مبانى فلسفى حقوق بشر
مبانى فلسفى حقوق بشر
دسته بندی | علوم انسانی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 35 کیلو بایت |
تعداد صفحات | 48 |
مبانى فلسفى حقوق بشر
به بركت تلاشهایى كه در مدت نیم قرن عمدتا توسط سازمان ملل صورت گرفته، حجم عظیمى از قواعد موضوعه حقوق بشر وارد پیكره و اندام اصلى حقوق بین الملل شده و دولتها را ملزم به متابعتساخته است. دراین میان شاید بحث از مبانى فلسفى و نظرى حقوق بشر، بحثى غیر ضرورى و اختلاف برانگیز باشد. ولى هدف اصلى این نوشته، كه گزارش مختصرى از نظریات عمده قدیم و جدید دراین مساله است، عبارت است از نشان دادن اینكه حقوق بشر على رغم استفادههاى احتمالى یا واقعى ابزارى از آن، مفهومى عمیق و ریشهدار در تفكر انسانى و دینى است. نظریات و مكاتبى كه در این مقاله به اختصار به آنها پرداخته شده عبارتند از: مكاتب طبیعى، موضوعه، فایده گرا، ماركسیستى، جامعه شناختى، نظریه عدالت، نظریه كرامت انسانى و بالاخره نسبیت گرایى و جهان شمولى.
مقدمه
در ابتداى هزاره سوم، حجم عظیمى از قواعد حقوق بشر به بركت تلاشهاى بى وقفه سازمان ملل متحد، وارد حقوق بین الملل شده و به لحاظ حقوقى، دولتها را در قبال اجراى آن، متعهد ساخته است.
فرایند بین المللى شدن حقوق بشر با تصویب و لازم الاجرا شدن منشور ملل متحد، (2) تصویب اعلامیه جهانى حقوق بشر، (3) میثاق بین المللى حقوق مدنى و سیاسى، (4) میثاق بین المللى حقوق اقتصادى، اجتماعى و فرهنگى (5) و معاهدات گوناگونى كه در سطح جهانى (6) و منطقهاى (7) مورد پذیرش دولتها قرار گرفته، به انجام رسیده است.
حال كه از نظر حقوقى، این مسیر طولانى، پیموده شده، بحث از مبانى فلسفى این نظام بین المللى حقوق بشر، چه ثمرى دارد؟ آیا پرداختن به مباحث نظرى، به سستشدن وفاق جهانى در مورد ضرورت حمایت از حقوق بشر نمىانجامد؟
نمىخواهیم به تفصیل از ضرورت این بحث دفاع كنیم و به نظرات كسانى كه این بحث را غیر ضرورى مىپندارند پاسخ (8) دهیم، بلكه به چند فایده ملموس از طرح این مباحث اكتفا مىكنیم.
1 – این بحث چنانكه خواهیم دید، گواه آن است كه حقوق بشر، موضوعى ریشه دار، اصیل و با بنیاد است و از دیدگاهها و مكاتب فكرى و فلسفى گوناگون مورد حمایت و پشتیبانى قرار دارد و به عبارتى توجیهات اخلاقى و عقلانى متنوعى در وراى مفاهیم حقوق بشر نهفته است.
هرگاه قاعدهاى حقوقى از چندین منظر مورد تایید واقع شود، استوارى و استحكام آن فزونى مىیابد.
این نوشته بر اساس مقاله زیر تنظیم شده است:
Jeromy shestack “Philosophic Foundations of Human Rights HumanRights ” Quarterly 20(1998).
2 – كارآیى و مؤثر بودن هر نظام حقوقى، در درجه اول، بستگى به این دارد كه قواعد نظام از سوى تابعان آن مورد پذیرش قرار گیرد.
اگر تابعان حقوق، قواعد وضع شده را منطقى، عادلانه، ضرورى یا لازم بدانند، براحتى به اجراى آن تن مىدهند و حتى در موارد تخلف، پذیراى ضمانت اجراى آن خواهند بود.
قوانین ارسال دیدگاه در سایت