بررسی رابطه بین هوش هیجانی و هوش شناختی

بررسی رابطه بین هوش هیجانی و هوش شناختی

بررسی رابطه بین هوش هیجانی و هوش شناختی 72 ص

کارشناسی رشته روانشناسی

مقـدمه

هوش چیست؟ همان استعداد است؟ قوه ابتکار است؟ قدرت یادگیری است؟ تعریفهای متنوعی از هوش شده است. در واقع در تعریف واژه هوش اتفاق نظر میان روانشناسان وجود ندارد و برای تعریف آن از ویژگی هایش استفاده میشود هنگامی که هوش مورد مطالعه قرار میگیرد خود هوش نیست بلکه رفتار یا عملکرد هوشمندانه است. در مفهوم هوش استعداد فکری بنیادینی وجود دارد این استعداد فکری توان داوری است و میتوان آن را « حس خوب » « حس علمی» و استعداد فکری فرد برای تطبیق با محیط نامید. بنابراین خوب داوری کردن، خوب درک کردن و خوب استدلال کردن فعالیتهای اساسی هوش اند. همان طور که ملاحظه میشود تعریف هوش به اندازه کافی روشن نیست بدیهی است که سمت بخشی دقیق آن نیز به آسانی میسر نخواهد بود.

آزمونهای متنوعی برای سنجش هوش شناختی1 ابداع شده است که هر کدام نقاط مثبت و منفی مخصوص به خود دارند. آن چه در این راستا مشخص است این است که هوش شناختی که به طور صنعتی با هوش بهر مشخص میشود میکوشد بی آن که به سایر جنبههای شخصیت و رفتار توجه کافی داشته باشد استعداد افراد را برای درک یادگیری یا داوری تفکر منطقی حل مسایل و امثال آن مورد ارزشیابی قرار دهد. به سخن دیگر نباید تنها به تشخیص حدود تواناییها یا ناتواناییها با ناتوانیهای شناختی افراد اکتفا شود بلکه لازم است برآورد قابل قبولی نیز از حدود تواناییها یا ناتواناییهای اجتماعی وی داشته باشیم تا بتوانیم به گونهای قابل قبول جای او را روی پیوستاری از کمترین میزان توانشی ذهنی تا بالاترین آن مشخص کنیم. هوش هیجانی1 آن بعدی از توانمندیهای فرد را اندازه میگیرد که در آزمونهای هوش شناختی قابل ارزیابی نیست.

هوش غیرشناختی ابعاد شخصی هیجانی اجتماعی و حیاتی هوش را که اغلب بیشتر از جنبههای شناختی آن در عملکردهای روزانه مؤثرند مخاطب قرار میدهد هوش هیجانی با توانایی درک خود و دیگران، خودشناسی و دیگرشناسی، ارتباط با مردم و سازگاری فرد با محیط پیرامون خویش پیوند دارد. پیتر سالوی2 ضمن اختراع اصطلاح سواد هیجانی به پنج حیطه در این مورد اشاره میکند.

فهرست مطالب

چکیـده 1

مقـدمه 3

بیان مسئله 5

اهمیت مسئله 6

هدف پژوهشی 7

سؤال پژوهشی 7

تعریف عملی مفاهیم و متغیـرهای مورد مطالعـه 8

مقیاس اندازه گیـری متغیـرها 8

نقش متغیـرها 8

پیشینـة پژوهش 10

زمینـه نظری مسأله مورد پژوهش 12

هوش شناختی 14

سه نظر متداول 14

منحنی توزیع هوش شناختی IQ 15

هوش هیجانی 16

فهرست ده هیجانی اساسی ایزارد: 18

هـوش هیجانی و ارتباط آن با هـوش شناختی 18

وراثت یا محیط در هـوش شناختی 20

وراثت یا محیط در هـوش هیجانی 21

آموزش هـوش هیجانی 22

عوامل مؤثـر در هوش هیجانی 24

پیشنهادات لازم جهت توسعـه بهـره هیجانی 26

تقسیم بنـدی افـراد بر اساس IQ و EQ از دیـدگاه جک بلوک 26

بررسی یافتـههای پـژوهشی موجـود 28

هوش هیجـانی و ارتباط آن با زناشـویی 28

ضرورت پـژوهش 30

الگوی رفتاری والدین و رشـد هوش هیجـانی 30

الکسی تیمیا 32

سابقـه تکاملی و اعتبـار تحولی 34

طرح پژوهش 37

جامعـه آماری و گروه نمونـه مورد مطالعـه 37

روش نمونـه برداری 37

روش گـردآوری داده ها 38

تعداد دانش آموزان روزانه: 38

تعداد دانش آموزان شبانه: 38

ابـزار پـژوهش 38

معـرفی آزمون هـوش هیجانی بارـ آن 38

معـرفی آزمون ماتریسهای پیشرونـده ریـون بزرگسالان 43

دستورالعمـل اجرای آزمـون 44

روش تجـزیه و تحلیل داده ها 45

آزمون فرضیـه 47

تفسیـر و نتیجه گیـری 49

نتایج فرعی پژوهش 49

محـدودیت ها 50

الف) عامل تهدیـدکننـده روایی درونی پژوهش 50

ب) عامل تهـدیدکننـده روایی بیـرونی پژوهش 50

پیشنهادات 50

منابع 51