مبانی و ضرورت خودکارآمدی و اثرات آن بر کارکردهای روانشناختی

خود کارآمدی، توان سازنده ای است که بدان وسیله، مهارتهای شناختی، اجتماعی، عاطفی و رفتاری انسان برای تحقق اهداف مختلف، به گونه ای اثربخش ساماندهی می شود. داشتن دانش، مهارت ها و دستاوردهای قبلی افراد پیش بینی کننده های مناسبی برای عملکرد آینده افراد نیستند، بلکه باور انسان در باره توانایی های خود در انجام آنها بر چگونگی عملکرد خویش مؤثر است.

بین داشتن مهارت های مختلف با توان ترکیب آنها به روش های مناسب برای انجام وظایف در شرایط گوناگون، تفاوت آشکار وجود دارد. «افراد کاملاً می دانند که باید چه وظایفی را انجام دهند و مهارت های لازم برای انجام وظایف دارند، اما اغلب در اجرای مناسب مهارتها موفق نیستند».

باور افراد به خودکارآمدی خویش، بخش عمده‌ای از خودآگاهی  آنان را تشکیل می دهد. برای ایجاد و تغییر نظام باورهای خود کارآمدی چهار منبع مهم تشخیص داده است. این منابع عبارتند از: تجربه های موفق، تجربه های جانشینی، ترغیب های کلامی یا اجتماعی  و حالات عاطفی و فیزیولوژیک (بندورا، ۱۹۹۷).

     باندورا (۱۹۷۷) معتقد است که انتظارات کارآمدی از نظر اهمیت ، عمومیت وقوت متفاوتندمثلآً از نظر اهمیت موقعی که تکالیف براساس سطح دشواری مرتب شده باشند انتظارات کارآمدی افراد مختلف ممکن است به تکالیف ساده یا تکالیف متوسط و یا پیچیده محدود شود . از نظر عمومیت بعضی تجارب انتظارات تسلط محدودی را خلق می کنند و بعضی یک احساس کارآمدی عمومی تری را می سازد که به موقعیتهای دیگر نیز گسترش می یابند . از نظر قوت ، انتظارات ضعیف براحتی بوسیله تجارب مخالف خاموش می شوند اما افرادی که انتظارات قوی دارند در تلاشهای سازشی خود مقاومت بیشتری دربرابر تجارب مخالف دارند . 

     باندورا (۱۹۷۷)افراد را از نظر کارآمدی شخصی به دو دسته تقسیم می کند : افرادی که دارای کارآمدی شخصی بالا هستند وافرادی که دارای کارآمدی شخصی پایین هستند . وی معتقد است اشخاصی که دارای کارآمدی سطح بالایی هستند،بیشتر می کوشند ، بیشتر موفق می شوند و از کسانی که سطح کارآمدی آنها پایین است پشتکار بیشتری از خود نشان می دهندو ترس کمتری را تجربه می کنند . چون افراد دارای خود کار آمدی بالابرامور کنترل بیشتری دارند، عدم اطمینان کمتری را تجربه می کنند ، زیرا افراد از رویدادهایی که برآنه کنترل ندارند می ترسند ودر نتیجه از آنها نامطمئن هستند . یک فرد با خود کارآمدی بالا پشتکار و مقاومت بیشتری در تکالیف نشان می دهد و جهت گیری تشویقی دارد و یک فرد با خود کارآمدی پایین این احتمال هست که اجتناب و جهت گیری تنبهی و یک انجام اقص از تکالیف را نشان دهد. 

فهرست مطالب
۲-۱- مقدمه۱۵
مباحث مربوط  به احساس خودکارآمدی۱۶
۲-۲- مبانی  خودکارآمدی۱۶
۲-۲-۱- اهمیت مفهوم خود۱۶
۲-۲-۲- دو ویژگی خود ۱۶
۲-۲-۳- خود سازمان یافته۱۶
۲-۲-۴- خود پویا۱۷
۲-۳- شکل گیری خود۱۷
۲-۳-۱- انواع خود۱۸
۲-۳-۲- جنبه ها یی از خود پنداره پدیدار شناختی۱۸
۲-۴- تعاریف و مفاهیم خودکارآمدی۱۹
۲-۴-۱-تعریف خود کار آمدی۱۹
۲-۴-۲- مفهوم خود کار آمدی ۲۳
۲-۵- اهمیت و ضرورت خودکارآمدی ۲۳
۲-۶- مبانی روانشناختی خودکارآمدی ۲۴
۲-۷- اثرات خودکارآمدی بر کار کرد های روانشناختی۲۴
۲-۷-۱- اثر خود کار آمدی بر سطح انگیزش ۲۷
۲-۷-۲- اثر خودکارآمدی بر عواطف ۲۹

پیشینه پژوهش خودکارآمدی

منابع