آلودگی هوا و پدیده وارونگی

بدون شك یكی از مهمترین مسائل زیست محیطی در ایران و بخصوص شهرهای بزرگ مشكل آلودگی هوا است در سالهای اخیر این پدیده خطرناك به جایی رسید كه توجه همگان را به خود جلب كرد اما ببینیم كه آلودگی هوا چیست و تعریف آن به چه صورت است؟ بسیار در اخبار، روزنامه ها و گزارشهای مختلف می شنویم كه فلان گاز از حد مجاز در هوا افزایش یافته و یا بهمان ماده در هوا زیادتر

آلودگی هوا و پدیده وارونگی

بدون شك یكی از مهمترین مسائل زیست محیطی در ایران و بخصوص شهرهای بزرگ مشكل آلودگی هوا است. در سالهای اخیر این پدیده خطرناك به جایی رسید كه توجه همگان را به خود جلب كرد. اما ببینیم كه آلودگی هوا چیست و تعریف آن به چه صورت است؟ بسیار در اخبار، روزنامه ها و گزارشهای مختلف می شنویم كه فلان گاز از حد مجاز در هوا افزایش یافته و یا بهمان ماده در هوا زیادتر از مقداری است كه باید باشد. در این مطلب ابتدا سعی می شود گازها و یا موادی كه در هوا وجود دارند معرفی شوند و سپس توضیح داده شود كه چه عواملی در میزان آلودگی هوا بیشترین نقش را ایفا می كنند.

به زبان ساده آلودگی هوا آن چیزی است كه انسان نمی خواهد در هوای تنفسی اش وجود داشته باشد. چرا؟ زیرا برای سلامتی او مضر است. این موادی كه ما نمی خواهیم در هوا باشد، به دو صورت ممكن است بوجود بیایند. یكی بصورت طبیعی است، یعنی مادر طبیعت در فعل و انفعالات طبیعی خود بوجود می آورد و دیگری از نوعی است كه توسط انسان و بصورت مصنوعی تولید می شود. مورد اول در مقایسه با مورد دوم بسیار محدود است و اساسا قابل مقایسه نیست. آتشفشان ها نمونه آلودگی طبیعی هستند كه بر اثر انفجار آنها بسیاری از گازها و موادی كه برای سلامتی انسان مضر است به هوا راه می یابند. گازها و خاكستر ناشی از آتشفشان یكی از نمونه های آلودگی توسط مادر طبیعت است كه در فعل و انفعالات درونی زمین در یك نقطه به هوای بیرون راه می یابد. طوفانهای شن و كوههایی كه از آنها مداوما دود و بخار بلند می شوند، نمونه های دیگری از آلاینده های طبیعی هستند. ( آلاینده یعنی آلوده كننده )

و اما به آلودگی های ساخته و پرداخته انسان می رسیم. قبل از اینكه به موارد مختلف آلودگی مصنوعی و غیر طبیعی بپردازیم بهتر است كه بدانیم چه گازهایی در هوا بصورت طبیعی وجود دارند. بطور كلی 5 نو گاز متفاوت در هوای تنفسی وجود دارد. اگر هوای تنفسی را به 100 قسمت تقسیم كنیم، 78 قسمت آن گاز نیتروژن است كه با علامت2N شناخته می شود. دومین گاز اكسیژن معروف خودمان است كه با علامت2O در همه جا از آن یاد می شود. مقدار اكسیژن 21 قسمت از 100 قسمت فرضی است. بنابراین می بینیم كه مجموع نیتروژن و اكسیژن با هم تقریبا 99 درصد هوای تنفسی را تشكیل می دهند. اما از بس كه ما اسم گاز كربنیك یا دی اكسید كربن كه با علامت2CO معرفی می شود را شنیده ایم، فكر می كنیم این گاز باید بیشترین مقدار هوای ما را تشكیل دهد بخصوص در تهران! اما اینطور نیست. مقدار دی اكسید كربن( به قول ما ایرانی ها گاز كربنیك) تنها سه صدم هوا است(03/0). مجموعه گازهای دیگر كه بسیاری از آنها نادرند، بیشتر از یك درصد (01/0) هم از مجموعه هوای تنفسی را تشكیل نمی دهند.