پرسشنامه راهبردهای یادگیری شناختی و فراشناختی کرمی

تفسیر پرسشنامه راهبردهای یادگیری 

      پرسشنامه راهبردهای یادگیری توسط کرمی (۱۳۸۱) ساخته شد که راهبردهای شناختی و فراشناختی را می‌سنجد. این پرسشنامه از ۸۶ ماده تشکیل شده که ۴۹ ماده آن مربوط به راهبردهای شناختی و ۳۷ ماده دیگر مربوط به راهبردهای فراشناختی است. شیوه پاسخگویی به ماده‌ها به صورت پیوستاری از صفر تا ۹ است. راهبردهای شناختی به سه زیر مجموعه تکرار یا مرور، بسط یا گسترش معنایی و سازماندهی و راهبردهای فراشناختی به دو مجموعه دانش و کنترل خود و دانش و کنترل فرایند تقسیم شده‌اند. هر یک از زیرمجموعه‌های راهبردهای شناختی به دو دسته ویژه تکالیف ساده و ویژه تکالیف پیچیده تقسیم شده‌اند. زیر مجموعه‌های راهبردهای فراشناختی، دانش و کنترل خود به گروه‌های کوچک تقسیم نشده‌اند ولی راهبردهای دانش و کنترل فرایند به سه دسته شامل برنامه‌ریزی، کنترل و ارزشیابی و نظم‌دهی تقسیم شده‌ است که مجموعه این ۱۰ راهبرد مجموعه راهبردهای یادگیری را تشکیل می‌دهد.

شیوه نمره گذاری پرسشنامه راهبردهای یادگیری شناختی و فراشناختی کرمی

شیوه نمره‌گذاری پرسشنامه بدین صورت است که سؤالات مربوط به راهبردهایش بین ماده‌ها پراکنده شده‌اند. برای نمره‌گذاری راهبردها پاسخ داده شده به گزینه‌های مربوط به هر راهبرد جمع و تقسیم بر تعداد می‌شوند و با توجه به اینکه پیوستار پاسخ از صفر تا ۹ است، عدد بدست آمده را در ۱۰۰ ضرب و بر ۹ تقسیم می‌کنیم تا نمره آن راهبردها بدست آید. در جدول ۳-۵ سؤال‌های مربوط به هر یک از راهبردها آورده می‌شود.

جدول۳-۵- سوال های مربوط به هریک از راهبردهای شناختی و فراشناختی
راهبردها    شماره پرسش ها

راهبردهای
شناختی    تکرار  یا مرور
    تکرار و مرور ویژه مطالب ساده و پایه    81- 80- 76- 58- 49- 43- 33- 27- 24-3
        تکرار و مرور ویژه مطالب پیچیده    77- 74- 72- 67- 57- 55- 36- 35- 25- 13
    بسط معنایی    بسط و گسترش معنایی ویژه تکالیف ساده و پایه    68- 66- 60-  59- 18- 16- 4- 1
        بسط و گسترش معنایی ویژه تکالیف پیچیده    79- 73- 70- 69- 53- 51- 41- 40- 22- 5
    سازماندهی    سازماندهی معنایی ویژه تکالیف پیچیده    52- 37- 26- 32
        سازماندهی معنایی ویژه تکالیف پیچیده    56- 47- 29 -17 -12-7 -2

راهبرد های
فراشناختی    دانش و کنترل  خود    تعهد، نگرش و توجه    86 – 83 -62 -61 -54 -46 -34 -28 -11
    دانش و کنترل فرایند    برنامه ریزی    78-65 – 64 -50-45 -42- 30 -19-15-10-8-6
        ارزشیابی    85-82– 75 –71– 44-39 -38– 32-31- 21-14-9
        نظم دهی    84-  63-   48 – 20

روایی و پایایی پرسشنامه راهبردهای یادگیری شناختی و فراشناختی کرمی 

۳-۵-۲-۱-پایایی
     پایایی این پرسشنامه از طریق روش بازآزمایی و ضریب آلفا بدست آمده است. ثبات پرسشنامه راهبردهای یادگیری با فاصله سه هفته روی ۶۳ نفر از دانش‌آموزان پایه سوم دبیرستان (۳۲ نفر دختر و ۳۰ نفر پسر) به دست آمد. ضریب همبستگی بین نمره‌های اجرای اول و دوم نشان دهنده ثبات بالا برای کل راهبردها و راهبردهای فرعی است. راهبردهای فرعی (بین حداقل ۸۵/۰ و حداکثر ۹۱/۰ بوده است و پایایی بازآزمایی کل ۹۸/۰ بوده است (کرمی، ۱۳۸۱).
   همچنین در این پژوهش پایایی این ابزار با روش آلفای کرانباخ محاسبه و میزان آن برابر با ۸۲/۰ شده است.

۳-۵-۲-۲- روایی
     در  یک پژوهش کرمی(۱۳۸۱) برای بررسی اعتبار پرسشنامه، این ابزار را در اختیار ۳۰ نفر از اساتید و دانشجویان دوره دکترا که با روانشناسی تربیتی و یادگیری سروکار داشتند قرار داده شد و نظر آنها نسبت به تک‌تک سؤال‌ها در رابطه با حیطه مورد سنجش خواسته شد. از ۲۶ پرسشنامه اعاده شده کلیه اساتید هر ۸۶ سؤال را تأیید نموده منتهی برای برخی از سؤال‌ها پیشنهاد اصلاحی داشتند که این پیشنهادات در تهیه پرسشنامه نهایی اعمال گردید (کرمی، ۱۳۸۱).

در این پرسشنامه کرمی با توجه به مبانی نظری تحقیق در آغاز تعریف دقیقی از حیطه رفتار مورد اندازه‌گیری (راهبردهای یادگیری مطالعه) ارائه کرده و راهبردهای اصلی را به بعد از اصلاحاتی که صاحب نظران متذکر شده بودند در نظر گرفته و آنگاه تعیین می‌کنند که آیا پرسشنامه حیطه مورد نظر را اندازه‌گیری می‌کند یا نه. بین سؤال‌های تحت پوشش هر حیطه همسانی دورنی محاسبه شده و ضریب آلفای محاسبه شده برای حیطه‌های فرعی بین ۶۹/۰ تا ۸۸/۰ بود که هرکدام در سطح بالایی قرار داشتند و بیانگر آن است که سؤال‌های طرح شده حیطه مورد نظر را اندازه‌گیری می‌کنند (کرمی، ۱۳۸۱)