استانداردهای حسابرسی: كنترل كیفیت در مؤسسات ارائه‌كننده خدمات حسابرسی، سایر خدمات اطمینان بخش

هدف این بخش، ارائه استانداردها و راهنماییهای لازم درباره مسئولیتهای مؤسسه در مورد سیستم كنترل كیفیت آن برای حسابرسی و بررسی اجمالی اطلاعات مالی تاریخی و سایر خدمات اطمینان بخشی و خدمات مرتبط است

استانداردهای حسابرسی: كنترل كیفیت در مؤسسات ارائه‌كننده خدمات حسابرسی، سایر خدمات اطمینان بخش

كلیات
1. هدف این بخش، ارائه استانداردها و راهنماییهای لازم درباره مسئولیتهای مؤسسه در مورد سیستم كنترل كیفیت آن برای حسابرسی و بررسی اجمالی اطلاعات مالی تاریخی و سایر خدمات اطمینان بخشی و خدمات مرتبط است. این استاندارد باید همراه بخشهای ”الف“ و ”ب“ آیین رفتار حرفه‌ای مطالعه شود.
2. استانداردها و راهنماییهای بیشتر درباره مسئولیتهای كاركنان مؤسسه در مورد روشهای كنترل كیفیت هریک از خدمات، در استانداردهای مربوط ارائه شده است. برای مثال، بخش 22 ، كنترل كیفیت حسابرسی اطلاعات مالی تاریخی، استانداردها و راهنماییهایی را درباره روشهای كنترل كیفیت حسابرسی اطلاعات مالی تاریخی ارائه می‌دهد.
3. مؤسسه برای کسب اطمینان معقول از اینکه الزامات استانداردهای حرفه‌ای، قانونی و مقرراتی رعایت می‌شود و گزارشها، مناسب شرایط موجود، صادر می‌شود، باید سیستم كنترل كیفیت مناسبی را طراحی و برقرار ‌کند.
4. سیستم كنترل كیفیت، سیاستهای طراحی شده برای دستیابی به اهداف مقرر در بند 3 و روشهای لازم برای اجرای آن سیاستها و نظارت بر رعایت را دربرمی‌گیرد.
5. این بخش از استانداردها، به همه مؤسسات مربوط می‌شود. ماهیت سیاستها و روشهای تعیین شده توسط هر یك از مؤسسات برای رعایت این بخش، به عوامل گوناگونی چون اندازه‌ و ویژگیهای عملیاتی مؤسسه بستگی دارد.
تعاریف
6. در این بخش، معانی برخی اصطلاحات به شرح زیر است:
الف- ”مستندسازی كار“- تهیه سوابق كار انجام شده و نتایجی كه بدست آمده است. مستندات هر كار در پرونده آن كار گردآوری می‌شود.
ب- ”مدیر مسئول کار“- شریك یا فرد واجد شرایط دیگری در مؤسسه، دارای مجوز حرفه‌ای یا قانونی مربوط، که مسئول یک کار و اجرای آن و گزارش صادره از طرف مؤسسه است.
پ- ”بررسی كنترل كیفیت کار“- فرایند طراحی‌شده برای فراهم کردن ارزیابی بی‌طرفانه (پیش از صدور گزارش) قضاوتهای عمده‌ای كه گروه کاری به عمل آورده و نتایجی كه برای تهیه گزارش به آن دست‌یافته است.
ت- ”بررسی کننده كنترل كیفیت کار“- شریك، فرد واجد شرایط دیگری در مؤسسه، فرد برون ‌سازمانی واجد شرایط یا گروهی از این گونه افراد، با تجربه و اختیار كافی و مناسب برای ارزیابی بی‌طرفانه (پیش از صدور گزارش) قضاوتهای عمده به عمل آمده توسط گروه کاری و نتایجی كه برای تهیه گزارش به آن دست‌ یافته‌اند.
ث- ”گروه کاری“- همه افراد انجام دهنده یك کار، شامل كارشناسان طرف قرارداد مؤسسه در ارتباط با آن کار.
ج- ” مؤسسه“- سازمان یا مؤسسه‌ای متشکل از حسابداران رسمی یا یک شاغل انفرادی.
چ- ” بازبینی“- روشهای طراحی‌شده برای فراهم ‌نمودن شواهدی از رعایت سیاستها و روشهای كنترل كیفیت مؤسسه توسط گروه کاری در ارتباط با کار تکمیل شده.
ح- ” نظارت“- فرایند بررسی و ارزیابی مستمر سیستم كنترل كیفیت مؤسسه، شامل بازبینی متناوب موارد انتخابی از کارهای تكمیل شده، كه برای قادر ساختن مؤسسه به كسب اطمینان معقول از اجرای اثربخش سیستم كنترل كیفیت آن، طراحی‌شده است.
خ- ” شریك“- هر عضو جامعه حسابداران رسمی ایران که به طور تمام وقت منحصراً در یک مؤسسه، کار حرفه‌ای انجام می‌دهد و در مورد فعالیتهای حرفه‌ای مؤسسه در قبال اشخاص ثالث مسئولیت تضامنی دارد.
د- ” كاركنان “- شركا و سایر افراد حرفه‌ای مؤسسه شامل کارشناسانی که در استخدام مؤسسه هستند.
ذ- ” استانداردهای حرفه‌ای“- استانداردهای حسابرسی، سایر خدمات اطمینان ‌بخشی و خدمات مرتبط و الزامات اخلاقی مندرج در آیین‌ رفتار حرفه‌ای.
ر- ” اطمینان معقول“- در این بخش، سطح اطمینانی بالا اما نه مطلق.
ز- ” فرد برون‌سازمانی واجدشرایط“- فردی خارج از مؤسسه با تواناییها و صلاحیتی در حد مدیر مسئول کار؛ برای مثال، شریك یك ‌مؤسسه دیگر، یا افراد حرفه‌ای مسئول کنترل کیفیت در جامعه حسابداران رسمی ایران.
اجزای سیستم كنترل كیفیت
7. سیستم كنترل كیفیت مؤسسه باید شامل سیاستها و روشهایی باشد كه هر یك از اجزای زیر را مورد توجه قرار دهد:
الف- مسئولیتهای مدیریت درباره كیفیت در درون مؤسسه.
ب- الزامات اخلاقی.
پ- پذیرش و ادامه كار.
ت- منابع انسانی.
ث- اجرای کار.
ج- نظارت.
8. سیاستها و روشهای کنترل کیفیت باید مستند و به كاركنان مؤسسه اطلاع داده شود. در این گونه اطلاع رسانی، سیاستها و روشهای كنترل كیفیت و اهدافی كه برای دستیابی به آن طراحی شده‌اند توصیف می‌شود و شامل این پیام است كه
هر فرد، مسئولیت شخصی در مورد كنترل كیفیت دارد و از وی انتظار می‌رود آن سیاستها و روشها را رعایت كند. افزون بر این، مؤسسه برای بازخورد دریافتی از كاركنان خود درباره سیستم كنترل كیفیت، اهمیت زیادی قایل می‌شود. ازاین‌رو، مؤسسه همواره كاركنان خود را به اعلام نظرات یا دغدغه‌های خود درباره موضوعات كنترل كیفیت تشویق می‌كند.
مسئولیتهای مدیریت درباره كیفیت در درون مؤسسه
9. مؤسسه باید سیاستها و روشهایی را برای ترویج فرهنگ درون سازمانی مبنی بر اینکه کیفیت، جزئی اساسی از اجرای کار می‌باشد طراحی و برقرار کند. این گونه سیاستها و روشها باید مدیریت یا شرکای مؤسسه را ملزم به پذیرش مسئولیت نهایی سیستم کنترل کیفیت مؤسسه کند.
10. مدیریت مؤسسه و الگوهایی كه برقرار می‌كند فرهنگ سازمانی مؤسسه را به شدت تحت تأثیر قرار می‌دهد. ترویج فرهنگ کیفیت محور درون سازمانی، به اقدامات و پیامهای روشن، هماهنگ و متناوب همه سطوح مدیریت مؤسسه برای تأكید بر سیاستها و روشهای كنترل کیفیت و الزامات زیر بستگی دارد:
الف- انجام كار، طبق الزامات استانداردهای حرفه‌ای، قانونی و مقرراتی.
ب- صدور گزارشها، متناسب با شرایط موجود.
این گونه اقدامات و پیامها، فرهنگی را ترویج می‌كند كه در آن، كار با كیفیت بالا مـورد تأکیـد و تشویق قـرار می‌گیرد. اطلاع‌رسـانی این موضوع می‌توانـد با برگـزاری سمینارهای آموزشی، جلسات، گفتگوهای رسمی و غیررسمی، منشور سازمانی، رسانه‌های درون سازمانی یا یادداشتهای کوتاه صورت پذیرد. این موارد در مستندات داخلی و مواد آموزشی مؤسسه و در روشهای ارزیابی کار و كاركنان به گونه‌ای می‌آید كه نقطه نظرهای مؤسسه درباره اهمیت كیفیت و چگونگی دستیابی به آن را در عمل پشتیبانی و تقویت ‌كند.

فهرست مطالب
كلیات
تعاریف
اجزای سیستم كنترل كیفیت
مسئولیتهای مدیریت درباره كیفیت در درون مؤسسه
الزامات اخلاقی
پذیرش و ادامه كار
منابع انسانی
اجرای كار
نظارت
مستندسازی
تاریخ اجرا