

موضع‌گیری های نظری در خصوص کیفیت زندگی زناشویی    11
۲-۱-۱ تاریخچه کیفیت زندگی زناشویی    11
۲-۱-۲ تاریخچه کیفیت زندگی زناشویی    12
۲-۱-۳ اجزای تشکیل دهنده کیفیت زندگی زناشویی    17
          2-1-3-1 عشق      18
          2-1-3-2 همدلی    18
         2-1-3-3 محبت    19
          2-1-3-4 صمیمیت      19
          2-1-3-5 تعهد    20
         2-1-3-6 احساس مسئولیت    21
          2-1-3-7 وفاداری و جانب‌داری      21
          2-1-3-8 اعتقاد و اعتماد    21
۲-۱-۴ عوامل مؤثر بر کیفیت زندگی زناشویی    22
          2-1-4-1 عوامل فردی      22
          2-1-4-2 عوامل ارتباطی    26
         2-1-4-3 عوامل خارجی    29
۲-۱-۵ کیفیت زندگی زناشویی مطلوب    30
۲-۱-۶ کیفیت زندگی زناشویی نا مطلوب    31
۲-۱-۷ نظریه‌های کیفیت زندگی زناشویی    32
          2-1-7-1 دیدگاه برادبوری      32
          2-1-7-2 دیدگاه بیورز    34
         2-1-7-3 دیدگاه السون    35
          2-1-7-4 دیدگاه سه محوری تسنگ و مک‌درموت      35
          2-1-7-5 دیدگاه مک مستر    36
         2-1-7-6 دیدگاه فرایند کارکرد رابطه زناشویی    
۲-۴ یافته‌های پژوهشی در قلمرو موضوع مورد بررسی    66

یشینه تحقیقاتی 
پیشینه داخلی
پیشینه خارجی 

منابع و مآخذ
منابع فارسی    
منابع انگلیسی