ماهیت هوش و هوش فرهنگی و بررسی تعاریف اندیشمندان از آن

نظریه های جدید درباره هوش انسانی به انواع مختلفی از هوش اشاره کرده اند که هر چند برخی انواع آن دارای همبستگی ضعیف یا متوسطی با یکدیگرند اما برخی انواع را نیز باید غیر همبسته یا مستقل از یکدیگر دانست . در این میان می توان به انواعی از هوش شامل هوش اجتماعی  ، هوش فرهنگی ، هوش عاطفی یا هیجانی  ، هوش بدنی ، هوش موسیقیایی و هوش زبانی اشاره کرد . 

  هوش از جمله مفاهیمی است که در حوزه روانشناسی تعاریف متعددی از آن ارائه شده است . با وجود تعاریفی که از هوش ارائه شده است و یا ویژگی های متعددی که برای افراد با هوش مورد شناسایی قرار گرفته است اما می توان جهت گیری های واحدی را در آن ها یافت . علاوه بر این پیوندهایی بین تعاریف مختلف از هوش و فضای مفهومی هوش فرهنگی و ابعاد آن وجود دارد که تلاش می شود تا به اختصار این پیوند ها  ذکر شوند .

  احمدی و ماهر ( ۱۳۸۵ ،ص ۱۱۸ ) مجموعه ای از تعاریف طرح شده بویژه توسط دانشمندان مختلف از نیمه اول قرن بیستم را گردآوری کرده اند که برخی از آنها پیوند بیشتری با مفهوم هوش فرهنگی و یا یکی از ابعاد آن داشته و ارتباط برخی نیز کمتر است . این تعاریف به شرح زیر هستند : 
۱ ) هوش عبارت است از ظرفیت و توانایی و یادگیری ؛۲) هوش عبارت است از دانش پذیری و ظرفیت کسب آن ؛۳) هوش عبارت است از سازگاری فرد با محیط ؛

در تعریف پیاژه  از هوش می توان ماهیت هوش فرهنگی را تا حد زیادی ردیابی کرد . وی هوش را عبارت از حالت تعادلی می داند که کلیه استعدادهای سازشی از نوع حسی و حرکتی و نیروهای شناختی و اکتسابی و همچنین کلیه تبادلات جذبی و انطباقی که بین جسم و محیط صورت می گیرد بدان گرایش پیدا می کنند ( پیاژه ، ۱۳۵۷ ، ص ۳۷ ) . تاکید بر عناصری نظیر حالت تعادلی ، نیروهای شناختی و تبادلات جذبی و انطباقی در تعریف هوش با فضای مفهومی هوش فرهنگی در ارتباط است . 

فهرست مطالب
تعریف مفهومی هوش فرهنگی    1
تعریف عملیاتی هوش فرهنگی    1
هوش    2
تعایف مختلف هوش    3
ازنظر پیاژه عمل کامل واساسی هوش مستلزم سه مرحله اصلی است که عبارتنداز:    3
خصوصیات یک شخص باهوش اشترنبرگ    6
هوش و هوش فرهنگی    8
از نظر پیاژه عمل کامل و اساسی هوش مستلزم سه مرحله اصلی است که عبارتند از :    9
تقویت هوش فرهنگی    13
ارئه مدل های مختلفی برای تقویت هوش فرهنگی از طریق آموزش    13
۱ـ الگوی مراحل شش گانه ارلی و ماساکوفسیکی    13
مراحل شش گانه تقویت هوش فرهنگی از دیدگاه ارلی و ماساکوفسکی (۲۰۰۴، ص ۱۴۷ ـ ۱۴۶) به شرح ذیل است :    14
الگوی قواعد مشارکت توماس واینکسون    15
الگوی حلقه های سه گانه باووک و همکاران    17
شکل۲-۲ :الگوی آموزش فرهنگی حلقه های سه گانه ( باووک وهمکاران ، ۲۰۰۸ ؛ ص ۸).    18
جدول۲- ۱: تعاریف اندیشمندان از هوش فرهنگی    22
هوش فرهنگی فراشناختی    23
هوش فرهنگی شناختی    24
هوش فرهنگی انگیزشی    24
هوش فرهنگی رفتاری    25
ب) پیشینه ی تحقیق    26
تحقیقات داخلی    26
تحقیقات خارجی    32
فهرست منابع و مآخذ    37