زمینه های رشد حسادت و ریشه های آن از منظر دین، اخلاق و تربیت

یکی از مسائل مهم در زندگی انسان و روابط او با دیگران که موجب به وجود آمدن مشکلات فراوانی می شود و مورد توجه دین اسلام نیز قرار گرفته است، حسادت می باشد ، که علاوه بر اینکه یک موضوع اخلاقی است ، از بعد روان شناختی نیز مورد توجه قرار می گیرد، زیرا حسادت نه فقط آثار سوء اخلاقی و اجتماعی در پی خواهد داشت ، بلکه برای خود انسان و سلامت روح و روانش مضّر می باشد.

در این پایان نامه  سعی شده است با توجه به تحلیل دینی ، روانشناختی که مو ضوع  اصلی و مورد بحث در این پایان نامه می باشد، اولاً حسادت را تعریف کرده و به نشانه های آن در کودکان و بزرگسالان پرداخته شود ، ثانیاً مراتب حسادت، زمینه های رشد حسادت، ریشه های حسادت از نظر علمای اخلاق و ریشه های عقیدتی آن ، ریشه های تربیتی حسادت با توجه به تأثیر حسد در سلامت روح و روان بیان شده و اینکه اصلاً و اولاً سلامت روح و بیماری روح چیست؟ و آیا رابطه ای بین سلامت روح وجسم و اینکه این دو بر هم تأثیر دارند یا نه با توجه به آیات و روایات مورد بررسی قرار گرفته است .

فهرست مطالب                                
۲-۱- واژه شناسی حسد    12
۲-۲- تعریف حسادت در علم اخلاق    14
۲-۳- تفاوت های غبطه و حسادت    18
۲-۴- ضد حسادت نصح و خیرخواهی    19
۲-۵- سلامت و بیماری روان    22
۲-۵-۱- سلامت از دیدگاه اهل لغت    22
۲-۵-۲- روان    23
۲-۵-۳- روح وبدن و تأثیر آنها بر همدیگر    24
۲-۵-۴- سلامت روان از دیدگاه قرآن و حدیث    25
۲-۵-۵- تعریف بیماری روانی    26
۲-۵-۶- نشانه‌های بیماری روانی از نظر آیات و روایات    27
۲-۶- نشانه های حسود    30
۲-۶-۱- نفاق    31
۲-۶-۲- احساس نارضایتی و اندوه    32
۲-۶-۳- احساس خشم    33
۲-۶-۴- احساس رنج    34
۲-۶-۵- احساس حسرت    35
۲-۷- مراتب حسادت    35
۲-۸- زمینه های رشد حسادت    39
۲-۸-۱- زمینه های خانوادگی    39
۲-۸-۱-۳- علل و انگیزه های حسادت در کودکان    43
۲-۸-۱-۳-۱-حسادت فرزند اوّل نسبت به کودکان بعدی    43
۲-۸-۱-۳-۲- برخوردهای تبعیض آمیز    45
۲-۸-۱-۳-۳- احساس محرومیّت    47
۲-۸-۱-۳-۴- توجه نکردن به استعدادها و توانایی فرزندان    49
۲-۸-۲- زمینه های فامیلی حسادت    49
حسادت به آشنایان:    50
۲-۸-۳- زمینه رشد حسادت در محیط تحصیلی و محیط کار    52
۲-۸-۴-زمینه رشد حسادت و توارث    54
۲-۹- ریشه های حسادت از نظر علمای اخلاق    61
۲-۹-۱- خباثت نفس و بخل ذاتی نسبت به بندگان خدا    61
۲-۹-۲- عداوت و دشمنی    61
۲-۹- ۳- حب مشهور شدن وآوازه یافتن    62
۲-۹-۴- ترس از باز ماندن از مقصود خود    63
۲-۹-۵- تعزّز    63
۲-۹-۶- تکبّر    64
۲-۹-۷- تعجّب واستعباد    65
۲-۱۰- ریشه‌یابی حسادت در ضعف باورهای دینی    66
۲-۱۰- ۱- ضعف ایمان به حکمت خداوند    68
۲-۱۰- ۲-تزلزل در پایه‌های ایمان به پروردگار    71
۲-۱۰- ۳- عدم توجّه به عظمت خداوند    73
۲-۱۱- تعریف حسادت در روانشناسی    74
۲-۱۱-۱- ریشه های تربیتی حسادت:عوامل تربیتی حسادت از دیدگاه روانشناسان    77
۲-۱۱-۱- ۱- احساس حقارت    77
۲-۱۱-۱-۲- ضعف اعتماد به نفس و نداشتن امنیت    78
۲-۱۱-۱-۳- رابطۀ عزت نفس و حسد    79
۲-۱۱-۱-۳-۱- نشانه‌های عدم عزت نفس    80
۲-۱۱-۱-۳-۲- نقش عزت نفس در از بین رفتن حسد    81

منابع و مراجع