کارآموزی: معماری و اجرای آن

بطورخلاصه شركتهای پیمانكاری به شركتهایی گفته میشودكه عهده داراجرای‌كاری از سازمانی شخصی و خلاصه منبعی با قیمتهای معینی می گردد و انجام اجرای عملیات آنرا بعهده می گیرد و این شركتها می تواند در ملكیت یك و یا چند نفر باشد كه به یكی از صورتهای تشكیل شركت مانند شركت سهامی ، شركت با مسئولیت محدود ، شركت تضامنی ، شركت مختلط غیر سهامی ، شركت مختلط سهام

وظایف و تشكیلات شركتهای پیمانكاری

بطورخلاصه شركتهای پیمانكاری به شركتهایی گفته میشودكه عهده داراجرای‌كاری از سازمانی شخصی و خلاصه منبعی با قیمتهای معینی می گردد . و انجام اجرای عملیات آنرا بعهده می گیرد . و این شركتها می تواند در ملكیت یك و یا چند نفر باشد كه به یكی از صورتهای تشكیل شركت مانند شركت سهامی ، شركت با مسئولیت محدود ، شركت تضامنی ، شركت مختلط غیر سهامی ، شركت مختلط سهامی ، شركت نسبی و یا شركت تعاونی بوجود می آید . به هر ترتیب پس از تشكیل شركت یك نفر از سهام داران به عنوان مدیر عامل شركت انتخاب می گردد و وكلیه وظایف اداره امور شركت و مدیریت اجرایی پروژه را عهده دار خواهد بود .

با توجه به وظایفی برای مدیریت عامل شركت وجود دارد لازم است كه از امور تجارت – حقوق ـ مالی ـ روابط كاركری و امور مهندسی و تولیدی و خلاصه مدیریت اطلاع كافی داشته باشد . و بتواند در شرایط مختلف روشهای مناسب برای اجرا و پیشبرد كارها انتخاب نماید . و در كارهای برآورد ، برنامه ریزی ها و خرید و تداركات و سازمان دهی و كنترل كارها وارد به امور و آگاهی كامل داشته باشد .

در مجموع وظایف كلی پیمانكار را می توان به شرح زیر خلاصه نمود :

1) بررسی و آنالیز كامل كار پیشنهادی قبل از شركت در مناقصه ، با در نظر گرفتن سودی متناسب با سرمایه و پیش بینی لازم در مورد هر گونه مخاطره و آینده نگری های لازم .

2) داشتن اطلاعات كافی از روشها ، مصالح ، وسایل ساختمانی ، تجهیزات و ماشین آلات .

3) برآورد دقیق براساس نقشه های موجود ، فهارس بهاء ، سوابق .

4) نظارت دقیق به كارها و عملیات اجرایی و به وجود آوردن كارایی و راندمان زیاد با داشتن كادر شایسته .

5) كنترل و نظارت دقیق بر مخارج خرید و حسابداری و امور مالی .

6) دارابودن سیستمی برای گزارش ارائه گزارش هزینه های حقیقی و پیشرفت پروژه و مقایسه آن با آنچه كه قبلا برآورد شده است .

7) داشتن سیستم مناسب انبارداری ، نگهداری ابزار و وسایل و ماشین آلات .

8) داشتن سیستم روابط خوب با كارگران ، فروشندگان ، و سایر مقاطعه كاران و حسن رفتار .

9) در نظر گرفتن حجم كار مناسب با توجه تشكیلات شركت .

10) در اختیار داشتن تشكیلات مدیریت و نظارت صحیح برای رعایت كلیه موارد یادشده .

برای بوجود آوردن یك سیستم مدیریت اجرای پروژه راعهده دار خواهد بود. با توجه به و ظایفی كه برای مدیریت عامل شركت وجوددارد لازمست كه از امور تجارت ـ حقوق ـ مالی ـ روابط كارگری وامورمهندسی و تولیدی وخلاصه مدیریت اطلع كافی داشته باشد وبتواند درشرایط مختلف روشهای مناسب برای اجراء وپیشبرد كارها بر آورد برنامه ریزیها وخرید وتداركات وسازماندهی وكنترل كارها وارد برنامه ریزیها وخریدوتداركات وسازماندهی وكنترل وارد به امور آگاهی كامل داشته باشد .

درمجموع وظایف كلی پیمان كار را می توان بشرح ذیل خلاصه نمود.

1- بررسی و آنالیز كامل وپیشنهادی قبل از شركت در مناقصه ،بادرنظرگرفتن سودی متناسب با سرمایه و پیش بینی لازم درمورد هر گونه مخاطره و آینده نگری های لازم .

2- داشتن اطلاعات كافی ازروشها ،مصالح ،وسائل ساختمانی ،تجهییزات وماشین آلات

3- برآوردن دقیق براساس نقشه های موجود ، فهتارس بها ، سوابق .

4- نظارت دقیق به كارها وعملیات اجرائی وبوجود اوردن كارآئی و راندمان زیاد باداشتن كادر شایسته .

5- كنترل ونظارت دقیق برمخارج خرید و حسابداری وامورمالی

6- دارابودن سیستمی برای ارائه گزارش هزینه های حقیقی وپیشرفت پروژه ومقایسه آن با آنچه كه قبلا برآورده شده است.

7- داشتن سیستم مناسب انبارداری ، نگهدای ابزرا ووسائل وماشین آلات .

8- داشتن سیستم روابط خوب باكارگران ،فروشندگان و سایرمقاطعه كارن وحسن رفتار .

9- درنظرگرفتن حجم كار مناسب با توجه به تشكیلات شركت

10- دراختیار داشتن تشكیلات مدیریت و نظارت برای رعایت كلیه موارد یاد شده .

برای بوجود آوردن یك سیستم مدیریت پیمانكاری صحیح كه بتواند عملكرد مناسبی نیز داشته باشد مسئولیت مختلف بایستی به گروههای مختلف سپرده شده وبخشهائی كلیه آنها زیرنظر مدیریت شركت باشد بوجود آوردكه مهمترین این بخشها عبارتنداز :

بخش مهندسی ـ بخش برآورد ـ بخش مهندسی كارگاه ـ بخش خریدوتداركات ـ بخش امور مالی ـ بخش منشیگری وامور بایگانی ـ بخش روابط صنعتی ـ بخش حفاظت وایمنی .

تعریف شركت پیمانكار وگروه شركتهای پیمانكاری

شركت پیمانكار ی ساختمانی یا تاسیساتی وبا تجهیزاتی شخصی است حقوقی كه برای انجام عملیات ساختمانی یاتاسیساتی یا تجهیزاتی طبق قوانین بصورت شركت سهامی خاص تاسیس گردیده و به ثبت رسیده باشد وكلیه سهام آن متعلق به اشخاص است .

شركتی بعنوان شركت پیمانكاری طبق آئین نامه تشخیص صلاحیت تعیین
گروه ورتبه می شود. دارای شرایط زیر باشد:

الف- بمنظور اجرای علما ، ساختمانی ، تاسیساتی ، تجهیزاتی ، طبق قوانین جمهوری اسلامی ایران تاسیس شده و به ثبت رسیده بادش .

ب – شركت از نوع سهامی خاص بوده و كلیه سهام آن با نام باشد.

ج ـ كلیه سهام آن متعلق به اشخاص حقیقی ایرانی باشد.

د ـ هیچكدام ازسهامداران شركت در شركتهای پیمانكاری دیگر سهامدار نباشند .

هـ ـ تعداد سهامداران ومیزان سهام هریك وهیئت مدیره ومدیرعامل ( كه متناسب یاكارائی اعضاء درشركت برحسب تجزیه وتحصیلات تعیین می گردد . ) طبق ضوابط باشد .

وـ كلیه سهامداران باید دارای تخصصهای مورد نیاز شركت بوده وبطور تمام وقت در شركت شاغل باشند

زـ اعضاء هیت مدیره ومدیر عامل از میان سهامدارانی كه تجربه وتحصیلات بالاتری نسبت به سایر سهامداران دارند انتخاب شده باشند

ح ـ شركت یا مدیران یا شركاء آن مشمول ممنوعیتهائی كه قانون مشخص نموده است نباشد .

ط ـ هیچكدام از سهامداران شركت در شركتها ویا موسسات مهندسین مشاور وسازمانهائیكه این قبیل خدمات انجام میدهند سهامدار نباشد

ی ـ سهامداران شركتهای پیمانكاری ومهندسین مشاوركه قراردادی با دولت داشته و یا خواهند داشت واین قرار داد در زمانی كه این اشخاص سهامدارشركت بوده اند منجر به خبع ید از پیمانكار ومهندسین مشاوربگردد تا دو سال بعد از تاریخ خلع ید در شركت متقاضی تشخیص صلاحیت سهامدار نباشند .

ك ـ اشخاصی كه بنحوی از انحا محكومیت یافته اند در شركت متقاضی تشخیص صلاحیت سهامدار نباشد .

تقسیم بندی كارهای پیمانكاری :

رشته ابنیه :

شامل : ساختمانهای مسكونی ، اداری ، ورزشی ، آموزشی ، بهداشتی ، عمومی ، انبارهای با دهانه كوچك و متوسط ـ محوطه سازی های مربوطه و كارهای مشابه است .

حال به بررسی ضرورت اجرای یك طرح در منطقه می پرداز:

بطور كلی انجام مطالعات اولیه فنی و واقتصادی و توجیهات لازم آن با در نظر گرفتن خصوصیات خاص هر پروژه و ومحل اجرای آن نیاز به ایجاد و چگونگی بهره برداری از آن برای شروع ، از ضروریات اجرای یك طرح در یك منطقه است . نتایج این مطالعات اولیه بصورت یك گزارش كامل و جامع در مورد پروژه مورد نظر برای كار فرما فراهم می گردد و باین وسیله كارفرما با دریافت این گزارش و پس از قبول آن سرمایه مورد نظر را با توجه به شرایطی كه بعدا ذكر خواهد شد ، دراختیار محریان و كنترل كنندگان پروژه قرار می دهد .

در این رابطه با توجه به خصوصی با دولتی بودن طرح مورد نظر و درآمدهای احتمالی آینده پروژه و یا خدماتی بودن آن به صورت عام المنفعه و توجیه نیاز در مورد اجرای طرح مذكور با داشتن آمار و ارقام كافی ، شمناسایی و ارزیابی محیط و ویژگی های اقلیمی منطقه داشتن توجیهات لازم در زمینه سیاستهای كلی سرمایه گذاری چه از نظربخش دولتی و یا خصوصی ،برسی چگونگی وضع اجتماعی، سیاسی ، اقتصادی منطقه، تعیین منابع سرمایه گذاری ، شناخت عوامل اصلی تولید كننده ، بررسی اجمالی مشكلات طرح و ارائه خطوط كلی پیشنهادی برای حل مشكلات مذكور ، بررسی خصوصیات معماری منطقه ، توصیه های لازم برای روشهای اجرایی طرح ، تخمین هزینه های اجرایی طرح ، ارائه اطلاعات لازم در مورد نوع كاربری زمین برای طرح مورد نظر ، و آشنایی با مقررات و قوانین منطقه مصالح ساختمانی و نیروی انسانی مورد نیاز ، ( شناخت پتانسیلهای منطقه ) و خلاصه بررسی وضع موجود و عوامل موثر در طراحی و تولید و ارائه روشهای مختلف با نتیجه گیریهای لازم، از جمله موارد اساسی در بررسی ضرورت اجرای یك طرح در یك منطقه می باشد .

خطوط كلی بررسی ضرورت اجرای یك طرح در یك منطقه را می توان به شرح ذیل خلاصه نمود :

1) انجام مطالعات وبررسیهای لازم در زمینه های تولیدی و شناخت امكانات فنی ، مالی ، نیروی انسانی ، زمین و نیاز ها ، توجیهات اقتصادی ـ سیاسی ـ اجتماعی .

2) انجام مذاكره و تبادل نظر لازم با مقامات و مسئولین منطقه و موسسات پیرامون اهداف طرح مذكور و كسب اطلاعات و مجوزهای لازم برای اجرای طرح .

3) تجزیه و تحلیل اطلاعات و آمار و ارقام گردآوری شده در جهت شناخت هرچه بیشتر از مسائل و مشكلات موجود و ضرورتهای ایجاد طرح و انجام پیش بینی های لازم برای برطرف كردن نارسائیهای موجود و تحلیلهای لازم در مورد اثرات ناشی از اجرای طرح مذكور در زمینه های اقتصادی ـسیاسی ـ اجتماعی ـ در كوتاه مدت و دراز مدت ـ و نتیجه گیریهای لازم از آن .

4) مشخص نمودن اهداف كوتاه مدت و میان مدت و بلند مدت با توجه به اطلاعات جمع آوری شده .

5) تهیه و تنظیم برنامه های لازم جهت دستیابی به اهداف مذكور و ارائه طرح تشكیلات و سازماندهی اجرای طرح ، و تخمین هزینه كارهای اجرایی و خلاصه ارزیابیهای لازم .

شناخت از مسائل اولیه كارگاه

بطور كلی در هر كارگاه ساختمانی بررسی نكاتی چند قبل از شروع هر گونه عملیات لازم و ضروریست و این بررسی به پیشرفت بعدی كار و در نتیجه پایین آوردن هزینه طرح كمك خواهد كرد .

اصولا بررسی مقدماتی یك كارگاه قبل از هرگونه عملیات اجرائی دارای اهمیت زیادیست . این بررسی را می توان به مراحل مختلف زیر تقسیم كرد :

1) مرحله اول : شناخت پروژه و مسائل مربوط به آن

شناخت پروژه و بررسی مسائل و مشكلات مربوطه با توجه به اطلاعات مقدماتی از جمله مسائل اساسی در شروع یك كارگاه بحساب می آید و بدین منظور نكاتی چند كه در ذیل یادآور می شویم را بایستی مورد توجه قرار داد .

الف) دسترسی ها ـ بررسی و مشخص نمودن چگونگی دست
رسیهای لازم به كارگاه با توجه به موقعیت خواص زمین مورد نظر و امكانات دسترسیهای مربوطه و خیابانهای اطراف ، راههای وصولی به كارگاه ، امكان استفاده از راههای موجود و ایجاد راههای جدید موقتی در صورت لزوم .

ب)‌بررسی موقعیت طبیعی و جغرافیایی و واقلیمی .

بررسی فصول و زمانهای كار ، در نظر گرفتن مدت زمان یخبندان ، بارانی ، طوفانی و همچنین روزهای بسیارگرم ، معتدل ، بررسی عوارض طبیعی زمین از قبیل كوه ، تپه ، سنگ ،‌باتلاق و مرداب و نظایر آن و بررسی چگونگی برخورد با موارد و مسائل مذكور . ج) بررسی طرق مختلف تداركات مصالح نیاز كارگاه این مرحله می بایستی با توجه به نوع ساختمان و نیازهای آن از نظر مصالح ، از قبیل شن و ماسه ، سیمان ، آب ، چوب، تخته داربست ، میخ ، سیم ، آجر ، آهن ، میلگرد و غیره بررسی شود . ضمنا بررسی چگونگی تامین برق كارگاه و احیانا مولد برق و همچنین تامین آب مورد نیاز و منابع ذخیره آب ، پیش بینی و تدارك انبارهای لازم برای مصالح مختلف ، احداث ساختمان برای دفتر كارگاه و محلهای استراحت افراد كارگاه .

2) مرحله دوم : تدوین برنامه اجرایی و تداركاتی كارگاه

با توجه به مطالعات و بررسیهای انجام شده در مرحله اول و با در نظر گرفتن امكانات اجرایی ، مدت زمان اجراء پروژه و مشكلات و مسائل مربوطه به آن می بایستی برنامه دقیق ـ كامل و منظمی تهیه گردد .

و در این برنامه جزئیات تحوه اجراء كار و مراحل مختلف زمانبندی آن چگونگی تداركات كارگاه ، میزان ذخیره سازی و انبارهای مورد نیاز جهت انواع مصالح و كالاهای برآورده شده و تجهیزات و لوازمات ضروری كارگاه می بایستی در نظر گرفته شود .

3) مرحله سوم : آماده سازی محل كار

پس از تدوین برنامه اجرایی و تداركاتی كارگاه ، جهت شروع اجرای پروژه و قبل از اجرای هرگونه عملیات می بایستی محل كارگاه با توجه به نیازها آماده سازی شود.

پس از بررسی های لازم در مورد محلی كه برای اجرا پروژه با توجه به موقعیت خاص آن در نظر گرفته شده است بایستی عوارض آن جهت راه اندازی و نصب و بهره برداری از تجهیزات و انبارها و ساختمان های مورد نیاز برطرف گردد و در این رابطه چنانچه محوطه دارای گیاهان و خاك و خاشاك و پستی و بلندی و نظایر آن باشد كه امكان تحركهای لازم جهت جابه جایی را سلب نموده و یا موجب نارسائیهای دیگری از این قبیل گردد را برطرف نمود .

در شروع میبایستی محل مورد نظر بوسیله ماشین آلات لازم از قبیل بولدوزر و گریدر تسطیح و پاكسازی و آماده گردد . و در بعضی مواقع با در نظر گرفتن طرح پروژه و با توجه به مطالعات مقدماتی انجام شده توسط مشاور محوطه كارگاه میبایستی با مصالح سنگی مناسب خاكریز شود . و در مواردی نیز در صورتیكه محل پروژه در دامنه كوهها و تپه ها قرار داشته باشد می بایستی خاكبرداری و خاك ریزی های لازم نیز انجام شود .

در تمامی موارد فوق بررسی و ومطالعه دقیق موقعیت محل كارگاه و وموقعیت محل احداث پروژه ضروریست و بایستی سعی شود كه در انتخاب محل و استقرار تجهیزات مختلف كارگاه بهترین موقعیت تعیین گردد تا پس از شروع راه اندازی كارگاه اختلالی در روند عادی كارگاه ایجاد نگردد و از طرفی نیز دسترسی به نقاط مختلف كارگاه را امكانپذیر نماید .

در رابطه با ساختمانهای موقت و احداث آنها از قبیل دفتر ، انبار ، تعمیرگاه و محل استقرار ماشین آلات باید توجه داشت كه حتی المقدور این بناها تمام یا قسمتی از ساختمانهای اصلی پروژه باشند كه پس از پایان كار تكمیل و مورد بهره برداری قرار داده شوند در این مورد بطور مثال محل دفتر كارگاه را می توان طوری انتخاب نمود كه بعدا بصورت محل نگهبانی ، گارد و دفتر مجموعه و نظایر آن بتواند عملكرد داشته باشد . در نظر گرفتن این موضوع باعث خواهد شد كه از به هدر رفتن مصالح در حدالمكان جلوگیری شود .

این نكته را نیز بایستی مورد توجه قرار داد كه كار كردن در برخی از انواع زمینها با توجه به موقعیت خاص آن از قبیل جنگلی . باتلاقی ، كنار دریا ، رودخانه و اصولا هر منطقه ای كه به سطح آبهای زیر زمینی نزدیك باشد و یامناطقی ازقبیل تپه ماهو ، ‌كوهستانی ، صحرای ، خاك رستی و خاكریزها و غیره به مراقبت های ویژه ای نیاز خواهد داشت . در اینگونه موارد بررسیهای مقدماتی از موقعیت زمین و آزمایشهای لازم ضروی خواهد بود . در ضمن رعایت ایمنی محل تجهیزات و تاسیسات از نكات اساسی می باشد .

4)مرحله چهارم ـ تهیه و تدارك مصالح لازم:

ابتدا بایستی با توجه به نوع و مشخصات خاص هر پروژه مصالح مورد نیاز آن را تعیین نمود . بطور مثال در مورد یك پروژه بتنی مصالح مهمی كه در تركیب بتن مورد استفاده قرار می گیرد شن ، ماسه ، سیمان و آب می باشد .

ضمنامیلگردهای مورد نیاز و قالبهای مختلف را نیز بایستی در مدنظر داشته باشیم. بنابراین در یك كارگاه پروژه بتنی جهت ساختمان بتن مصالح اولیه آن مورد نیاز اساسی است و با مطالعات محلی لازم امكان استفاده از شن و ماسه طبیعی در اطراف محل پروژه را (معادن شن و ماسه ) می بایستی مورد نیاز قرارداد و در صورتیكه پس از بررسی و مطالعات لازم امكان دسترسی به این معادن وجود نداشته باشد . بررسی استفاده از دستگاه سنگ شكن و حمل سنگ و مخلوط مورد نیاز به كارگاه و تولید شن و ماسه و دیگر مصالح سنگی (ماكادام ) بوسیله آن با توجه به حجم پروژه ضروریست . در این صورت هزینه های مربوط به این نوع بتن بطور معمول گرانتر از بتن با شن و ماسه طبیعی خواهد بود . زیرا علاوه بر هزینه تهیه سنگ و استقرار ماشین آلات
مورد نیاز مصرف سیمان نیز در این نوع بتن حدودا بالاتر می باشد كه البته در پروژه های با حجم زیاد این امر بسیار مطلوب و مناسب بوده ، چه بتن همواره با مقاومت زیاد و یكنواخت و یكدست تر نسبت به استفاده از شن و ماسه طبیعی بدست می آید .

بررسی نوع سیمان مصرفی نیز با توجه به موقعیت محلی و نوع خاك محل و طرح سازه تعیین می گردد . بطور مثال سیمان تیپ پنج (V ) ـ برای خاكهای سولفات دار و یا آبهای سولفات دار مورد استفاده قرار می گیرد . بنابراین با توجه به نوع سیمان مورد نیاز می بایستی نسبت به تهیه آن از نزدیكترین كارخانه سیمان اقدام گردد .

با توجه به اینكه میزان مصرف سیماندر پروژه های مختلف بخصوص پروژه های بتنی بسیار بالاست ، انجام اقدامات لازم برای تهیه آن و انبارهای مناسب برای ذخیره سازی آن از اولویت خاصی برخوردار می باشد . بهمین منظور استفاده از سیلوهای فلزی ذخیره سیمان درنزدیكی دستگاه بتن ساز مركز ( Batching Plant) و یا انبارهای سرپوشیده با دیوارهای بسته و كف خشك توصیه می شود.

چنانچه اجبارا در محوطه روباز و بصورت كیسه ای انبار شوند پوشاندن روی و اطراف آنها بطور كامل با نایلون و نظایر آن ضروریست . بهتر است كیسه های سیمان را روی روی سكوهای بتنی و یا چوبی با ارتفاعی بالاتر از سطح زمین قرار داد تمامی این تدابیر جهت حفاظت سیمان از رطوبت و بارندگی می باشد كه عدم توجه به این امر باعث فاسد شدن سیمان نگردد .

میزان ذخیره سازی سیمان و سایر مصالح سنگی با توجه به حجم بتن مورد نیاز پروژه منابع تدارك مصالح و فاصله آنها از كارگاه برنامه زمانی پیشرفت كار و شرایط زمانی ومكانی موجود تعیین می شود تهیه آب مورد نیاز برای ساختن بتن از دیگر مواردیست كه در یك پروژه بتنی بایستی مورد توجه قرار داد بهترین آب برای ساخت بتن آب آشامیدنی است كه در آن املاح معدنی وجود نداشته باشد ولی با توجه به اینكه همواره دستیابی یا در نظر گرفتن امكانات محلی و منابع تهیه آب سعی شود از ابهایی استفاده شود كه حداقل املاح را داشته باشند و املاح موجود در آن از حد مجاز بالاتر نباشد در غیر اینصورت و عدم دسترسی به آب مناسب نسبت به تعیین نوع سیمان لازم اقدام نمود .

باید توجه داشت كه آبهایی آلوده وفاسد ازقبیل فاضلاب ها . مرداب ها و نظایرآنها بهیجوجه برای ساخت بتن مناسب نمی باشد و از بكار بردن آنها جدا خود داری گردد . پس از تعیین منابع تهیه آب میبایستی برای ذخیره سازی آن در منابع زمینی و یا هوایی اقدام نمود تا در مواقع ضروری آب مورد نیاز تامین گردد .

از دیگر مصالح مهم در پروژه های بتنی میلگردهای مصرفی دربتن مطابق نقشه ها ودستورالعمل های ارائه شده وازطرف طراح پروژه میباشد كه می بایستی پس از بر آوردهای لازم نسبت به تهیه وابنار كردن آندر كارگاه اقدام گردد. محل انبارمیلگردها می بایستی حتی المقدور از آب وگردوخاك ودرصورت امكان سرپوشیده باشد. با توجه بهمصرف آن می توان درمواردی درمحوطه كارگاه و نزدیك محل برش وخم آرماتورها برروی چهارتراشهای قطور وجدا ازهم خاك ومجزاكردن بندلها ازیكدیگر قرارداداین جداسازی درهنگام اتسفاده از جابه جا كردن های بیمورد كه باعث كج وخم شدن میلگردها می شود. جلوگیری می نماید.

سایر مصالح لازم جهت ساختن بتن از جمله مصالح قالب بندی آن است كه برای شكل دادن بتن مورد استفاده قرار می گیرد. واین موضوع دربتن ریزی ازاهمیت خاص برخوردار است .

دراین رابطه بررسی منابع تهیه و ذخیره سازی انواع مختلف آن از قبیل چوب وتخته ،صفحات فلزی ( قالبهای فلزی ) بولت با پیچ ومهره ،سیم نجاری ،چهارتراش ، میخ جك ، شمع ، وداربست ونظایر آنها وقراردادن آنها درانبارهای سرپوشیده مناسب ضروری می باشد.

ذخیره سازی انواع دیگر مصالح مودنیازساختمانی ازقبیل آجر بلوك ،گچ آهن ،خاك ،لوله ،ابزار آلات ونظایرآن با توجه به نیاز پروژه در محلهای مناسب وپیش بینی انبارهای موردنیاز آنها نیزازدیگر موارد تهیه و تدارك مصالح لازم می باشد.

مرحله پنجم : تجهیزات وماشین آلات

تجهیزات وماشی آلات هركارگاه با توجه به نوع پروژه ازنظر سازه و حجم عملیات آن با درنظرگرفتن شرایط كارگاه وامكانات تعیین می شود. دراین رابطه با توجه به مشخصات كارگاههای بتنی كه تجهیزات وماشین آلات آن ازاهمیت بیشتری برخوردار است. به برسی آن می پردازیم .

درحقیقت قسمت اعظم ماشین آلات لازم در كارگاههای بتنی با توجه به بررسیهای لازم انجام شده مرحله قبلی درمورد تدارك مصالح تامین می شود. وقسمت دیگر تجهیزات وماشین آلات با مختصر تفاوتی برحسب نوع پروژه دراكثر پروژه های بزرگ مورد نیاز می باشد.

بخش اول دررابطه با ماشی آلاتی است كه به تهیه شن وماسه ارتباط دارد و چنانچه گفتیم درصورت عدم دسترسی دراین فصل به ارزیابی بخش های مرتبط بارشته ها علمی خودپرداخته وضمن اینكه كارهای انجام شده درمدت كار آموزی وبرنامه های آینده پروژه رااز نظرمی گذرانیم درطی مدتی كه مشغول گذراندن كار آموزی بودم كارهای زیرانجام گرفت اجرای سقف تیرچه وبلوك ،اجرای طاق ضربی و شیب بندی سرویس های بهداشتی ـ عایق كاری كف سرویس های بهداشتی ـ بندكششی دیوار ها ـ قرنیز روی دیوارهای محوطه – گچ خاك – سنگ كاری حاشیه راهروها وكلاس ها ـ موزاییك كاری ـ كاشی كاری – نصب در و پنجره وتخته سیاه ها – دیوار جان پناه پشت بام ـ حفر چاههای فاضلاب ولوله كشی فاضلاب شروع اجرای محوطه سازی وغیره ـ كارهای آینده نیز شامل سفیدكاری ادامه عملیات محوطه سازی – لوله ك
شی آب ـ برق كشی وتجهیز كارگاه .

وظایف ما در محل كار آموزی همكاری وانجام بعضی كارهایی كه در توان ما بود مثلا من به شخصه،نصب درب و پنجره وجوشكاری آنها و ساخت كلاف تخته سیاه از پروفیل فلزی ونصب آنها وهمچنین متر وبرآورد میزان بلوك مصرفی برای سقف جهت سفارش دادن ،تعیین اختلاف سطح محوطه با شلنگ تراز برای محوطه سازی و…را انجام دادم در بین كارهایی كه درمدت كارآموزی انجام دادیم بیش از همه اجرای سقف وبتن ریزی آن مرتبط با رشته ما بود كه در این باره توضیحاتی كامل ارائه میگردد.

همان طور كه میدانیم مقاومت بتن در برابر نیروهای فشاری بسیار خوب ودر برابر نیروهای كششی خیلی كم است .از این رو در قطعه های بتن مسلح ،نیروهای كششی ،به طور عمده توسط فولاد تحمل می شوند .بنابراین در مورد تیرهای تحت خمش ودالها سعی میشود كه قسمتی از بتن كه در منطقه تحت كشش واقع است حذف شود ،این عمل به ویژه برای كاهش وزن مرده سقف دارای اهمیت بوده ودر عمل منجر به طرح دالهای مجوف یا پشت بند و مانند آن گردیده است .

دالهای با پشت بند را می توان بصورت مجموعه ای متشكل از تیر های موازی به مقطع Tدر نظر گرفت. كه در هر تیر ،فولاد پوششی در پایین جان تیر قرار دارد.آشكارا كه قالب بندی با پشت بند نسبت به دال مسطح هزینه ودقت بیشتری می طلبد وهمچنین جاگذاری درست فولادهای كشش سطی درداخل قالب ورعایت پوشش حداقل این فولاد ها ،نیاز به دقت بیشتری دارد .

فن تیر چه وبلوك ، تلفیق دو روش ساختی وبتن ریزی درمحل است كه دراین روش ، فولادهای كششی وبرشی یا عرضی وپوششی بتنی فولادهای اصلی ، بصورت تیرچه های پی ساخته دركارخانه تولید می شوند. دركارگاه ،پس از قراردادن تیرچه ها به فاصله معین وشمع بندی زیر یترچه ها ، بلوك ها رابین دو تیرچه مجاور قرار داده و سپس بتن ریزی می كنند بطوریكه حداقل ضخامت بتن درروی بلوك ، پنج سانتی متر باشدبرای اینكه تصویر نسبتا جامعی از مزایای سقف تیر چه و بلوك داشته باشد درزیر بطور خلاصه ، مهمترین ویژگیهای این نوع سقف درمقایسه یا سقف تیر آهن – طاق ضربی ودال بتونی یكپارچه آورده می شود.

1- بعلت مصرف بلوكهای توخالی وحذف بتن منطقه كشش درمصرف بتن ،صرفه جویی بسیار زیادی می شود.

2- بعلت كم بودن وزن متوسط سقف وزیاد بودن ضخامت سقف درمقایسه بادال بتن مسطح، ازمصرف فولاد كاسته می شود.

3- بعلت تولید تیرچه وبلوكه دركارخانه ها ، نیروی انسانی كمی مورد نیاز است .

4- وزن تیرچه كم است ودرساختمانها با طبقات كم نیاز به جرثقیل نیست .

5- بعلت پیش ساخته بودن تیرچه وبلوك،نصب سقف بسیار آسان و سریع وبه كارگران خیلی ماهر نیاز نیست .

6- قالب بندی زیر سقف به سمع بندی ونصب جچهار تراش در فاصله های معین جهت تامین تیكه گاههای موقت تیرچه ها محدود می شود .

7-بعلت توخالی بودن بلوكها . سقف عایق حرارت است .

8-بطوریكپارچه بتن ریزی می شود ودریتن كمتری نسبت به سقف های بتون آرمه معولی مورد نیاز است . برای مثال برای سقف معمولی با ضخامت 14سانتی متر ،140لیتر بتن در هر متر مربع مورد نیاز است . درسقف اجرا شده با تیرچه بلوك این مقدار به دود متوسط 60لیتر كاهش می یابد .