نقش معلم در آموزش مجازی و یادگیری الکترونیکی

هدف از این پایان نامه نقش معلم در آموزش مجازی و یادگیری الکترونیکی می باشد.

   مدرس الکترونیکی فردی است که نقش و وظایف خود را با به کارگیری ابزار فناوری اطلاعات و ارتباط ایفا کرده، با ارائه شیوه‌های خلاقانه، امور یادگیری را تسهیل و مدیریت می‌کند(تقی یاره، نیک رفتار، عباسعلی،۱۳۹۱). مطالعات اولیه‌ای که دررابطه با وظایف و نقشهای مدرسان برخط صورت گرفته مطالعات برگ   است که از نظر او مهمترین وظایف معلم الکترونیکی را وظیفه آموزشی، اجتماعی، مدیریتی و فنی می‌داند(برگ،۱۹۹۵). معلم باید آگاه باشد که یادگیرندگان دانشگاه مجازی از فرهنگهای مختلف و مکانهای مختلف دنیا به طور مجازی گرد هم آمده‌اند و نیازی به دانستن تمامی مطالب ندارند(کوهن ، ۱۹۹۹). 

   یک معلم خوب، در این محیط که رویکرد غالب آن رویکرد ساختارگرا و سرشار از اطلاعات و رسانه‌های گوناگون برای دسترسی به اطلاعات است، نه تنها باید از توانایی تعلیم دادن برخوردار باشد، بلکه باید بتواند در کلاس نیز رفتار شایسته‌ای داشته باشد و برای انتخاب عاقلانه و استفادۀ خلاقانه‌تر از کامپیوتر و دیگر وسایل مربوط به تکنولوژی، از مهارت و دانش کافی برخوردار باشد. معلم دیگر تنها منبع اطلاعاتی به شمار نمی‌رود، اما می‌تواند نحوه یافتن منابع مختلف را آموزش دهد. معلم امروز دیگر تمامی پاسخ‌ها را نمی‌داند و دیگر به عنوان فردی که تمامی مسائل و راه‌حل آنها را می‌داند مطرح نیست، ولی نقش مهم خود را به عنوان مشاور و تسهیل کننده امر یادگیری پذیرفته است و می‌تواند به معلمی تبدیل شود که با انجام ماهرانه کارها، دانش‌آموزان را به یادگیری تشویق کند (خسروی،۱۴۷:۱۳۸۶). 

 همچنین می‌توان در نظر گرفت که مدرسان در محیط مجازی دارای وظایفی و نقش‌هایی مانند: ارتباطات و تعامل، آموزش و یادگیری، اداره و مدیریت و استفاده از فناوری می‌باشند(اکبری بورنگ، جعفری ثانی، آهنچیان، کارشکی،۱۳۹۱). مهارتهای مدرسان و نقش آنها به تسهیل تعامل معنی‌دار حضوری و غیرحضوری یادگیرنده با اطلاعات و تعامل با یادگیرندگان دیگر مربوط می‌باشد. تدریس در کلاس درس مجازی مستلزم به کارگیری

شیوه‌های جدید و تجدیدنظر در شیوه‌های قدیم می‌باشد به شرح زیر:
– کلمات با دقت انتخاب شوند.
– طول سخنرانی وب باید کوتاه باشد و سخنرانی به چند بخش تقسیم می‌شود تا فرصت مشارکت برای یادگیرنده فراهم گردد.
– تکالیفی ارائه شود که نیاز به همکاری داشته باشد.
– پست الکترونیک در نظر گرفته شود زیرا فرصت برقراری ارتباط غیر حضوری را میان یادگیرنده با مربی و با دیگر یادگیرندگان امکان‌پذیر می‌سازد.
– فهرستی از محتوای برنامه ارائه گردد.

   معلمان و مدرسان مهارت آموزی از فشارهای غیر ضروری تعبیر تدریس بر خط به عنوان همه چیز یا هیچ باید پرهیز کنند. گذر از تدریس سنتی به تدریس برخط نیازمند حرکت تدریجی است. در حالی که مدرسان می‌خواهند به سرعت این گذار انجام پذیرد و غالباً  محتوا تدریس سنتی را برای توزیع برخط عرضه می‌کنند. علاوه بر محتوا باید ، آماده سازی‌ها برای معرفی محتوا در یک کلاس مجازی یا محیط یادگیری انجام پذیرد. شرکت‌کنندگان نیز باید آماده شوند تا با یکدیگر در محیط جدید تعامل برقرار کنند. (بروور دوژونج و استوت،۳۵،۱۳۸۲). معلمان می‌توانند در حین اجرای دوره‌های آموزشی با ضرورت پهنای باند مورد نیاز برای رسانه‌های مختلف، زیرساخت‌های مخابراتی لازم را در نظر ‌آورند(کاردان،۴۰۲:۱۳۸۶).
 

فهرست مطالب

۲    مقدمه    11
۲-۱    فناوری اطلاعات و ارتباطات    12
۲-۲    تعامل در آموزش از راه دور    13
۲-۲-۱    تعامل استاد – دانشجو    14
۲-۲-۲    تعامل دانشجو – دانشجو    14
۲-۲-۳    تعامل دانشجو – محتوا    14
۲-۲-۴    تعامل استاد – محتوا    15
۲-۲-۵    تعامل استاد – استاد    15
۲-۲-۶    تعامل محتوا – محتوا    15
۲-۳    مراحل تکامل فناوری آموزشی    16
۲-۳-۱    فناوری توزیعی    17
۲-۳-۲    فناوری اشتراکی    17
۲-۳-۳    فناوری تعاملی    18
۲-۴    نظریه‌های مورد استفاده در فناوری‌آموزشی    19
۲-۴-۱    نظریه رفتارگرایی    20
۲-۴-۲    نظریۀ شناخت گرایی    20
۲-۴-۳    نظریۀ سازنده گرایان    21
۲-۵    دسته‌بندی آموزش الکترونیکی    22
۲-۵-۱    یادگیری شخصی    22
۲-۵-۲    یادگیری جمعی    22
۲-۵-۳    کلاس های مجازی    23
۲-۶    آموزش از راه دور    23
۲-۶-۱    نسلهای آموزش از راه دور    26
۲-۶-۲    تاریخچه آموزش از راه دور در ایران    28
۲-۷    آموزش مجازی    28
۲-۷-۱    شیوه‌های آموزش مجازی    32
۲-۷-۲    عناصر آموزش مجازی    34
۲-۷-۳    هدف‌های برنامه درسی    34
۲-۷-۴    فعالیت‌های یادگیری    35
۲-۷-۵    مواد و منابع یادگیری    35
۲-۷-۶    محتوای الکترونیکی    36
۲-۷-۷    استانداردهای محتوای الکترونیکی    37
۲-۷-۸    ابرداده ها    37
۲-۷-۹    بررسی استانداردهای آموزش و فراگیری الکترونیکی    38
۲-۷-۱۰    سامانه مدیریت یادگیری    39
۲-۷-۱۱    نقش معلم در محیط‌های یادگیری الکترونیکی    41
۲-۷-۱۲    مهارت‌های موردنیاز یادگیرنده الکترونیکی    43
۲-۷-۱۳    مهارت به کارگیری رایانه    48
۲-۷-۱۴    مهارت در به کارگیری ابزارهای اینترنتی و سامانه‌های مدیریت یادگیری    48
۲-۷-۱۵    مهارت در به کارگیری تجارب اولیه    48
۲-۷-۱۶    مدیریت زمان    49
۲-۷-۱۷    مهارت‌های زبانی    49
۲-۷-۱۸    مهارت‌های نوشتاری    50
۲-۸    رضایت تحصیلی    60
۲-۸-۱    خودتوانی اینترنتی یادگیرنده    62
۲-۸-۲    پاسخگویی به موقع مدرس    63
۲-۸-۳    انعطاف پذیری دوره یادگیری الکترونیکی    63
۲-۸-۴    کیفیت دوره یادگیری الکترونیکی    63
۲-۸-۵    کیفیت فناوری    63
۲-۸-۶    سودمندی سامانه    64
۲-۸-۷    سهولت استفاده از سامانه    64
۲-۸-۸    تنوع در ارزیابی    64
۲-۹    پیشرفت تحصیلی    65
۲-۱۰    ارزشیابی کیفیت دوره‌های یادگیری الکترونیکی    68
۲-۱۱    جایگاه مهارت‌های یادگیرنده الکترونیکی در برنامه درسی دانشگاه‌های مجازی    70
۲-۱۲    پیشینه پژوهش    74
۲-۱۲-۱    پژوهشهای انجام شده خارجی    74
۲-۱۲-۲    پژوهشهای انجام شده داخلی    78
۲-۱۳    جمع بندی    87

منابع و مآخذ
منابع فارسی    
منابع انگلیسی