تشریح و تبیین سرمایه گذاری خارجی و مقررات قانونی حاکم بر آن در صنعت نفت

امروزه اقتصاددانان و دولت‌ها، همگی بر اهمیت حیاتی سرمایه‌گذاری خارجی اتفاق نظر دارند. از دید آنها این مسئله به نیرویی به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه، برای ایجاد طیف وسیعی از تحولات اقتصادی به حساب می‌آید. سرمایه‌گذاری همواره به‌عنوان یکی از عوامل اصلی اثر‌گذار بر رشد اقتصادی کشورها مطرح بوده و یکی از راه‌های افزایش سرمایه فیزیکی در کشورهای درحال توسعه از جمله ایران با توجه به محدودیت پس‌انداز موجود در این کشورها و وجود شکاف بین پس‌انداز ـ سرمایه‌گذاری، بهره‌مندی از سرمایه‌های خارجی در قالب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی است

ازجمله عوامل مهم در رشد اقتصادی کشورها، به‌ویژه کشورهای در حال توسعه، فراهم آوردن سرمایه به‌منظور تأمین مالی تشکیل سرمایه داخلی است، از دیدگاه تئوریک، تزریق سرمایه (تجهیزات، ماشین‌آلات، ارز و…) به اقتصاد از این نشأت می‌گیرد که اقتصاددانان موتور رشد و توسعه اقتصادی را سرمایه می‌دانند. در ایران برای دستیابی به سهمی از حجم بزرگ نقل و انتقال سرمایه در جهان تاکنون تلاش‌های زیادی شده و موانع بسیاری پشت سرگذاشته شده است؛ اما هنوز سهم ایران از جذب سرمایه‌های جهانی اندک است.. 
 

یکی از ویژگی‌های مهم طرحهای صنعت نفت در کلیه نقاط جهان، سرمایه بر بودن آنها است. با ملی شدن صنعت نفت برخی کشورها در سالهای ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ از جمله ایران و عراق با کاهش تولید و کمبود سرمایه و اطلاعات فنی در جهت اکتشاف مخازن و توسعه و بهره برداری مجبورشوند تلاش خودشان را در پیدا کردن چهارچوب حقوقی نوینی شدند که ارزشهای ملی گرایانه آنها را خدشه دار ننماید. کشور ایران به دلیل اینکه از لحاظ موقعیت استراتژیک و ژئو پولیتیک در سطح خاورمیانه ممتاز شناخته شده و حدود ۸۰% از منابع نفتی و گاز دنیا را شامل می‌شود نظر کشورهای سرمایه دار غربی را به خود جلب نموده است. به عبارتی کشور ایران به دلیل جاذبه بسیار بالایی که به لحاظ منابع نفتی و گازی دارد قطعا شرکتهای سرمایه دار جهانی علاقه مند به سرمایه‌گذاری در ایران هستند.

 آنها به خوبی آگاهند که در صنعت نفت و گاز ایران فرصتهای خوبی نهفته است که بیگمان منافع و سود مشترک فراوانی برای طرفین وجود دارد. در معاملات نفتی تقاضا همیشه وجود داشته و این تقاضا رو به افزایش است و منابع کشورهایی که دارای ذخایر نفت هستند هم رو به کاهش. برای ماندن در این تجارت راهی جز ورود به دنیای سرمایه‌گذارن و بهره بردن از فناوری آنها نیست. طی ده سال گذشته به دلایل مختلف سقف تولید نفت ایران نه تنها افزایش نیافته، کاهش نیز داشته است. از سوی دیگر تعداد کشورها و شرکتهای دارنده فناوری اکتشاف و استخراج نفت هم به تعداد انگشتان دست نیست و طبیعی است که این شرکتها برای تصاحب مخازن نفت با یکدیگر به رقابت می‌پردازند. 

فهرست مطالب
سرمایه‌گذاری خارجی    6

۲ـ۱ توضیح و تبیین سرمایه‌گذاری خارجی    6

۲ـ۱ـ۱ تاریخچه سرمایه‌گذاری خارجی    7
۲ـ۱ـ۲ تاریخچه سرمایه‌گذاری خارجی در ایران    7
۲ـ۱ـ۳ تعریف سرمایه‌گذاری خارجی    9

۲ـ۱ـ۴ تعریف برخی سازمان‌های بین‌المللی از سرمایه‌گذاری خارجی    10

۲ـ۱ـ۵ روشهای جذب سرمایه‌گذاری خارجی در جهان    11
۲ـ۱ـ۶ سرمایه‌گذاری خارجی در جهان و جایگاه ایران    12
۲ـ۱ـ۷ اهداف سرمایه‌گذار و سرمایه پذیر    14

۲ـ۲ اهمیت جذب سرمایه‌گذاری خارجی در صنعت نفت ایران    18

۲ـ۲ـ۱ سرمایه‌گذاری خارجی و توسعه اقتصادی    20
۲ـ۳ مقررات قانونی حاکم بر سرمایه‌گذاری خارجی در صنعت نفت    23
۲ـ۳ـ۱ قانون اساسی    23

۲ـ۳ـ۲ قانون تشویق و حمایت از سرمایه‌گذاری خارجی و آئین نامه اجرایی آن    26

۲ـ۳ـ۳ قانون برنامه پنج ساله پنجم توسعه    31
۲ـ۳ـ۴ قانون نفت ۱۳۶۶ اصلاحی ۱۳۹۰    32
۲ـ۳ـ۵ قانون وظایف و اختیارات وزارت نفت    33
۲ـ۳ـ۵ـ۱ صدور پروانه    34
۲ـ۳ـ۵ـ۲ مشارکت با بخش خصوصی داخلی و خارجی    35
۲ـ۳ـ۶ سرمایه‌گذاری خارجی و اقتصاد مقاومتی در صنعت نفت    36

۲ـ۳ـ۷ تهدیدها و فرصتها در سرمایه‌گذاری خارجی    39

منابع و ماخذ    43