پایان نامه كارشناسی ارشد حسابداری – اجزای صورت سود و زیان و تغییرات بازده سهام در بورس اوراق بهادار

پایان نامه كارشناسی ارشد حسابداری – اجزای صورت سود و زیان و تغییرات بازده سهام در بورس اوراق بهادار

تحقیق كارشناسی ارشد حسابداری – اجزای صورت سود و زیان و تغییرات بازده سهام در بورس اوراق بهادار

– تعریف مساله و بیان اصلی تحقیق :

در این تحقیق ارتباط بین تغییرات اقلام صورت سود و زیان با تغییرات بازده سهام عادی شركتها پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران را مورد بررسی قرار می‌دهد. به عبارت دیگر در این تحقیق سعی می‌شود ارتباط بین متغیرهای «تغییرات اقلام صورت سود و زیان» به عنوان متغییرهای مستقل و «تغییرات بازده سهام عادی» به عنوان متغیر وابسته مشخص گردد. تا بتوان گفت كه آیا متغییر وابسته می‌تواند توسط متغییرهای مستقل توضیح داده شود؟

2- اهداف تحقیق :

این تحقیق بدنبال این است كه با تجزیه و تحلیل اطلاعات واقعی مبادرت به استخراج معیارهایی نماید و از این طریق سرمایه‌گذاران را قادر نماید تا سهام شركت‌های مختلف را با یكدیگر مقایسه كرده و سهام مورد نظرشان را با اطمینان بیشتری انتخاب نماید و این امر به حضور سرمایه‌گذاران به عنوان اصلی‌ترین اركان بورس كمك خواهد كرد.

در واقع اگر سود و جزئیات آن پیش‌بینی بازده سهام را تسهیل نماید، حوزه ارتباط اجزای سود و بازده واقعی می‌تواند معیار با اهمیتی از فواید سود باشد. در صورت وجود چنین ارتباطی می‌توان با اطلاع از وضعیت سودهای آتی شركتها و در نتیجه پیش‌بینی رفتار قیمت سهام آنها، سرمایه گذاران می توانند اقدام به خرید و فروش سهام ‌نمایند. به عبارت دیگر، پیش‌بینی می‌شود كه در صورت وجود ارتباط بین بازده و اجزای سود در بورس اوراق بهادار می‌توان الگویی جهت انتخاب سهام ارائه کرد.

3- اهمیت تحقیق :

زمانی كه فردی تصمیم به سرمایه‌گذاری در سهام می‌گیرد، اولین موضوعی كه با آن مواجه می‌شود، انتخاب سهم مورد نظر است. در بورس اوراق بهادار تهران به خصوص سرمایهگذاران جزء بیشتر بر اساس اطلاعات غیر رسمی و غیر صحیح مبادرت به اخذ تصمیم می‌نمایند كه این موضوع منجر به زیان آنان و در نهایت دلسردی و خروج از بازار سرمایه می‌گردد،

لذا لازم است كه به وسیله تحقیقات، معیارهایی فراهم شود كه سرمایه‌گذاران بتوانند با استفاده از آنها با دقت و سرعت مبادرت به تصمیم‌گیری و انتخاب سهام شركت مورد نظرشان نمایند.

4- فرضیه های تحقیق :

فرضیه اول:

H0 : بین تغییرات فروش و تغییرات بازده سهام شركتهای پذیرفته شده در بورس تهران ارتباطی وجود ندارد.

H1 : بین تغییرات فروش و تغییرات بازده سهام شركتهای پذیرفته شده در بورس تهران ارتباطی وجود دارد.

فرضیه دوم:

H₀: بین تغییرات بهای تمام شده كالای فروش رفته و تغییرات بازده سهام شركتهای پذیرفته شده در بررسی تهران ارتباطی وجود ندارد.

H₁: بین تغییرات بهای تمام شده كالای فروش رفته و تغییرات بازده سهام شركتهای پذیرفته شده در بررسی تهران ارتباطی وجود ندارد.

فرضیه سوم:

H₀: بین تغییرات هزینه‌های عملیاتی و تغییرات بازده سهام شركتهای پذیرفته شده در بورس تهران ارتباطی وجود ندارد.

H₁: بین تغییرات هزینه عملیاتی و تغییرات بازده سهام شركتهای پذیرفته شده در بورس تهران ارتباطی وجود دارد.

فرضیه چهارم:

H₀: بین تغییرات هزینه‌های مالی و تغییرات بازده سهام شركتهای پذیرفته شده در بورس تهران ارتباطی وجود ندارد.

H₁: بین تغییرات هزینه‌های مالی و تغییرات بازده سهام شركتهای پذیرفته شده در بورس تهران ارتباطی وجود دارد.

فرضیه پنجم:H₀: بین تغییرات سایر هزینه و تغییرات بازده سهام شركتهای پذیرفته شده در بورس تهران ارتباطی وجود ندارد.

H₁: بین تغییرات سایر هزینه‌ها و تغییرات بازده سهام شركتهای پذیرفته شده در بورس تهران ارتباطی وجود دارد.

فرضیه ششم:

H₀: بین تغییرات سایر درآمدها و تغییرات بازده سهام شركتهای پذیرفته شده در بورس تهران ارتباطی وجود ندارد.

H₁: بین تغییرات سایر درآمدها و تغییرات بازده سهام شركتهای پذیرفته شده در بورس تهران ارتباطی وجود دارد.

فرضیه هفتم:

H₀: بین تغییرات سود خالص و تغییرات بازده سهام شركتهای پذیرفته شده در بورس تهران ارتباطی وجود ندارد.

H₁: بین تغییرات سود خالص و تغییرات بازده سهام شركتهای پذیرفته شده در بورس تهران ارتباطی وجود دارد.

رضیه هشتم:

H₀: بین تغییرات اقلام صورت سود و زیان (فروش، بهای‌تمام شده کالای فروش رفته، هزینه عملیاتی، هزینه مالی، سایر هزینه‌ها ، سایر درآمدها ، سود خالص)‌ و تغییرات بازده سهام شركتهای پذیرفته شده در بورس تهران ارتباطی وجود ندارد.

H₁: بین تغییرات اقلام صورت سود و زیان (فروش، بهای‌تمام شده کالای فروش رفته، هزینه عملیاتی، هزینه
مالی، سایر هزینه‌ها ، سایر درآمدها ، سود خالص)‌ و تغییرات بازده سهام شركتهای پذیرفته شده در بورس تهران ارتباطی وجود دارد.

5- قلمرو تحقیق :

قلمرو مكانی تحقیق: قلمرو مكانی تحقیق، شركتهای سهامی عام پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است.

قلمرو زمانی تحقیق: قلمرو تحقیق زمانی از سال 1379 تا پایان سال 1383 را دربرمی‌گیرد.

قلمرو موضوعی تحقیق: این تحقیق به بررسی و آزمون ارتباط بین تغییرات اقلام صورت سود و زیان و تغییرات بازده سهام در شركتهای پذیرفته در بورس اوراق بهادار تهران می‌پردازد.

6- مروری بر تحقیقات قبلی :

الف) تحقیقات انجام شده در ایران :

در بررسی تحقیق های تحصیلی دوره های كارشناسی ارشد و دكتری مشخص گردید كه تحقیق ای با موضوع ((بررسی ارتباط بین تغیرات اقلام ترازنامه با تغییرات بازده سهام در شركت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران )) در دانشگاه شهید بهشتی توسط آقای بابائیان مورد بررسی قرارگرفته است و مشخص گردید در سطح اطمینان 95% ارتباط معنا داری بین متغیر های تغییرات اقلام ترازنامه به عنوان متغیر مستقل و تغییرات بازده سهام شركت های پذیرفته شد در بورس اوراق بهادار تهران ، به عنوان متغیر وابسته وجود ندارد .

و همچنین تحقیق دیگری با موضوع ((بررسی ارتباط بین تغییرات صورت گردش وجوه نقد و تغییرات بازده سهام در شركتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران توسط آقای وفاپور در دانشگاه تهران نگارش شده است . نتایج تحقیق مذكور نشان داد بین تغییرات اقلام صورت گردش وجوه نقد و بازده سهام ارتباط معنا دار وجود ندارد و فقط ارتباط بین تغییرات وجوه نقد حاصل از فعالیتهای عملیاتی و تغییرات بازده سهام تائید شده است .

ب) تحقیقات انجام شده در خارج كشور:

برای اولین بار آقایان بال و براون در سال 1968 رابطه بین سود حسابداری و قیمت سهام را مورد بررسی قرار دادند و به این نتیجه رسیدند كه سود حسابداری می تواند قیمت سهام را تحت تاثیر قرار دهد و همانند جریانهای نقدی و سود سالهای آتی به عنوان یك متغیر موثر است. و در سال 1986 آقای لایپ، رابطه میان اجزای سود حسابداری و بازده سهام را مورد بررسی قرار داده است . وی شش مورد از اجزای سود حسابداری را مورد بررسی قرار داد. لایپ در تحقیق خود نشان می دهد كه متغیر های مورد بررسی او توضیحات اضافی نسبت به توضیحاتی كه رقم سود حسابداری فراهم می كند در اختیار استفاده كنندگان صورتهای مالی قرار می دهد . در واقع او عقیده دارد كه اگر همه چیز را در رقم سود خلاصه كنیم ، برخی از اطلاعات مفید برای استفاده كنندگان در این میان گم می شود .

آقایان اولسون و پن من در سال 1992 ، ارتباط بین اطلاعات حسابداری و بادزده سهام را مورد بررسی قرار دادند و در این طرح از مدل رگرسیون خطی دو متغیره و چند متغیره استفاده كردند كه نتایج تحقیق آنها به شرح ذیل می باشد :

• با افزایش دوره های زمانی ، میزان تبیین بازده سهام توسط اقلام صورت سودوزیان و تراز نامه افزایش می یابد.
• قدرت تبیین بین بازده سهام توسط تك تك اقلام صورت سود و زیان ، بیش از تبیین آن بوسیله درآمد هر سهم است .

7- روش تحقیق :

در این تحقیق هدف تعیین میزان ارتباط كمی بین تغییرات بازده سهام بعنوان متغیر وابسته و متغیرهای تغییرات اقلام صورت سود و زیان بعنوان متغیر ( های ) مستقل می‌باشد.

در تحقیق حاضر به منظور آزمون فرضیه‌های تحقیق از مدلهای رگرسیونی دو متغیره و چند متغیره استفاده شده است. مدل رگرسیون دو متغیره برای آزمون ارتباط بین تغییرات تك تك اقلام صورت سود و زیان با تغییرات بازده سهام بكار رفته است و برای آزمون ارتباط بین تغییرات كلیه اقلام صورت سود و زیان با بازده سهام از مدل رگرسیون چند متغیره استفاده شده است .

بین تغییرات اقلام صورت سود و زیان و تغییرات بازده سهام در شركتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادارتهران ارتباط معنا دار وجود ندارد، كه همان فرضیه صفر است . در صورتیكه این فرضیه بوسیله آزمونهایی كه انجام می دهیم رد شود نتیجه می‌گیریم كه بین تغییرات اقلام صورت سود و زیان و تغییرات بازده سهام ارتباط معنا دار وجود دارد كه این فرضیه مقابل نامیده می‌شود. برای آزمون فرضهای آماری، برای هر فرضیه صفر، یك فرضیة مقابل نیز در نظر می‌گیرند.

به عبارت دیگر در این تحقیق قصد داریم بدانیم آیا متغیرهای «تغییرات اقلام صورت سود و زیان» می‌تواند متغیر «تغییرات بازده سهام» را تبیین نموده و توضیح دهند؟

8- روشهای جمع آوری اطلاعات :

اطلاعات مورد نیاز جهت محاسبه متغیرهای این تحقیق از طریق مجلات و سالنامه‌های انتشارات سازمان بورس اوراق بهادار تهران، گزارشات مجامع عمومی عادی و فوق‌العاده شركتهای پذیرفته شده در بورس تهران و ازنرم افزارهای تدبیر كه از كتابخانه بورس گردآوری شده است و همچنین از سایتهای كامپیوتری از جمله سایت www. Irbourse. Com استفاده شده است .