تشریح رابطه عزت نفس و پیشرفت تحصیلی و بررسی تاثیر آنها بر یکدیگر

هدف از این تحقیق پایان نامه تشریح رابطه عزت نفس و پیشرفت تحصیلی و بررسی تاثیر آنها بر یکدیگر می باشد.

نقش عزت نفس در پیشرفت تحصیلی :

هر معلمی شاید این تجربه را داشته باشد که وقتی برای اولین بار وارد کلاس می‌شود و سؤال‌هایی را می‌پرسد، بعضی از دانش‌آموزان بلافاصله دست بلند می‌کنند و داوطلب پاسخگویی می‌شوند و پاره‌ای خاموش می‌نشینند و فقط با نگاه و دقت، جریان کلاس را دنبال می‌کنند. این داوطلب‌ها همیشه هم جواب سؤال‌ها را به درستی نمی‌دانند، ولی جرأت داوطلب شدن را دارند. بعد از اولین امتحان رسمی کتبی، معلم تازه‌ پی می‌برد که تعدادی از بالاترین نمره‌ها به بعضی از شاگردان خاموش تعلق دارند؛ شاگردانی که شهامت ابراز وجود شفاهی ندارند؛ می‌ترسند جواب سؤال‌ها را غلط بدهند و آبرویشان نزد دیگران برود. در واقع به خود اتکا ندارند. آنها پس از هر بار که جواب صحیح معلم به سؤالی را می‌شنوند، در دل افسوس می‌خو‌رند که چرا داوطلب پاسخگویی نشدند؛ چون جواب صحیح سوال را می‌دانستند. این نوع دانش‌آموزان در امتحانات شفاهی عملکرد ضعیف‌تری نسبت به امتحان‌های کتبی دارند. یکی از مهمترین عوامل  در این نوع عملکرد دانش‌آموزان، ضعف عزت نفس در آن‌هاست (مشیری تفرشی، ۱۳۷۸).

از جمله نیازمندی‌هایی که باعث می‌شود انسان تلاش کند و از استعداد خود به طور کامل استفاده نماید عزت نفس می‌باشد که به عنوان یک موضوع تحقیقی مهم، قریب چند دهه است که فکر پژوهشگران را به خود مشغول ساخته است. در زبان عامیانه، عزت نفس مفهومی آشنا است و عبارت است از:  احساس ارزشمندی فرد از خود؛ و این مفهوم قدمت طولانی دارد و می‌توان اثر آنرا در ادیان مختلف از جمله بودا، یهود، مسیحیت، و اسلام دید (زارع زاده و درخشان فر، ۱۳۸۴). 

بعضی از جامعه شناسان هم معتقدند که افرادی که عزت نفس بالایی دارند کمتر به نابهنجاری های  اجتماعی از قبیل اعتیاد، سرقت، قتل و سوء استفاده‌های جنسی دچار میشوند. انسان برای موفقیت در زندگی نیازمند است که عزت نفس بالایی داشته باشد. اگر فرد نسبت به خود احساس مثبتی داشته باشد نسبت به اطرافیان و زندگی احساس مثبت خواهد داشت و نتیجه آن لذت بردن از زندگی است. معمولاً افرادی که عزت نفس بالایی دارند مستقل عمل می‌کنند، مسئولیت پذیرند، با اطمینان عمل می‌کنند، بدون درخواست به کمک دیگران می‌شتابند، به پیشرفت هایشان افتخار می‌کنند و به موقعیت های جدید مشتاقانه روی می‌آورند (زارع زاده و درخشان فر، ۱۳۸۴). در بررسی عزت نفس، اولین کار توسط جیمز  (1890؛ به نقل از همان منبع) انجام شده است. او به توضیح تمیز بین خودشناخته و خودشناسانده پرداخت و آن را به سه عنصر مادی (بدن، خانواده، خانه)، اجتماعی (فرد در عین داشتن سطوح مختلف اجتماعی، برای سایر افراد قابل شناخت است) و روحانی (حالت هوشیاری و تمایلات) تقسیم کرد. کلی  (1955؛ به نقل از همان منبع) به گسترش این عقیده یعنی توجه به خود پرداخت. عزت نفس هر فرد براساس ترکیبی از اطلاعات عینی در مورد خودش و ارزش های ذهنی که برای آن اطلاعات قائل است بنا نهاده می‌شود.

فهرست مطالب
چکیده     1
تعریف مفهومی و عملیاتی واژه‏ها    1
پیشرفت تحصیلی    1
عزت نفس    1
تعریف عملیاتی    1
پیشرفت تحصیلی    2
عزت نفس    2
مقدمه    4
نظریه اسناد    4
نظریه انتساب    7
انتساب ها برای توجیه پیامدها    9
ابعاد علیتی انتساب ها    10
عزت نفس    15
نشانه‌های جسمی و رفتاری ضعف عزت نفس    16
ابعاد مختلف عزت نفس    18
انواع عزت نفس    19
شیوه های افزایش عزت نفس احساسی – عاطفی    20
شیوه های افزایش عزت نفس روحی – معنوی    20
عوامل مؤثر در ایجاد عزت نفس    21
عزت نفس از دیدگاه قرآن، احادیث و دانشمندان اسلامی    23
نقش والدین در شکل گیری عزت نفس    23
نقش عوامل دیگر در تقویت عزت نفس    26
پیشرفت تحصیلی    27
عوامل مؤثر بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان    29
● تاکید بر رشد عقلانی    30
● جو عاطفی مدرسه    30
● پیش فرض های معلمان در مورد شاگردان    31
● نگرش معلم    31
● عقب ماندگی آموخته شده    31
● اثرات پیشرفت تحصیلی    32
نقش عزت نفس در پیشرفت تحصیلی    34
عزت نفس = پدر، مادر، معلم    38
نقش عملکرد تحصیلی در عزت نفس    39
یافته های پژوهشی داخل و خارج از کشور    39
الف- پژوهش های انجام شده در خارج از کشور    39
ب- پژوهش های انجام شده در داخل کشور    42
منابع    46