بررسی نظریه های مختلف هوش و هوش های چندگانه

هدف از این تحقیق پایان نامه بررسی نظریه های مختلف هوش و هوش های چندگانه می باشد.

مساله هوش به عنوان یک ویژگی اساسی که تفاوت فردی را بین انسانها موجب می‌شود، از دیرباز مورد توجه بوده است. زمینه توجه به عامل هوش را در علوم مختلف می‌توان مشاهده کرد. برای مثال زیست شناسان ، هوش را به عنوان عامل سازش و بقا مورد توجه قرار داده‌اند. فلاسفه بر اندیشه‌های مجرد به عنوان معنای هوش و متخصصان تعلیم و تربیت ، بر توانایی یادگیری تاکید داشته‌اند.مطالعه نوشته‌های فلاسفه و دانشمندان قدیم نشان می‌دهد که انسان حتی از گذشته‌های بسیار دور از تفاوتهای فردی آگاه بوده است. چنانکه افلاطون در کتاب جمهوریت، تفاوتهای فردی انسانها را مورد توجه قرار داده و گفته است «اشخاص به طور کاملاً یکسان به دنیا نمی‌آیند، بلکه از نظر استعدادهای طبیعی با یکدیگر تفاوت دارند، یک شخص برای نوع خاصی از شغل و دیگری برای شغلی دیگر مناسب است» (پاشا شریفی، ۸۱، ص ۲).

در قرون وسطی تعمیمهای فلسفی در رابطه با ماهیت ذهن عمدتاً به طور نظری انجام می‌گرفت و روشهای تجربی در مشاهده و سنجش رفتار به کار بسته نمی شد. در این زمان روانشناسی قوای ذهنی  که توسط سنت آگوستین  و سنت توماس آکیناس مطرح شده بود بر نظام آموزشی آن عصر حاکم بود. براساس این نظریه، حافظه، تخیل و اراده عناصر اساسی ذهن به شمار می‌روند و پرورش این قوا موجب می‌شود که انسان در همه زمینه‌ها مهارت لازم را کسب کند (همان، ص ۲).

در مقاله‌ای معتبر که در سال ۱۹۰۴ منتشر شد، « چارلز اسپیرمن » ، روانشناس بریتانیایی ، نخستین کوشش برای تحقیق در ساختمان هوش را با روشهای تجربی و کمی تشریح کرد. پیدایش مقیاس هوشی بینه سیمون ، در سال ۱۹۰۵ و به دنبال آن تهیه و استاندارد شدن مقیاس استنفرد _ بینه ، در سال ۱۹۱۶ در امریکا ، از فعالیتهای اولیه به منظور تهیه ابزار اندازه گیری هوش بوده است. البته در سال ۱۸۳۸ « اسکیرول » به منظور تهیه ضوابطی برای تشخیص و طبقه بندی افراد عقب مانده ذهنی ، روشهای مختلفی را آزمود و به این نتیجه رسید که مهارت کلامی فرد بهترین توانش ذهنی اوست. جالب آن که بعدها نیز مهارت کلامی از عوامل اساسی توانش ذهنی شناخته شد و امروز نیز محتوای اکثر تستهای هوش را مواد کلامی تشکیل می‌دهد.
ترستون ، ثرندایک ، سیریل برت، گیلفورد، فیلیپ ورنون ، از دیگر افرادی بودند که در زمینه هوش به تحقیق و بررسی پرداختند.

بیشتر بحثهایی که درباره‌ی ساختمان و ماهیت هوش انجام گرفته است عمدتاً بر محور چهار نظریه زیر استوار است (همان، ص ۲۰).
۱ـ نظریه روانسنجی
۲ـ نظریه عصبی ـ زیستی هوش
۳ـ نظریه رشدی هوش
۴ـ نظریه شناختی و پردازش اطلاعات

فهرست مطالب

۲-۱-بخش اول : هوش ۹
۲-۱-۱-مقدمه :……….۹
۲-۱-۲-مشکل تعریف هوش : ……………….۹
۲-۱-۳-تعریف هوش : ۹
۲-۱-۴-هوش و مسئله طبیعت ـ ‏تربیت : ….۱۲ 
۲-۱-۵-عوامل موثر بر هوش : ………….  13
۲-۱-۶-انواع آزمونهای هوش : ………….. ۱۳
۲-۱-۷-طبقات هوش : ……………………. ۱۴
۲-۱-۸-تاریخچه و نظریه‌های مربوط به هوش ۱۴
نظریه روانسنجی
۲-۱-۸-۲-نظریه دو عاملی اسپیرمن
۲-۱-۸-۳-نظریه تواناییهای ذهنی اولیه ترستون
۲-۱-۸-۴-نظریه ساخت ذهنی گیلفورد
۲-۱-۸-۵-نظریه عصبی ـ زیستی
۲-۱-۸-۶-هوش سیال و متبلور کتل
۲-۱-۸-۷-نظریه رشدی هوش
۲-۱-۸-۸-نظریه شناختی و پردازش اطلاعات

۲-۱-۹-انواع هوش از دیدگاه ثرندایک : ….۱۹
تقسیم بندی هوش به انواع کلامی و عملی (غیر کلامی)
۲-۱-۱۰-۱-انواع هوش از دیدگاه اشترن برگ
انواع هوش از دیدگاه گاردنر
۱-    هوش دیداری / فضایی
۲-    هوش کلامی/ زبانی
۳-     هوش منطقی / ریاضی
۴-    هوش بدنی/جنبشی
۵-    هوش موسیقی / ریتمیک
۶-    هوش درون فردی
۷-    هوش برون فردی (فرا فردی)

۲-۳-بخش دوم: پیشینه تحقیق :……………۳۸
۲-۳-۱-مقدمه :…….۳۸
۲-۳-۲-تحقیقات انجام شده در خارج از کشور :۳۸
۲-۳-۳-تحقیقات انجام شده در داخل کشور : …۳۹

منابع و مآخذ
منابع فارسی    
منابع انگلیسی