قتل مهدورالدم در قانون مجازات جدید

قتل مهدورالدم دارای سابقه پژوهشی است لیکن موضوع پیشنهادی با هدف بررسی مقایسه ای موضوع با قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ است .مهدور از ریشه هدر به معنای باطل بودن است و مهدور الدم یعنی کسی که خونش باطل است و در برابر آن قصاص یا دیه نیست که با لفظ اصطلاحی آن قرابت معنایی دارد .

قانونگذار ایران در سال ۱۳۷۰ در یک اقدام شتابزده و نسنجیده تبصره ای را تصویب نموده بود که به موجب آن چنانچه کسی شخصی را به اعتقاد قصاص یا مهدورالدم بودن به قتل برساند و سپس معلوم شود که مستحق قصاص یا مهدورالدم نبوده، لکن اعتقادش را مبنی بر مهدورالدم دانستن مقتول اثبات نماید از مجازات قصاص مبرا و صرفا محکوم به پرداخت دیه می گردد.

قانونگذار در قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ تلاش نموده تا با شرح و بسط دادن به این ماده قانونی از مشکلات و چالشهای موجود بکاهد شرح و تفسیر قانون گذار تا حدودی موجب کاهش ابهامات و ایرادات در این زمینه گردیدو با دسته بندی نمودن موارد مهدور الدم اجازه سوء استفاده کمتری از قانون را فراهم نموده است.

در واقع قانونگذار در قانون جدید با برشمردن مصادیق و موارد مهدور الدم اجازه تشخیص و کشتن را ازافرادی از جامعه گرفته است در حالیکه کشتن هیچ فردی بدون حکم دادگاه و اجرای آن مگر از طریق مراجع ذیربط ممکن نیست به همین علت وجود عنوان قتل با اعتقاد به مهدور الدم بودن موجب به وجود آمدن چالش درقانون جزای اسلامی گردیده است و به اقتدار و استقلال مراجع دادرسی در زمینه صدور و اجرای جکم لطمه وارد نموده و امکان راه فرار برای قاتلان در قتل های ایجاد شده با استناد به این موارد قانونی را فراهم نموده است. 

بنابراین می توان گفت که وجود عنوان مهدور الدم از موارد ضعف قانونی است که با محترم نشناختن خون بعضی از انسانها امکان سوء استفاده را برای گروهی فراهم نموده است در حالیکه با توجه و دقت نظر بیشتر در این زمینه و قراردادن این موضوع در چارچوبی خاص و مشخص و انحصار تشخیص و اجرای حکم از طریق مراجع رسیدگی می توان تا حد زیادی از این مشکلات و معضلات جلوگیری نمود. 

فهرست مطالب
چکیده    ۱
مقدمه ۲
۱-بیان مساله    ۲
۲- پیشینه تحقیق    ۳
۳- اهداف تحقیق    ۵
۴- سوالات و فرضیه‌های تحقیق    ۵
۴-۱- سوالات تحقیق    ۵
۴-۲- فرضیه‌های تحقیق    ۵
۵- اهمیت و ضرورت تحقیق    ۵
۶- روش تحقیق    ۶
۷- ساختار پایان‌نامه    ۶

فصل اول:کلیات احکام ومصادیق قتل به اعتقادمهدورالدم ۷
مبحث اول : سیر تاریخی قتل با اعتقاد به مهدورالدم بودن    ۷
گفتار اول: قتل با اعتقاد به مهدورالدم بودن در اسلام    ۹
گفتار دوم: مهدورالدم از نظر حقوق موضوعه    ۱۲
بند اول: حقوق کشورهاى عربى اسلامى    ۱۲
الف) حقوق مصر    ۱۲
ب)حقوق عراق    ۱۴
ج) حقوق لبنان    ۱۵
بند دوم: حقوق ایران    ۱۶
الف) قبل از انقلاب اسلامى    ۱۶
ب) بعد از پیروزى انقلاب اسلامى:    ۱۷
مبحث دوم: معنا و مفهوم مهدورالدم و شرایط تحقق مهدوریت و موارد اباحه قتل    ۲۰
گفتار اول: معنا و مفهوم مهدورالدم    ۲۰
بند اول : معنا لغوی    ۲۰
بند دوم: تعریف  فقهی و اصطلاحی    ۲۱
گفتار دوم: شرایط تحقق مهدوریت    ۲۲
بند اول: مهدورین عقیدتی    ۲۳
الف: کافر حربی    ۲۳
۱- دیدگاه اهل سنت    ۲۳
۲- دیدگاه فقهای شیعه    ۲۵
ب: مرتد    ۲۶
بند دوم: مهدورین عملی    ۲۶
گفتار سوم: موارد اباحه قتل    ۲۷
بند اول: مهدورالدم مطلق یا عام    ۲۷
الف: دیدگاه فقهای شیعه    ۲۷
ب: دیدگاه اهل سنّت    ۲۹
بند دوم: مهدورالدم خاص یا نسبی    ۲۹
الف: دیدگاه فقهای شیعه    ۳۰
ب: دیدگاه فقهای اهل سنت    ۳۱

 فصل دوم:  قتل با اعتقاد به مهدورالدم بودن در قانون مجازات اسلامی ۱۳۷۰     ۳۲
مبحث‌ اول: مواد قانونی راجع به قتل با اعتقاد به مهدورالدم بودن    ۳۲
گفتار اول: تبیین مواد ۲۲۶ و تبصره‌ی ۲ ماده ۲۹۵    ۳۲
بند اول: ماده ۲۲۶    ۳۲
بند دوم: تبصره ۲ ماده ۲۹۵    ۳۴
گفتار دوم: شرایط قصاص و میزان تأثیر اعتقاد در سقوط قصاص    ۳۸
مبحث دوم: ایرادات و ابهامات اعتقاد به مهدورالدم بودن    ۴۵
گفتار اول: نقدی پیرامون قتل با اعتقاد مهدورالدم بودن    ۴۵
گفتار دوم: دیدگاه سایرحقوقدانان در اعتقاد به مهدورالدم بودن    ۴۸

فصل سوم : قتل مهدورالدم در قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲
مبحث اول:مصادیق مشمول مهدورالدم بودن     ۵۴
گفتار اول: مرتکبین جرایم حدی مشمول سلب حیات     ۵۵
بند اول: زنا    ۵۶
بند دوم: لواط    ۵۷
بند سوم: تفخیذ    ۵۷
بند چهارم: سبّ نبی    ۵۸
بند پنجم: محاربه    ۵۹
بند ششم: بغی و افساد فی‌الارض    ۵۹
گفتار دوم: مرتکبین جرایم حدی مشمول قطع عضو    ۶۰
گفتار سوم: مستحق قصاص نفس یا عضو، فقط نسبت به صاحب حق قصاص    ۶۲
گفتار چهارم: متجاوز و کسی که تجاوز او قریب‌الوقوع است    ۶۳
گفتار پنجم: زانی و زانیه در حال زنا نسبت به شوهر زانیه    ۶۵
مبحث دوم : نقاط ضعف و قوت قانون ۱۳۹۲ در زمینه قتل با اعتقاد به مهدورالدم بودن    ۷۴
گفتار اول: ایرادات و کاستی‌های قانون ۱۳۹۲ در زمینه قتل با اعتقاد به مهدورالدم بودن    ۷۴
بند اول: اصل قانونی بودن دادرسی    ۷۵
بند دوم: اصل قانونی بودن جرایم    ۷۷
بند سوم: اصل برائت    ۷۹
گفتار دوم: نوآوری و نقاط قوت قانون ۱۳۹۲ در زمینه قتل با اعتقاد به مهدورالدم بودن    ۸۰

نتیجه‌گیری
پیشنهادات
منابع و مأخذ
کتاب‌ها
مقالات
پایان‌نامه‌ها
چیکده انگلیسی