مبانی نظری و پیشینه تحقیق استرس زای چالشی

مقدمه مبانی نظری استرس زای چالشی

۲-۱مقدمه
استرس از مسائل عادی و معمولی زندگی صنعتی امروز می باشد که باید تفاوت های موجود بین استرس های منطقی و استرس های بسیار بالا و حساسیت ها را تجربه نمود تا توانایی مقاومت تقویت گردد. البته اگر سازمان فاقد عوامل تحریک کننده باشد، سطح کارآیی پایین آمده و افراد دچار کسالت و خستگی می شوند که این حالت برای سازمان نامطلوب است (فخیمی،۱۳۸۳، ۲۷۴).

تئوری خوداتکایی نیز  به نقش داشتن اعتماد بنفس در انجام رفتارهای خواسته شده ، اهمیت می دهد. فردی با خودکارآمدی پایین کمتر احتمال دارد که سعی در انجام رفتار بهداشتی جدید یا تغییر رفتاری که برایش عادت شده، نماید.در این فصل، به استرس و عوامل استرس زای شغلی پرداخته می شود. 

 استرس و عوامل استرس زای شغلی

   استرس با نوعی قید و بند یا خواست هایی  همراه است که مانع رسیدن فرد به چیزی می شود که مورد نظر یا تمنای وی است که از دست رفته و برای این که استرس به صورت واقعی درآید نخست باید نتیجه کار نامشخص یا نامطمئن باشد و دوم آن که نتیجه باید از اهمیت زیادی برخوردار باشد. لذا استرس زمانی وجود خواهد داشت که تردید یا عدم اطمینان وجود داشته باشد و کسانی که نسبت به برد و باخت نامطمئن هستند دارای بیشترین میزان استرس می باشند. اگر نتیجه بی اهمیت باشد در آن صورت هیچ استرسی وجود نخواهدداشت(نوری، ۱۳۷۷، ۴۶). از طرفی استرس یک حالت ارگانیک است که معمولاً با افزایش تنفس، افزایش فشارخون و ضربان قلب، پریدگی رنگ چهره، تنش و انقباض عضلانی و نشستن عرق سرد بر پیشانی همراه می باشد و تحت شرایط مناسب می تواند موجب تغییرات در عملکرد جسمانی شود(آزاد، ۱۳۷۴، ۱۱۶).

استرس وضعیت و حالتی است که از دخالت متغیرهای مختلف روانی فیزیولوژیکی بر دو عامل محیط کار و سلامتی جسمی و احساسی فرد بروز می کند که مجموعه ای از واکنش های عمومی و شخصی نسبت به عوامل ناسازگار و غیرمنتظره محیط است که موجب اختلال در سیستم سازگاری و تطبیق بدن آدمی با محیط خارجی می گردد و او را وادار می کند با اتخاذ روش جنگ یا گریز، با خطر مقابله نموده و یا از آن دور شود. بررسی های جدید وتئوری های جامع استرس، بر تعامل فرد و محیط تأکید دارد و عکس العمل فرد در برابر استرس بستگی به تفسیر و ارزیابی آگاهانه و یا ناآگاهانه، اهمیت حوادث زیان آور، تهدیدآمیز و دارای چالش دارد(دایر، ۱۳۸۰،۸۰).

هرچند فشار عصبی به شکل های مختلف تعریف شده اما زمینه مشترک همه تعاریف این است که علت ایجاد فشار عصبی، وجود محرکی به صورت فیزیکی یا روانی است و فرد به طریقی خاص نسبت به آن عکس العمل نشان می دهد. در این بحث، استرس به عنوان عکس العمل فرد برای سازگاری نسبت به محرکی که الزامات فیزیکی و روانی گسترد های برای وی به وجود می آورد، در نظرگرفته شده که شخص خودرا به طُرُق متعدد با شرایط توام با فشارروانی تطبیق می دهد و محرک ها عامل ایجاد استرس فیزیکی یا روانی محسوب و زمانی به وجود می آیند که فرد احساس کند از او چیزی خواسته شده که از عهده انجام آن بر نمی آید(گریفین،۱۳۷۴، ۴۵). فشارعصبی یکی از پدیده های اجتماعی و سازمانی است که به طور گسترد های بر فضای سازمان، روابط انسانها و بهداشت روانی آن ها تأثیر می گذارد)فقهی فرهمند،۱۳۸۱، ۵۴۲).

اگر چه عده ای از صاحبنظران، فشار روانی را الزاماً مخرب نمی دانند اما اکثر پژوهشگران معتقدند که فشار روانی برهم زننده بهداشت روانی است و در شرایط فعلی سازمان ها، یکی از مشکلات مدیران می باشد که تا حدود زیادی بازدهی و بهروری راکاهش داده وسبب مشکلات رفتاری وتعارض در سازمان ها شده و به عنوان موضوعی فراگیر و نفوذکننده، درهمه جوانب و زوایای سازمان مانند شرایط فیزیکی، نوع کار، مسئوولیت، ارزشیابی، ساختار، نقش، نوع شخصیت، فرآیند تولید یا عملیات، ارتباطات وغیره قابل بررسی است(رشیدی، ۱۳۷۸، ۴۵).

فهرست مطالب
۱-۷٫ تعریف واژه‏ها و اصطلاحات فنی و تخصصی (به صورت مفهومی و عملیاتی):    ۳
۱-۸٫ تعریف مفهومی عوامل استرس زای چالشی:    ۳
جدول۱-۱٫ تعریف عملیاتی عوامل استرس زای چالشی    ۳
۱-۹٫ تعریف عملیاتی عوامل استرس زای چالشی    ۴
تعریف مفهومی خود اتکایی    ۴
تعریف عملیاتی خود اتکایی    ۵
جدول ۱-۲٫ تعریف عملیاتی خود اتکایی    ۵
۱-۱۰٫مدل مفهومی تحقیق    ۶
فصل دوم    ۷
چار چوب نظری و پیشینه تحقیق    ۷
۲-۱مقدمه    ۸
۲-۲ استرس و عوامل استرس زای شغلی    ۸
۲-۲-۱فشار شغلی    ۱۰
۲-۲-۲انواع عوامل استرس‌زا    ۱۲
۲-۲-۳ عوامل استرس‌زای بازدارنده شغلی    ۱۴
۲-۲-۴ عوامل استرس‌زای چالشی شغلی    ۱۷
۲-۵پیشینه تحقیق:    ۲۰
منابع فارسی    ۲۴