مهارت تفکر انتقادی و عوامل بستر ساز تفکر

هدف از این تحقیق بررسی مهارت تفکر انتقادی و عوامل بستر ساز تفکر می باشد.

تفکر انتقادی به صورتهای دیگری هم بیان شده است، از جمله « اتخاذ دیدگاه هوشیارانه و با دقت و ظرافت در برابر عقاید و ادعاهای دیگران »و نیز «فرایند تحلیل عقاید برای فهم اعتبار و سودمندی آن». به عبارت دیگر، تفکر کننده انتقادی به جای اینکه بطور بی‌اختیار، افکار و عقاید دیگران را بپذیرد، خود، عقاید و اعتقاداتش را شکل می‌دهد و بطور خلاق، راه حل مشکلاتش را می‌یابد. به هر حال، فرایند تفکر انتقادی را می‌توان شامل: یادآوری حقایق، بکارگیری منطق، طرح سؤالات کلیدی، ایجاد یک تصور ذهنی و تجزیه و تحلیل تمامی اطلاعات دانست (حسینی و  بهرامی، ۱۳۸۱، ۲۱). 

مهارت تفکر انتقادی یعنی شک مقدس داشتن. بدین مفهوم که در پدیده ها شک کنیم اما در آن شک باقی نمانیم و با استفاده از تفکر خلاق راههای بهتری را نیز جستجو کنیم. ابراز عقیده و ارزشیابی کنیم قوه تجسم داشته باشیم تصمیم گیری کنیم و مسائل را حل کنیم.

عوامل بستر ساز تفکر

الف) دانش
اگر فرد درباره چیزی که میخواهد بیاندیشد ادارک یا دانشی نداشته باشد قادر به تفکر و تجزیه و تحلیل آن موضوع نخواهد بود و همین دلیل درباره هر موضوعی که میخواهیم در کلاس از این روش استفاده کنیم باید دانش آموزان راجع به آن اطلاعاتی داشته باشند و در غیر این صورت لازم است این اطلاعات یا منابع و راههای کسب آنها را به شاگردان بگوییم و با آنها آشنا کنیم.

ب) منش
باید دانش آموزان کم کم به این روحیه و دید برسند که باید با تردید منطقی به مسائل نگاه کنند و درباره هر موضوعی بدون تعصب و گرایش خاص عمل کنند.

ج) اقتدار
گرایش انتقادی معمولاً مورد توجه یا پذیرش قرار نمی گیرد متفکران منتقد اهل مباحثه و پر سر و صدا هستند آنان در واقع ماشین جامعه را به هر کجا در می آورند و به سختی می توانند بین خطوط کاوشگری و خطر کردن گام بردارند.در کلاس درس هم باید بر ای شاگردان این اطمینان حاصل شده باشد که اگر مطلبی را بر خلاف نظر معلم یا کلاس ابراز داشتند و از آن حمایت کردند مشکلی برای آنان بوجود نمی آید و در بحث همه شاگردان به صورت منطقی به ارائه نظرها و دیدگاههای خود می پردازند و کسی به خاطر عقیده یا تعدادی مورد ملامت قرار نمی گیرد و کم کم شاگردان به این سطح برسند که اگر در جمعی نظری مخالف آنها داشتند ابراز کنند و با دلیل از آن دفاع کنند (شعبانی۱۳۸۱).

فهرست مطالب
بخش اول:  تفکر انتقادی : ۲۳
۲-۲-۱-مقدمه : ۲۳
۲-۲-۲-اهمیت افکار انسان :۲۴
۲-۲-۳-انوع افکار انسان : ۲۴
۲-۲-۴-افکار هدفمند در مقابل افکار بی‌هدف : ۲۵
۲-۲-۵-عوامل بستر ساز تفکر :  25
۲-۲-۶-فکر نقاد :  27
۲-۲-۷-تعریف تفکر انتقادی :  28
۲-۲-۸-اهمیت و ضرورت تفکر انتقادی : ۲۹
۲-۲-۹-مفهوم تفکر انتقادی :۳۰
۲-۲-۱۰-مقایسه تفکر عادی و تفکر انتقادی :۳۰
۲-۲-۱۱-ویژگی های تفکر انتقادی : ۳۱
۲-۲-۱۲-اجزای اصلی تفکر انتقادی :۳۲
۲-۲-۱۳-مهارت تفکر انتقادی : ۳۴
۲-۲-۱۴-تفکر انتقادی در اسلام۳۶

۲-۳-بخش دوم: پیشینه تحقیق :۳۸
۲-۳-۱-مقدمه :۳۸
۲-۳-۲-تحقیقات انجام شده در خارج از کشور :۳۸
۲-۳-۳-تحقیقات انجام شده در داخل کشور : ۳۹

منابع