کارکردها و ابعاد ساختار سازمانی

هدف از این تحقیق کارکردها و ابعاد ساختار سازمانی می باشد.
 

ساختار سازمان مکانیزمی است که بر اساس آن، تعاملات افراد در زمان و مکان تنظیم شده و قاعده مند می گردد. ارتباطات و فعالیت های افراد را در سازمان شکل می بخشد، سازمان را به سمت فرصت های محیطی سوق داده و گاهی هم از آن باز می دارد (هارگریویست، ۲۰۰۱). کسرایی و علیرحیمی (۱۳۸۸) نیز ساختار سازمانی را به مثابه ی چهارچوبی معرفی می کنند که تعیین کننده ی روابط رسمی و بعضا غیر رسمی افراد است. بر این اساس می توان گفت ساختار سازمانی مسیری بسیار منظم و مناسب برای انتقال اطلاعات به شمار می آید، که از طریق کاهش تاثیر ویژگی های شخصی افراد بر سازمان، زمینه ی نیل به اهداف سازمانی را ممکن می سازد (هال، ۲۰۰۲). 

صاحبنظران متعددی نظیر رابینز و جاج (۲۰۰۹)، هال (۲۰۰۲)، هچ (۱۳۸۷) و اعرابی (۱۳۷۶)، کارکردهای مختلفی را برای ساختار سازمانی برشمرده اند که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره نمود:
۱- طراحی الگوی تعاملی سازمان
۲- شکل دهی و جهت دهی ماهیت کل سازمان
۳- انتظام بخشی کل سازمان
۴- شکل دهی قابلیت های کارکردی سازمان و تبعات عملکردی منتج از آنها
۵- شکل دهی مناطق فعالیت سازمان
۶- کنترل رفتار و اعمال اعضای سازمان
۷- زمینه سازی جهت اعمال قدرت
۸- پیونددهی افراد با سازمان و اثربخشی

ملاحظه می شود که ساختار با کارکردهای متعدد و متکثر خود از طریق نفوذ در و بر رفتار سازمانی افراد (در سطوح مختلف فردی، گروهی و سازمانی)، مناطق فعالیت آنان، تعاملات سازمان با محیط تعاملی خود و کیفیت آن، ماهیت کل سازمان را تحت تاثیر خود قرار می دهد؛ و بدین ترتیب آن را انتظام می بخشد. لازم به ذکر است آنچه که موجب اهمیت ساختار سازمانی می شود ویژگی ها، قدرت جهت دهی و پیش برندگی آن در سازمان، کارکردها و قابلیت های کارکردی ناشی از آن است (معینی،۱۳۹۰).

فهرست مطالب
۱-۳- تعاریف متغیرها    8
۱-۳-۱- تعاریف مفهومی متغیرها    8
۱-۳-۱-۱- ساختار سازمانی    8
۱-۳-۱-۲- ساختار تواناساز    8
۱-۳-۱-۳- ساختار بازدارنده    9
۱-۳-۲- تعاریف عملیاتی    10
۱-۳-۲-۱- ساختار سازمانی    10
۲-۱-۱- ساختار سازمانی    11
۲-۱-۱-۱- کارکردهای ساختار    12
۲-۱-۱-۲- ابعاد ساختار سازمانی    13
۲-۱-۱-۳- انواع ساختار سازمانی    14
۲-۱-۱-۳-۱- ساختار کارکردی    14
۲-۱-۱-۳-۲- ساختار بخشی    14
۲-۱-۱-۳-۳- ساختار ساده    15
۲-۱-۱-۳-۴- ساختار ادهوکراسی    15
۲-۱-۱-۳-۵- ساختار بوروکراسی ماشینی    16
۲-۱-۱-۳-۶- ساختار بوروکراسی حرفه ای    16
۲-۱-۱-۳-۷- ساختار ماتریسی    17
۲-۱-۱-۳-۸- ساختار افقی    17
۲-۱-۱-۳-۹- ساختار شبکه ای    17
۲-۱-۱-۳-۱۰- ساختار ستاره ای    17
۲-۱-۱-۳-۱۱- ساختار تارعنکبوتی    18
۲-۱-۱-۳-۱۲- ساختار پارندی    18
۲-۱-۱-۳-۱۳- ساختار خوشه ای    18
۲-۱-۱-۳-۱۴- ساختار مجازی    19
۲-۱-۱-۳-۱۵- ساختار وظیفه‌ای    19
۲-۱-۱-۳-۱۶- ساختار ارگانیکی و  مکانیکی    20
۲-۱-۱-۳-۱۷- ساختار تواناساز و بازدارنده    20
۲-۱-۱-۳-۱۷-۱- رسمیت تواناساز    21
۲-۱-۱-۳-۱۷-۲- رسمیت بازدارنده    22
۲-۱-۱-۳-۱۷-۳- تمرکز تواناساز    22
۲-۱-۱-۳-۱۷-۴- تمرکز بازدارنده    22
۲-۱-۱-۳-۱۷-۵- فرایند تواناساز    23
۲-۱-۱-۳-۱۷-۶- فرایند بازدارنده    23
۲-۱-۱-۳-۱۷-۷- زمینه تواناساز    23
۲-۱-۱-۳-۱۷-۸- زمینه بازدارنده    24
۲-۱-۱-۴- متغیرهای زمینه ای اثرگذار بر ساختار سازمانی    24
۲-۱-۱-۴-۱- استراتژی و هدف    25
۲-۱-۱-۴-۲- محیط    25
۲-۱-۱-۴-۳- اندازه ی سازمان    25
۲-۱-۱-۴-۴- سن سازمان    25
۲-۱-۱-۴-۵- تکنولوژی    25
۲-۱-۳- تاریخچه پژوهش    26
۲-۱-۳-۱-پژوهشهای خارجی    26
۲-۱-۳-۱-۱-ساختار سازمانی    26
۲-۱-۴- پژوهشهای داخلی    36
۲-۱-۴-۱- ساختار سازمانی    36
۲-۱-۴-۲- سازگاری    39
منابع و مآخذ    42
منابع فارسی    42
منابع انگلیسی    46