صور مختلف تسبیب در قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲

این پایان نامه در مورد قاعده تسبیب می باشد و در آن به بررسی صور مختلف تسبیب در قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ می پردازیم.قاعده ی تسبیب یکی از قواعد فقهی‏ است که در کتاب های غصب، قصاص و دیات به آن پرداخته شده است. در حقوق نیز در مباحث مدنی و جزایی مورد بررسی قرار گرفته است. در قواعد فقه اصولاً بعد از قاعده ی اتلاف، قاعده ی تسبیب مطرح می شود.

در قاعده ی اتلاف، شخص مباشرت در اتلاف نفس یا مال دارد، اما در قاعده ی تسبیب، مسبب به طور غیرمستقیم و با واسطه موجب تلف مال یا نفس می شود. تلف نفس اگر به صورت غیرعمدی واقع شود، موجب ضمان است. موجبات ضمان در کتب فقهی به سه دسته ی مباشرت، تسبیب و تزاحم موجبات تقسیم می شود.

تزاحم موجبات هم به نوبه ی خود به اجتماع سبب و مباشر و اجتماع اسباب تقسیم می-شود. اجتماع اسباب نیز به اجتماع اسباب طولی و شرکت در اسباب عرضی تقسیم می شود. تلاش می شود در این تحقیق آنچه که به طور غیرمستقیم باعث تلف و موجب ضمان است مورد بحث و بررسی قرار گیرد.

فهرست مطالب
صور مختلف تسبیب در قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲

مبحث اول: انواع تسبیب
گفتار اول: سبب واحد
بند اول) تسبیب محض
الف) تبیین تسبیب محض
ب) بررسی مصادیق تسببیب محض در قانون و تطبیق آن با قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۰
۱٫    ایجاد جنایت از طریق حمل شیء
۲٫    ترساندن مجنیٌعلیه
۳٫    پرتکردن خود بر روی دیگری
۴٫    پرتکردن دیگری بر روی ثالث
۵٫    حفر گودال یا انجام هر عملی که سبب آسیب گردد
۶٫    فراخواندن شخص از محل اقامتش
۷٫    قراردادن مانع در جای نامناسب
۸٫    قراردادن چیزی در مکانی جایز به نحوی که نوعاً مستعد صدمه باشد
۹٫    در معرض ریزش قرارگرفتن یا متمایل به سقوطشدن دیوار یا بنا
۱۰٫    متمایل به سقوطنمودن دیوار دیگری
۱۱٫    روشنکردن آتش و سرایت آن
بند دوم) اجتماع سبب و مباشر
الف) تبیین اجتماع سبب و مباشر
۱٫    استناد جنایت به مباشر
۲٫    استناد جنایت به سبب
۳٫    استناد جنایت به سبب و مباشر
ب) بررسی مصادیق مسئولیت سبب در حالت اجتماع آن با مباشر در قانون و تطبیق آن با قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۰
۱٫    دستور پزشک به انجام معالجه
۲٫    ترساندن مجنیٌعلیه و ایراد صدمه به خود یا دیگری
۳٫    پرتکردن دیگری بر روی شخص ثالث
۴٫    توقف در محلهای غیرمجاز
۵٫    صدمهرساندن حیوان به دیگری
۶٫    صدمهدیدن از ناحیهی حیوان در منزل دیگری
۷٫    متوقفنمودن حیوان در محلهای غیرمجاز
۸٫    خسارت ناشی از وحشت یا تحریک حیوان
گفتار دوم: سبب متعدد
بند اول) سبب متعدد طولی
الف) تبیین سبب متعدد طولی
۱٫    نظریههای حقوقدانان
الف) نظریهی شرط ضروری
ب) نظریهی برابری اسباب و شرایط
ج) نظریهی مستقیم و بیواسطه
د) نظریهی شرط پویای نتیجه
هـ) نظریهی شرط مناسب نتیجه
۲٫    نظریههای فقیهان
الف) اشتراک در مسئولیت
ب) مسئولیت سبب اقوی
ج) مسئولیت سبب متأخر در وجود
د) مسئولیت سبب مقدم در وجود
هـ) مسئولیت سبب مقدم در تأثیر
۳٫    نظر مقنن در اجتماع اسباب طولی
ب) بررسی مواد ۵۳۵ و ۵۳۶ در قانون و تطبیق آن با قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۰
۱٫    بررسی مادهی ۵۳۵
۲٫    بررسی مادهی ۵۳۶
بند دوم) سبب متعدد عرضی
الف) تبیین سبب متعدد عرضی
۱٫    نظریهی برابری مسئولیت
۲٫    نظریهی تفاوت در مسئولیت
ب) بررسی مادهی ۵۳۳ در قانون و تطبیق آن با قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۰    

مبحث دوم: اشتراک در جنایت
گفتار اول) تبیین شرکت در جنایت و اشتراک در جنایت
گفتار دوم) بررسی مواد ۵۲۷ و ۵۲۸ در قانون و تطبیق آن با قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۰
۱٫    بررسی مادهی ۵۲۷
۲٫    بررسی مادهی ۵۲۸    

مبحث سوم: مستثنیات ضمان
گفتار اول: اخذ برائت توسط پزشک و عدم قصور و تقصیر وی و نیز عدم استناد صدمه و خسارت به وی
گفتار دوم: قاعدهی احسان    ۱۶۶
۱٫    انجام عملی به مصلحت عابران    ۱۶۶
۲٫    انجام عملی در جهت حفظ مال، جان، عرض یا ناموس دیگری    ۱۶۸
۳٫    رفع مانع ایجادشده در اثر عوامل قهری    ۱۶۸
گفتار سوم: تأثیر عوامل قهری    ۱۷۰
۱٫    عدم استناد جنایت به مرتکب به دلیل تأثیر عوامل قهری    ۱۷۰
۲٫    پرتشدن بر روی دیگری در اثر علل قهری    ۱۷۰
۳٫    ایجاد مانع در اثر عوامل قهری    ۱۷۱
۴٫    افتادن شیء به معبر عام در اثر حوادث پیشبینی نشده    ۱۷۲
۵٫    سقوط بنا یا دیوار در اثر حوادث پیشبینی نشده    ۱۷۳
گفتار چهارم: رعایت مقررات قانونی و سایر شرایط    ۱۷۵
۱٫    توقف در مکان مجاز    ۱۷۵
۲٫    قراردادن کالا در خارج از مغازه    ۱۷۷
۳٫    احداث ملک به نحو مجاز    ۱۷۸
۴٫    سقوط دیوار متمایل به سقوط پیش از تمکنیافتن اصلاح آن    ۱۷۹
گفتار پنجم: عمد و یا تقصیر مجنیٌعلیه    ۱۸۰
۱٫    حکم کلی استناد جنایت به عمد و تقصیر مجنیٌعلیه    ۱۸۱
۲٫    حفر گودال توسط دیگری و عمد مجنیٌعلیه در برخورد با آن    ۱۸۲
۳٫    توقف در محلهای غیرمجاز و عمد عابر در برخورد    ۱۸۴
۴٫    آسیبدیدن مصدوم از ناحیهی حیوان و علم وی به خطرناکبودن آن    ۱۸۴
گفتار ششم: تصرفات شخصی مالک در ملک خود    ۱۸۵
۱٫    حفر گودال یا انجام هر عملی در ملک خود    ۱۸۵
۲٫    روشنکردن آتش در ملک خود    ۱۸۶

فهرست منابع