پایان نامه بانکداری اسلامی

پایان نامه بانکداری اسلامی

چکیده:

سرمایه و نحوۀ تأمین آن یکی از مباحث مهم اقتصاد مالی است و یکی از راههای تأمین مالی تبدیل به اوراق بهادار کردن دارایی ها است و یکی از ابزارهای مهم این کار استفاده از اوراق قرضه می باشد. اوراق قرضه در ایران به دلایل شرعی و قانونی نمی تواند مورد استفاده قرارگیرد، بنابراین باید جایگزین هایی برای آن یافت. تسهیلات اعطایی که در بانکداری اسلامی وجود دارد عبارتند از: مضاربه، سرمایه گذاری مستقیم، فروش اقساطی مواد اولیه، لوازم یدکی و ابزار کار، فروش اقساطی وسایل تولید ماشین الات و تاسیسات، فروش اقساطی مسکن، سلف، جعاله، قرض الحسنه، خرید دین، اجاره به شرط تملیک، مزارعه و مساقات و اوراق مشارکت. یکی از این جایگزینهای مورد استفاده اوراق مشارکت است که از نقایص و کاستیهای آن، یکی اینکه اوراق مشارکت در هر زمان قابل باز خرید است و یکی دیگر از ناکارآمدیهای اوراق مشارکت در مورد شرکتهایی است که احتیاج به تأمین مالی در غیر امور توسعه ای دارند. فرضاً اگر شرکتی احتیاج به نقدینگی برای رفع مشکلات جاری خود داشته باشد نمی تواند از اوراق مشارکت استفاده کند و شبه ربوی بودن نیز از ایرادات این اوراق می باشد، یکی از جایگزینهای دیگر که می تواند مورد استفاده قرار گیرد، اوراق صکوک و به ویژه صکوک اجاره می باشد. صکوک بیانگر مالکیت یک دارایی مشخص است در حالی که اوراق قرضه فقط حاکی از تعهد بدهی هستند صکوک، علاوه بر دارا بودن شرایط بانکداری بدون ربا از ویژگی هایی مثل قابلیت نقد شوندگی در بازار ثانویه، قابلیت افزایش اعتبار و تنوع در طراحی و عرضه که از خصوصیات اوراق قرضه می باشد، می تواند بهترین جایگزین برای اوراق مشارکت و اوراق قرضه باشد، صکوک انواع مختلفی دارد که به 14نوع می رسد و صکوک اجاره از مهمترین و پرکاربردترین آنهاست. و به این نتیجه می رسیم که صکوک، ابزاری جدید، آزمون شده و مناسب برای تامین مالی، هم برای شرکت های دولتی و هم برای شرکت های غیردولتی، است. کاربردهای متعدد سیاستی مربوط به ساختار سرمایه گذاری در طرح اسلامی و مشارکت دولت و واسطه های چندجانبه عمومی از قبیل بانک توسعه اسلامی را مطرح کردیم و نسبت های تسهیم سود در قراردادهای تجدیدنظر شده مودار با (قراردادهای منعقده بین دو طرف) را مورد بررسی قرار می دهیم.

کلید واژه ها: ابزارهای مالی،بهره، صکوک، بانکداری اسلامی، ایران.

1 – مقدمه

[5]

تاریخچه بانکداری اسلامی

بانکداری اسلامی به صورت فعلی از حدود اواسط دهه 1970 در خاور میانه بوجود آمد . بعد از انتشار کتاب مشهور (( البنک لا ربوی فی اسلام )) توسط سید محمد باقر صدر تفکر وجود بانکداری اسلامی ایجاد گردید. نخستین بانک اسلامی در اواسط دهه 1970 در عربستان، مصر و سودان پایه گذاری گردید.[2]

در ایران قبل از پیروزی انقلاب سیستم بانکی رایج و معمول که بر مبنای بانکداری عرفی استوار بود مورد انتقاد شدید فقها واقع می گردید و فقها و مراجع تقلید به صراحت در رساله های فقهی خود قرار نفع و فایده درعقد قرض را حرام دانسته و دادن چنین فواید و گرفتن آن را حرام دانسته اند