مقاله تاریخچه علم آرگونومی و علل پیدایش این علم علل اهمیت آن و حیطه و گستره علم در زندگی روزمره

مقاله تاریخچه علم آرگونومی و علل پیدایش این علم علل اهمیت آن و حیطه و گستره علم در زندگی روزمره

مقدمه

در طول جنگ جهانی دوم، زمانی كه فن آوری و علوم انسانی، برای اولین بار به طور منظم با روشی هماهنگ مورد استفاده قرار گرفتند، علم ارگونومی به عنوان تخصصی شناخته شده پیشرفت كرد. فیزیولوژیست ها، روان شناسان، انسان شناسان، پزشكان ، متخصصین علوم كارو مهندسین ، همگی متوجه مشكلات ناشی از عملكرد تجهیزات پیچیده نظامی شدند. حاصل همكاری متقابل ایشان چنان امیداوار كننده به نظر رسید كه پس از جنگ، در بخش صنعتی نیز دنبال شد. توجه به این علم ، خصوصا در اروپا و ایالات متحده به سرعت افزایش یافت به گونه ای كه در سال 1949 به تاسیس اولین انجمن ارگونومی ملی درانگلستان انجامید و ازآن زمان بود كه واژه ارگونومی مورد استفاده قرار گرفت. فعالیت مذكور در سال 1961 با ایجاد اتحادیه بین المللی ارگونومی پیگیری شد كه در حال حاضر در اكثر كشورها و یا منطقه جهان عضو فعال دارد.

واژه ارگونومی از دو لغت یونانی Ergon به معنی كار و Nomos به معنی قاعده و قانون مشتق شده است. در ایالات متحده امریكا، اغلب از عبارت مهندسی عوامل انسانی استفاده می شود. در تعریفی می توان گفت كه هدف ارگونومی طراحی وسایل سیستم های فنی و وظایف برای افزایش و بهبود ایمنی. بهداشت و سلامت و راحتی كارایی انسان است.

ارگونومی در طراحی كار و شرایط روزمره زندگی انسان را محورقرار می دهد. ارگونومی، با توجه به توانایی جسمی و روانی و همچنین محدودیتهای انسانی، از پدید آمدن محیط كار یا شرایط زندگی نا امن، ناسالم، ناراحت و یا غیر مفید جلوگیری می كند. در ارگونومی عوامل متعددی نقش دارند كه عبارتند از: وضعیت و حركات بدن (نشستن، روشنایی، شرایط جوی ، مواد شیمیایی)، اطلاعات و عملیات (اطلاعاتی كه از راه بینایی یا سایر حواس كسب می شوند) ، كنترل ها (ارتباط بین نمایشگرها و كنترل) و به همان نسبت وظایف و مشاغل (نوع كار مناسب، شغل مطلوب). این عوامل تا حد زیادی میزان ایمنی، سلامتی و بهداشت، راحتی و كارایی در كار و زندگی روزمره را تعیین می كنند. دانش ارگونومی از رشته های گوناگون از علوم انسانی و فنی حاصل شده است . كه عبارتند اند از آنتروپومتری، بیومكانیك، فیزیولوژی، روان شناسی ، سم شناسی ، مهندسی مكانیك، طراحی صنعتی ، تكنولوژی ارتباطات و مدیریت صنعتی .

در این علم اطلاعات مربوطه از روش ها و فنون خاصی استفاده می شود. علم ارگونومی به دلیل شیوه میان رشته ای و ماهیت كاریردی خود با سایر علوم تفاوت دارد. منظور از ویژگی روش میان رشته ای این علم ارتباط آن با بسیاری از جنبه های انسانی است . یكی از نتایج ماهیت كاربردی علم ارگونومی تطابق محل كار یا محیط با مردم است . با توجه به اینكه كار و انسان دو جزء اصلی و تفكیك ناپذیر هستی است كه به گونه ای متناسب با یكدیگر برنامه ریزی شوند. عدم تناسب میان توانمندیهای انسان و كار و 3 مسئولیتهای كه برعهده می گیرد سبب ایجاد مشكلات زیادی می شود كه می توان گفت اكثر حوادث و ناراحتیهای ناشی از كار و پایین بودن بهره وری اشاره نمود