پایان نامه مهارت های اجتماعی نابینایان

هدف از این پایان نامه مهارت های اجتماعی نابینایان می باشد.

هر مهارت اجتماعی در حقیقت فرآیندهای پیچیده‌ای دارد، که غالباً مجموعه‌ای از رفتارها را در بر می‌گیرد کودک باید بتواند مهارتهای فرعی موجود در مهارت اجتماعی کلی را بشناسد کودکانی که نقص مهارتی دارند، غالباً بر واکنش‌های نامناسب خود اسرار می‌وزند زیرا از درک اینکه چنین رفتارهایی پیامدهای ناخوشایند دارند، عاجزند یا نمی‌توانند رفتارهایی را که نتایج مطلوبتری به بار می‌آورند به اجرا درآورند. مانند هر نوع یادگیری، بازخورد در رشد مهارتهای اجتماعی اهمیتی بسزا دارد چرا که اگر کودک از کیفیت اعمال خود باخبر باشد می‌تواند برای اصلاح مهارت‌هایش گام ضروری را بردارد. 

روابط اجتماعی مناسب با دیگران یکی از کارآمدترین ابزارهای مقابله با فشارهای روانی است، اما آنچه که روابط میان افراد را بهبود بخشیده و موجب کارآمدی آن می‌شود برخورداری از مهارتهای اجتماعی است. این مهارتها افراد را در برقراری ارتباط مؤثر با دیگران، مقابله با مشکلات، حل تعارض، ابراز وجود، همدلی با همنوعان کسب حمایت اجتماعی، سازگاری اجتماعی و بسیاری از توانمندی‌های دیگر یاری می‌کنند، به گونه‌ای که افراد می‌توانند در مقابله با بحرانها از این تواناییها شبکه اجتماعی شان را توسعه داده و در مواقع لزوم جهت مقابله با بحرانها و حوادث زندگی از آن حمایت اجتماعی کسب کنند. شبکه اجتماعی ما مردمی را در برمی‌گیرد که می‌توانیم به آنها تکیه کنیم، مردمی که به ما اجازه می‌دهند بدانیم آنها نگران ارزشها هستند و ما را دوست دارند. هر کس که متعلق به شبکه اجتماعی است، حمایت اجتماعی را تجربه می‌کند. شواهد روز افزونی وجود دارد که طرق غیر انطباقی تفکر و رفتار، بطور نامتناسبی در میان افراد با حمایتهای اجتماعی کم روی می‌دهد. میزان کفایت حمایت اجتماعی موجود شخص، هم در آسیب‌پذیری و هم در مقابله وی نقش دارد (نادری، ۱۳۸۸). 

پژوهش‌ها در رابطه با کودکان نابینا نشان می‌دهد که این کودکان الف) در دلبستگی بین نوزاد و مادر دچار تأخیرهای رشدی می‌باشند. ب) در مقایسه با همسالا ن بینای خود از تجارب اجتماعی کمتری برخوردارند. ج) از همسالان بینای خود باز خوردهای ناکافی دریافت می‌کنند (ون، ۱۹۸۳). محققان براساس ارزیابی‌های صورت گرفته به کمک مقیاس رشد اجتماعی وایلند نشان داده‌اند که برخی از کودکان مبتلا به اختلال بینایی در زمینه‌ی عملکردهای بین فردی دچار مشکل می‌باشند، امّا واضح نیست که آیا معلولیت آنها باعث چنین مشکلاتی شده باشد. 

مطالعات بسیاری نشان می‌دهند که نوزادان معلول بینایی اختلال در رفتار خندیدن دارند. برای نمونه فریدمن (۱۹۶۴) در پژوهشی به این نتیجه رسید که نوزادان مبتلا به اختلال بینایی در مقایسه با همسالان بینای خود در عمل خندیدن رشد نیافته‌تر می‌باشند. وی همچنین با بررسی کیفیت خندیدن در نوزادان نابینا نسبت به نوزادان بینا متوجه شد که این عمل در نوزادان نابینا بیشتر به صورت رفلکس صورت می‌گیرد. 

ادراکات یک کو دک نابینا ممکن است بر اساس درون دادها ی حسی سایر حواس به غیر از بینایی باشد. واضح است که تجارب یادگیری کودک نابینا بطور معنی‌دار ی به خاطر فقدان بینایئش محدود است. مطالعات اولیه درباره کنش هوشی کودکان نابینا اغلب در رابطه با متوسط بهره هوشی آنها صورت گرفته است. اما مطالعات بعدی اغلب به روی بررسی ابعاد ویژه هوشی با احتیاط بیشتر صورت گرفته است کودکان نابینا در برخی از حوزه‌ها با کودکان بینای همسن وسال متفاوت هستند. این حوزه‌ها، طیفی از درک مفاهیم یا دانش کلی درباره جهان را شامل می‌شود .

ساموئل هیز در اثر کلاسیک خود تحت عنوان «مشارکت‌ها در روانشناسی نابینایی» سه نکته مهم را گزارش می‌دهد: 
اولاً، نابینایی بخودی خود به هوش کمتر نمی‌انجامد، تعدادی از کودکان نابینا که بهره هوشی آنها به مدت چند سال پایین بود به مراتب هوش آنها به سرعت افزایش یافت. 
ثانیاً، نتوانسته است نکته‌ای به زیان دانش آموران نابینا به خصوص در رابطه با هوش کلامی آنها پیدا کند. 
ثالثاً، ارتباطی بین آغاز ابتلا و بهره هوشی وجود ندارد. 

بطور کلی اغلب پژوهشها حکایت از این دارند که افراد نابینا از لحاظ بهره هوشی اختلافات فاحشی با افراد بینا ندارند (شریفی درآمدی، ۱۳۷۶) 

فهرست مطالب

مقدمه    9
۲-۲ نقص بینایی    9
۲-۲-۱ اهمیت حس بینایی    9
۲-۲-۲ تعریف و طبقه‌بندی نقص بینایی    10
۲-۲-۳ علل نقص بینایی    12
۲-۲-۴ نحوه برخورد فرد نابینا با نقص بینایی    13
۲-۲-۵ نکات ضروری در آموزش نابینایان    14

۲-۵ مهارتهای اجتماعی    20
۲-۵-۱ فرآیند ارتباط اجتماعی    20
۲-۵-۲ مفهوم مهارتهای اجتماعی    20
۲-۵-۳ تعریف مهارت‌های اجتماعی    22
۲-۵-۴ ویژگی‌های مهارتهای اجتماعی    24
۲-۵-۵ شش ویژگی عمده مهارتهای اجتماعی    25
۲-۵-۶ طبقه‌بندی مهارتهای اجتماعی از نظر کارکرد    26
۲-۵-۷ فرایند‌های عاطفی و شناختی در مهارت اجتماعی    27
۲-۵-۷-۱ مهارت‌های اجتماعی مربوط به عواطف    28
۲-۵-۷-۲ مهارت‌های مربوط به شناخت اجتماعی    28
۲-۵-۸ پیامد‌های مهارتهای اجتماعی    29

۲-۶ مهارت‌های اجتماعی نابینایان    30
۲-۶-۱ رشد اجتماعی در نابینایان    30
۲-۶-۲ ویژگی‌های و محدودیت‌های روانشناختی کودکان نابینا    31
۲-۶-۳ تأثیر اختلال بینایی در فرآیند‌های تحول روانی    35
۲-۶-۴ خصوصیات افراد با ناتوانی اجتماعی    38
۲-۶-۵ سازگاری اجتماعی افراد دارای نقص بینایی و عوامل موثر بر آن    40
۲-۶-۶ عوامل مؤثر در سازگاری نابینایان    43
۲-۶-۷ اهمیت مهارت‌های افراد آسیب دیده بینایی    45
۲-۷ شیوه‌های آموزش مهارتهای اجتماعی    46
۲-۸ پیشینه و تاریخچه موضوع تحقیق    49
۲-۸-۱ تحقیقات انجام شده پیرامون در خارج از کشور    49
۲-۸-۲ تحقیقات انجام شده در ایران    51

منابع و مآخذ
منابع فارسی    
منابع انگلیسی