تحقیق درباره فرش ترکمن

دانلود تحقیق درباره فرش ها و قالی های ترکمن

*تحقیق درباره فرش ترکمن*

پیشگفتار:

« فرش در فرهنگ تركمن ریشه در تاروپود هستی و زندگی تركمن دارد. فرش تركمن، زاده‌‌ی ذهن خلاق و اندیشه‌ی جستجوگر و دستهای آفریننده‌ی مادر است. مادر، با زبان دل و با دست‌های هنرمندش، فرش را زمینه و جلوه‌گر اندیشه‌اش كرد و با هر گره تمامی احساس و عاطفه و عشق مادرانه‌اش را به دخترش و به مردم تركمن هدیه كرد. و در پایان برای زینت بخشیدن به قالی و اثبات حضور همیشگی خود در میان جلوه‌های گوناگون بافته‌اش، اثری از انگشتان خسته و خون‌بارش را بعنوان نمادی بنام گلین بارقاق به یادگار گذاشت. مادر، زندگی‌اش را به قالی بخشید و ذره‌ذره‌ی جسم و روحش را بر تاروپود قالی گره می‌زد. او، در تلاطم همیشگی زندگی‌اش، برای زینت‌بخشیدن به آلاچیق، نواری بافت؛ اما چه نقشی را می‌بایست به آن می‌نهاد و چگونه می‌توانست آنرا بیاراید؟

شاید اگر كاروانی را كه خنچه‌های عروسی دختر دلبندش را در سراب حمل می‌كردند نقش این نوار می‌كرد- كه چنین هم كرد- زیبا بود اما سراب را چگونه می‌توانست بنمایاند. بی‌تاب و بی‌آرام و در شور همیشگی خود، تصویر همان كاروان را در آینه‌ی خیالش نقش كرد، كه صدای زنگ‌های آن چونان انفجار الهامی بر اندیشه‌‌اش طنین افكند. مادر، میراثش را به همه‌ی عشق و مهر و احساس نهفته در آن، برای دخترانش به یادگار نهاد. كه دختران امروز، مادران فردایند. اما دریغا! بافندگانی كه سختی معیشت ناگزیرشان كرد تا برای بدست آوردن لقمه‌ی نان ببافند و سریع‌تر ببفاند، بدون در نظرگرفتن كیفیت طرح و نقش و رنگ و بی‌آنكه بدانند نام آگاهانه با دست خود میراث گرانبهای مادر را در زیر خروارها خاكستر فراموش دفن می‌كند. چشمانشان را بستند تا چشمان غمزده و نگران مادر را نبینند. طرح‌ها درهم سخت؛ اصالت گم شده؛ رنگها سست و بی‌دوام شد. كسی باید باشد تا آن همه‌ی خوابی، آن همه شور و شیفتگی آن همه تكاپوی آگاهانه و از سرهوشیاری و آن همه رمزوراز خفته در هر نماد و آذین را حرمت نهند و پاس دارد. در این میان دل سوخته‌ی عاشق كه خود از میان همه‌ی مردم و فرهنگ برخاسته، سعی دارد كه فریاد دردآلود فرش تركمن را به گوش هراهل دردی برساند، تا شاید از آن میان یكی كارگر افتد. درحال حاضر هنر قوی در حال از دست دادن خصلتهای خویش است و فرش از این مقوله جدا نیست. درنتیجه نه تنها ظرافت نقشها بلكه زیبایی رنگها هم آسیب خواهند دید.

هنگامی كه فرشهای آسیای مركزی، درمیان مردم شهرهای وین، برلن، پاریس، یا لندن – كه در تجمل غوطه‌ورند – رواج یافت و مدشد هجوم خریداران اروپایی به دورترین بازارها و روستاهای دست‌نخورده و حتی اردوگاها‌ چادرنشینان آغاز شد. در نتیجه. بومیان این مناطق كه فریفته‌ی پول خریداران شده‌بودند، فرشهایی را كه از قیمت واقعی آنها اطلاع نداشتند، به فروش رساندند و بدین نحو مناطق زندگی آنان، گزیده‌ترین، گرانبهاترین، و پرمایه‌ترین فرآورده‌های خود را از دست داده و به دنبال خارج‌شدن این آثار، امكان بافت و تهیه‌ی نمونه‌های مشابه آنها از بین رفت. هم‌اكنون بافندگان اینگونه فرشها، برا ثر اغوای سود بیشتر و آنی‌تر توجه به این وظیفه و حرفه‌ی خانوادگی را از دست داده‌اند و فرشهایی ارائه می‌كنند كه باكار كم ‌ظاهری چشم گیرد و دلپذیر دارد. امروز ایران، قفقاز و تركستان شاهد فرشهایی هستیم كه فاید كیفیت هنری هستند.»

لالایی قالی‌باف تركمن

آبادان بر بلندی نشسته می‌خواند

و به افتخار تركمن قالی می‌بافد

بركوهپایه‌ها، ردپای گور خزان

و در خانه‌ی كوچك‌ترین برادر،

گلی قرمز بر قالی!

لالایی، لالایی

لالاكن، فرزند دلبندم

گل من، گلی كه ماهی یك قالی می‌بافد،

و كناره‌ی قالی‌اش، جای ده سرانگشت اوست،

در میان گلها، به لاله می‌ماند

به قرمزدانه می‌ماند

لالایی، لالایی

لالاكن فرزند دلبندم

تاریخچه فرش

سابقه فرش را در جهان می‌توان به آغاز تمدن در جوامع بشری مربوط دانست از آن زمان كه انسان دانست روی زمین سرد و پراز خاك و حشره نمی‌تواند زندگی كند و شروع به استفاده از پوست و سپس پشمهای درهم‌شده جانوران اطراف محیط‌زیست خود كرد، انواع اولیه فرش بی‌تردید كیفیتی شبیه به نمد و یا تولیدات ابتدایی نساجی داشته‌است ولی بهرحال از آنجاكه از بافته‌های اولیه فرش به دلیل كیفیت غیرقابل دوام آن نمونه‌هایی دردست نیست هیچیك از حدسیات و تئوریها و استدلالات مورخان و محققان نتوانسته‌است زمانی دقیق برای تهیه اولین نوع از این پدیده زیبای انسانی را تعیین نماید.

بی‌شك ایرانیان نیز نمی‌توانند ادعای تولید اولین فرشهای دستباف را داشته‌باشند ولی شواهد و مدراك تاریخی و بخصوص كشف قالی پازیریك سهم اعظم در خلق و تولید این هنر گرانبها را از آن ایرانیان می‌سازد.

در اشعار همراز« ارابه‌های ایرانی كه با فرشهای ارغوانی پوشیده شده» یاد می‌شود. گزنفون به هنگام ثبت جنگهای ایران اشاراتی دارد دال براینكه« ایرانیان زیر بسترهای خود از فرشهای نرمی استفاده می‌كرده‌اند» در كتاب آناباسیس از فرشی صحبت می‌شود كه ارزش آن معادل 10 مینائوس(واحد پول یونان) برابر 38 پوند نقره بوده‌است.