پاورپوینت معماری دوره ساسانیان

معماری ساسانیان اردشیر ساسانی هنر حجاری و کتیبه نویسی طاق بستان صحنه تاج ستانی طاق کسری

ساسانیان

روی کار آمدن اردشیر ساسانی

ساسان ، موبدی از دودمان نجبا بود بر آتشکده ی آناهیتا در شهراستخرریاست

داشت . پسرش بابک در شهر خیر درکنار دریاجه ی بختگان حکومت می کرد .

بابک پس از ساسان جانشین پدر شد و خود را شاه خواند (208 م)در این تاریخ

شهر استخر به دست گوچیهر شاه بازرنگی بود . بازرنگیان در نیسایه که در جهت

دیوار های سفیدش دردوره ی اسلامی بیضا نام گرفت ، سلطنت داشتند.

چون گوچیهر پادشاه بازرنگی در آن نواحی امیر بزرگ بود ، بابک برای پسرش

اردشیر از وی منصب ارگبدی دارابگردرا بگرفت.

در سال ( 212م) اردشیر بر گوجهیر قیام کرد و شهر نسا ( بیضا ) را به تصرف در

آورد و او را کته و به جایوی نشست.

جون بابک درگذشت شاهپور جانشین او شد . میان دو برادر یعنی شاهپور و

اردشیر نزاع درگرفت. اردشیر به برادرمهتر خود حسد می برد، اما شاهپور بر اثر

اتفاق بمرد و اردشیر در سال 212 میلادر به آسانی جای او نشست

سپساردشیربر کرمان دست یافت و تا سواحلخلیج فارسپیش رفت. پس از آن

شادشاهپوراصفهانرا بکشت و روانه یاهوازشد و سرانجام در جنگ سختی که

بین او و اردوان پنجم در هرمزگان درگرفت ، اردوان را شکست داد و با مرگاو

سلسله ی اشکانی بر افتاد ( 28 آوریل سال 224م) پس از این نبرد پیروزمندانه

به تیسفون آمد و بر تختنشست.

نظام اداری

در رأس ادارات ساسانی بزرگفرمذار یا صدر اعظم قرار گرفته بود و عملا زمام

قدرت و ادارة کشور در دست او بود .

وی قراردادها و پیمانها را امضا می کرد . گاهی در جنگها فرماندهی کل را به

عهده می گرفت . همة دیوانها و یاوزارتخانه ها با دبیران آنها تحت نظر وی بودند .

شاید کلمة بزرگمهر تصحیف عنوان بزرگفرمذار باشد که مورخانعرب عنوان

بزرگفرمذار عهد انوشیروان را به بوذرجمهر تبدیل کرده اند .

در زمان انوشیروان،کشور ایران راکه تا آن زمان مرزبانان اداره می کردند به چهار

قسمت تقسیم شد و هر قسمتی راپاذگس نامیده شد و به آنها نام جهت های

چهارگانه داده شد : اپاختر (شمال)خراسان(مشرق) نیمروز (جنوب)خوروران

(مغرب) داد و برای هر کدام از این پاذگسها فرمانروایی تعیین کرد که

اوراپاذگسبانمی نامیدند .

امور لشکری نیز تحت نظر سپهبدان اداره می شد و به تعداد پاذگسبانان چهارگانه

، چهار سپاهبد نیز در ایران وجودداشت . ایالات و پاذگسها را به بخشهای

کوچکتری تقسیم کرده و هر قسمت را ایستان می گفتند و حاکم آن را

ایستاندارمی خواندند و سپس هر ایستان را به چند شهر یا ولایت تقسیم می

نمودند و مرکز آن را شهرستان می گفتند .

قریه را دیه و رئیس آن را دیهسـالار می خواندند . مزارع تابع دیـه را روستـاک

(روستا)می گفتند .

سه بخش مهم نظام اداری از قرار زیر است:

طبقات و خانواده ها در نظام اداری

مالیات

دادگستری

فرهنگ و تمدن

دین رسمی

اردشیر بابکان چون پادشاهی از خاندان موبدان بود پس از نشستن بر تخت

سلطنت دین زرتشتی را آیین رسمی ایرانقرار داد و اعتقاد به ادیان دیگر را

ممنوع داشت .

از دانشمندان زرتشتی که به پادشاهان ساسانی در تقویت و گسترش آن دین

خدمت کرده اند ، نخست باید تنسر موبدزمان اردشیر بابکان و دیگر آذربد

مهراسپندان،موبد زمان شاپور اول و کرتیر موبد زمان هرمزد و بهرام اول را نام برد

در زمان ساسانیان به همت این موبدان بیست ویک نسک اوستای قدیم را به زبان

پهلوی ترجمه کردند و آن ترجمه رازند نامیدند که به معنی تفسیر است .

چون فهم کتاب زند به سبب وجود لغات آرامی در آن مشکل می نمود سپس

شرحی به زبان پارسی ساده بر زند نوشتندو آن را پازند خواندند .

اساس سیاست داخلی ساسانیان هماهنگی دین و دولت بود .

دینهای منشعب از دین زرتشت

اصولاً همه ادیان ایرانی پیش از اسلام مبتی بر دو اصل خیر و شر یا هرمزد و

اهریمن است . منتهی فرقی که با همدارند در کیفیت و مدت آمیختگی شر با خیر

است . در دین زرتشتی سرانجام خیر بر شر و هرمزد بر اهریمن غلبهخواهد کرد

ولی در ادیان دوگانه پرستی دیگر چنین نیست .

هر دینی برای رهایی از شر ، فلسفه ای دارد . بعضی از متفکران دورة ساسانی

که راه آسانتری برای رستگاری بشرمی جستند ، چون دین مزدیسنی را جوابگوی

پرسشهای خود ندیدند به بدعت در آن دین پرداخته و ادیان نوینی را بنیاد

نهادند که مبنای همة آنها بر دوگانه پرستی است ، مهمترین این ادیان عبارتند از :

زروانی

مانوی

مزدکی

و………….

فایل پاورپوینت 40 اسلاید