مقاله دانشور
مقاله دانشور
| دسته بندی | تاریخ و ادبیات |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 27 کیلو بایت |
| تعداد صفحات | 14 |
*مقاله دانشور*
دانشور رهایی جان انسان را مدنظر قرار داده است و رهایی جسم لازم وقوع آن است. گویی وی عجز آدمی را در بدل كردن سرنوشت تحمیلی به سرگذشت اختیاری دریافته است. بنابراین درصدد است در قالب داستانها انواع امكانات و چراغهای امید را– حتی اگر در افقهای دور باشد– ترسیم و تلقین كند تا قوه نامحدود مردمی سدهای یأس را بشكند و راه خود را باز كند. بدین ترتیب بدیهی می‌نماید كه آل‌احمد مسؤولیت را از آن روشنفكران می‌داند، ولی دانشور آن را میان روشنفكران ومردم بخش می‌كند كه وقتی پرچم از دست قهرمانی افتاد، مرد كوچه آن را بردارد و احساس قهرمانی كند.(13) 14- به نظر آل‌احمد بورژوازی با حیات ایرانی سازگار نیست. باید به زمین‌داری كلان بازگشت. دانشور بن‌بست بورژوازی را به همت مردم و كلید دین می‌گشاید. فریاد «یا حسین» مردم در تشییع جنازه یوسف راه جستن از تاریخ دینی است در واقعیات مشابه، به سوی مسیری كه اراده مردم ایجاب كند. 15- در فرضیه‌پردازی‌های آل‌احمد دوگانگی‌هایی دیده می‌شود كه برای رفع آنها نیازمند تفسیرها و تعیین مصداقهای جزئی و متفاوت هستیم، اما در آثار دانشور از این تناقضها خبری نیست. این تفاوتها اغلب به فروع نظریات، تئوری‌ها و به نحوه جامه عمل پوشاندن آنها مربوطند. تشابهات در برداشتها و سبكها در اصول عقاید، جهان‌بینی، ابزارهای كار، قالبهای سخن، تجربیات و مشاهدات، در میان این دو نویسنده شباهتهای بسیار و حتی یكسانی‌ها و در موارد قابل توجهی دانشور را تالی آل‌احمد می‌بینیم. مهم‌تر از همه اشتراك در علت غایی كوششهای طاقت فرسای مادی و معنوی است كه قصد هر دو انتقال تفكر و احساس آزادی كامل انسان و خصوصاً ایرانی است از قید كلیه الزامات ممكن و محتملی كه آدمی را به سوی تقیدها و تعبدهای استعماری می‌رانند. این تشابهات از حدود توارد و تصادف بسیار فراترند و قابل اغماض نیستند و قراین و شواهد نشان می‌دهند كه دانشور علاوه بر اقتباسها و تأثرها، از تجربیات و مشاهدات آل‌احمد بهره‌ها برده است. این دو نویسنده– برخلاف جو عمومی حاكم بر عالم نویسندگان ایران كه محصول مستقیم آشنایی با اروپای منهای كلیسا و منهای دخالت دین و اخلاق در امور سیاسی و اجتماعی و هنری و لزوم سمت‌گیری تجدد و اصالت هنر بود– نه تنها با مظاهر دین و نمایندگان آن سر ستیز ندارند، بلكه مذهب را لازمه حیات اجتماعی و پایگاه تحریكات و آزادی‌خواهی مردمی تلقی می‌كنند، زیرا «نود درصد مردم ایران مذهبی‌اند. اگر مذهب را از اینها بگیریم، هیچ پایگاهی برای حفظ اصالت خود ندارند و ناچار غرب‌زده می‌شوند» (آل احمد،1341: 103- 105). در سووشون، قهرمانی كه كشته می‌شود، یوسف، مذهبی است. در عزای او قرآن می‌خوانند
مطالب زیر را حتما بخوانید:
قوانین ارسال دیدگاه در سایت