بهزیستی روانشناختی و تشریح ابعاد آن

هدف از این تحقیق بهزیستی روانشناختی و تشریح ابعاد آن می باشد.

در زمینه ی مطالعه روان شناختی برخی از محققان آن را از نظر مؤلفه ها یا فرایندهای ویژه نظیر بندهای عاطفی مفهوم سازی می کنند. بلومبرگ، بونلا و کاسکنو  (2000) در تبیین بهزیستی روان شناختی بر فرایند های جسمانی تأکید کرده و خاطر نشان می سازند که بین سلامت روانی بالا و کیفیت بالای زندگی رابطه وجود دارد. برخی دیگر از محققان نیز در توصیف بهزیستی روان شناختی بر نقش فرایند های معنوی نظیر هدفمندی در زندگی که منجر به عملکرد بهینه می گردد تأکید دارند. برخی نیز بر فرایندهای فردی و اجتماعی از قبیل برخورداری از توجه مثبت نسبت به خود و پیوندهای معنادار با دیگران اشاره می کند. ریف (۱۹۸۹) دریافت که محققان درباره معیارهایی از قبیل دیدگاه مثبت نسبت به خود (پذیرش خود)، توانایی ایجاد بافت هایی منطبق با وضعیت روان شناختی خود (تسلط بر محیط)، روابط گرم با دیگران (روابط مثبت با دیگران)، هدفمندی و احساس جهت داشتن (زندگی هدفمند)، رشد توانایی های بالقوه ی فردی (رشد شخصی) و مستقل بودن (استقلال) اتفاق نظر دارند . موارد فوق با مواردی از قبیل رضایت از زندگی رابطه ی مثبت و با کنش وری هایی از قبیل افسردگی رابطه منفی نشان می دهند (به نقل نبئی، ۱۳۹۱).

یکی از مهم ترین مدل هایی که بهزیستی روان  شناختی را مفهوم-سازی و عملیاتی کرده، مدل ریف و همکاران است. ریف بهزیستی روان  شناختی را تلاش فرد برای تحقق توانایی های بالقوه واقعی خود می داند .این مدل از طریق ادغام نظریه های مختلف رشد فردی عملکرد سازگارانه شکل گرفته و گسترش یافته است بهزیستی روان-شناختی در مدل ریف و همکاران از شش مؤلفه تشکیل شده است: مؤلفه ی پذیرش خود به معنی داشتن نگرش مثبت به خود و زندگی گذشته خویش است. اگر فرد در ارزشیابی، استعدادها توانایی ها و فعالیت های خود در کل احساس رضایت کند و در رجوع به گذشته ی خود احساس خشنودی کند، کارکرد روانی مطلوبی خواهد داشت. همه انسان ها تلاش می کنند با وجود محدودیت هایی که در خود سراغ دارند، نگرش مثبتی به خویشتن داشته باشند، این نگرش پذیرش خود است مؤلفه ی  خودمختاری به احساس استقلال، خودکفایی و آزادی از هنجارها اطلاق می شود .فردی که بتواند بر اساس افکار، احساسات و باورهای شخصی خود تصمیم بگیرد، دارای ویژگی خودمختاری است. 

در حقیقت، توانایی فرد برای مقابله با فشارهای اجتماعی، به این مؤلفه، مربوط می شود داشتن ارتباط مثبت با دیگران، دیگر مؤلفه ی این مدل، به معنی داشتن رابطه ی باکیفیت و ارضاکننده با دیگران است. افراد با این ویژگی عمدتاً انسان  هایی مطبوع، نوع دوست و توانا در دوست داشتن دیگران هستند و می کوشند رابطه ای گرم بر اساس، اعتماد متقابل با دیگران، ایجاد کنند مؤلفه ی هدفمندی در زندگی، به مفهوم دارا بودن اهداف درازمدت و کوتاه-مدت در زندگی و معنادار شمردن آن است. فرد هدفمند نسبت به فعالیت ها و رویدادهای زندگی علاقه نشان می دهد و به شکل مؤثر با آن  ها، درگیر می شود. یافتن معنی برای تلاش ها و چالش های زندگی در قالب این مؤلفه قرار می گیرد. تسلط بر محیط مؤلفه ی دیگر این مدل به معنی توانایی فرد برای مدیریت زندگی و مقتضیات آن است . لذا فردی که احساس تسلط بر محیط داشته باشد، می تواند ابعاد مختلف محیط و شرایط آن را تا حد امکان دستکاری کند، تغییر دهد و بهبود بخشد مؤلفه ی رشد شخصی به گشودگی نسبت به تجربیات جدید و داشتن رشد شخصی پیوسته باز می شود. فردی با این ویژگی همواره درصدد بهبود زندگی شخصی خویش و از طریق یادگیری و تجربه است.

فهرست مطالب

تعریف نظری بهزیستی روانشناختی

تعریف عملیاتی بهزیستی روانشناختی

۱-۱    بهزیستی روان شناختی    8
۱-۲    ابعاد بهزیستی روانشناختی    13
۱-۳    نظریه های بهزیستی روانی    14
۲-۱۳-۱- نظریهی فرانکل    14
۲-۱۳-۲- الگوی ویسینگ و واندان    15
۲-۱۳-۳- نظریه ی ریف    15
۱-۴    عوامل مؤثر بر بهزیستی    16
۱-۶    پژوهشهای انجام شده در ارتباط با موضوع    16
۲-۱۷-۱-  پژوهش های انجام شده در کشور    16
۲-۱۷-۲- پژوهش های خارجی    23

منابع و مآخذ
منابع فارسی    
منابع انگلیسی