پاورپوینت معرفی و راهنمایی كلی طرح درس «انواع ادبی»

پاورپوینت معرفی و راهنمایی كلی طرح درس «انواع ادبی»

انواع ادبی در ردیف سبك‌شناسی و نقد ادبی یكی از اقسام جدید علوم ادبی است. موضوع اصلی آن طبقه‌بندی كردن آثار ادبی از نظر ماده و صورت در گروه‌های محدود و مشخصی است.

در انواع ادبی این پرسش مطرح است كه آیا هر اثر ادبی برای خود وجود مجزا و مستقلی دارد و یا می‌توان بین گروه‌هایی از آنها ارتباط و تشابهی یافت.

انواع ادبی یكی از شعبه‌های بسیار مهم ادبیات است كه مخصوصاً در سالیان اخیر كه دید علمی بر همه شؤون فكری بشر تأثیر نهاده است مطمح نظر محققان ادبیات قرار گرفته است.

در انواع ادبی هدف اصلی طبقه‌بندی كردن برحسب ساختمان آثار ادبی و مختصات درونی و ساختاری آنهاست.

در ادبیات غرب از تلفیق تراژدی و كمدی نوع جدیدی موسوم به تراژدی – كمدی tragicomedy به وجود آمده است كه ارسطو در كتاب «فن شعر» از آن سخن نگفته است.

شاهنامه از آنجا كه به طرح داستانهای اساطیری و ملی قوم ایرانی پرداخته است جنبه حماسی دارد. و برای طرح مطالبی مفصل در حدود شصت هزار بیت ناچار بوده است قالب مثنوی را اختیار كند.

در سده‌های نخستین ادب فارسی حماسه و قصیده تفوق داشت و بعدها به عللی كه مشروحاً در مباحث تاریخ ادبیات و سبك‌شناسی مذكور است نوع ادبی غزل و غنا در سده‌های ششم و هفتم جای حماسه و قصیده را گرفت.

روكرت مستشرق معروف آلمانی با غزلهایی از مولانا در سال 1819 قالب غزل فارسی را در ادبیات آلمانی مرسوم كرد.

یكی از بحثهای قدیمی در این باب تقدیم تاریخی حماسه بر غناست (و البته برخی برعكس استدلال كرده‌اند) و یا در شعر فارسی قصیده پیش‌تر از غزل بوده است.

شكلووسكی Shklovsky یكی از فرمالیستهای روسی می‌گوید كه اشكال جدید هنری از تغییر شكل انواع پست‌تر به وجود می‌آیند. مثلاً رمانهای داستایفسكی از تعالی رمان‌های جنایی به وجود آمده است.

جمال‌زاده و صادق هدایت در نگارش برخی از داستان‌های عامیانه و فولكوریك استفاده‌ كرده‌اند.

در یكی از فرضیه‌های مربوط به پیدایش غزل گفته شده است كه منشاء آن ترانه‌های عامیانه بوده است.

نوع ادبی داستان كوتاه در ایران بر اثر تقلید از نمونه‌های غربی، بعد از مشروطیت به وجود آمده است و قالب رباعی در ادبیات قدیم عربی وجود نداشته است.

با توجه به این كه اكثر اشعار و دیوان كبیر مولانا در قالب غزل است چنین به نظر می‌رسد كه از نوع غنایی باشد. اما دقت بیشتر ما را به برخی از مختصات حماسی در غزلیات او راهنمایی می‌كند.

با توجه به این كه اكثر اشعار دیوان كبیر مولانا در قابل غزل است چنین به نظر می‌رسد كه از نوع غنایی باشد. اما دقت بیشتر ما را به برخی از مختصات حماسی در غزلیات او راهنمایی می‌كند.

در مطالعات ادبی گاهی با آثار مهمی سروكار داریم كه از دیدگاه ماده ادبیات كاملاً جزو ادبیات محسوب نمی‌شوند. مثلاً تاریخ بیهقی كه هرچند از جنبه‌های ادبی خالی نیست اما از نظر ماده جزو تاریخ است.

مثنوی معنوی كه بیشتر جنبه فلسفی (عرفانی) دارد تا ادبی.

گاهی اطلاق یك نوع ادبی به دسته‌ای از آثار از نظر قوت و ضعف فرق می‌كند مثلاً آیا شاهنشاه‌نامه فتح‌علی خان صبا همان قدر حماسی است كه شاهنامه فردوسی؟

نقد بر مبنای انواع ادبی

حماسه‌های اساطیری منثور ایرانی

حماسه‌های پهلوانی منثور ایران

شعر غنایی در دو معنی به كار می‌رود:

1. بیان احساس و عواطف شخصی
2. اشعار عاشقانه