در این پژوهش بررسی اجمالی از تاریخچه مطبوعات، تدوین قانون مطبوعات و تحولات آن در طول تاریخ، تعریف مطبوعات و جرایم مطبوعاتی اعم از جرایم علیه اشخاص (تهمت و افتراء، توهین و اقسام آن)، جرایم علیه مصالح عمومی کشور و سایر جرایم و خصوصیات جرایم مطبوعاتی، مسئولیت کیفری هر یک از اشخاصی که به نحوی در تهیه، چاپ و انتشار مطلب مجرمانه دخالتی داشته اند
دانلود پایان نامه کارشناسی ارشد رشته حقوق
مطبوعات و مسوولیت کیفری در مطبوعات
چکیده:
در این پژوهش بررسی اجمالی از تاریخچه مطبوعات، تدوین قانون مطبوعات و تحولات آن در طول تاریخ، تعریف مطبوعات و جرایم مطبوعاتی اعم از جرایم علیه اشخاص (تهمت و افتراء، توهین و اقسام آن)، جرایم علیه مصالح عمومی کشور و سایر جرایم و خصوصیات جرایم مطبوعاتی، مسئولیت کیفری هر یک از اشخاصی که به نحوی در تهیه، چاپ و انتشار مطلب مجرمانه دخالتی داشته اند از جمله صاحب امتیاز، مدیر مسوول، نویسنده، سایر پدید آورندگان و دستندرکاران، نحوه دادرسی در دادگاههای مطبوعاتی، صلاحیت دادگاه های مطبوعاتی، هیئت منصفه و نحوه انتخاب، شرکت آنها و وظایف آنها در طول دادرسی و تاثیر نظر آنها در حکم صادره از طرف دادگاه صورت پذیرفته است.
روش پژوهش در این پایان نامه کتابخانه ای می باشد و در یک ارزیابی کلی رویکرد غالب در یک ارزیابی کلی رویکرد غالب در جهت محدودیت مطبوعات و عدم اجرای قوانین مطبوعاتی بوده است، تعاریف دقیقی از واژه ها خصوصاً مطبوعات و جرایم مطبوعاتی به عمل نیامده و نقش و تاثیر هیئت منصفه در رای صادر شده از طرف دادگاه دقیقاً تبیین نگردیده است. لذا بازنگری در قانون و تدوین قانون مطبوعاتی و تعریف دقیق واژه ها لازم به نظر می آید. ولی با این همه رویکرد قانونگذاری همواره در جهت رفع ابهامات بوده است.
واژه های کلیدی:
مطبوعات
مطبوعات در ایران
جرایم مطبوعاتی
مسوولیت کیفری
نحوه دادرسی در دادگاههای مطبوعاتی
مقدمه
اصل ۲۴ قانون اساسی: نشریات و مطبوعات در بیان مطالب آزادند، مگر آنکه فحل به مبانی اسلام یا حقوق عمومی باشد، تفصیل آن را قانون معین می کند.
آزادی و آزادی بیان یکی از حقوق طبیعی انسان است که خداوند، همزاد با وی آفریده است. سلطه گران برای سلب آزادی انسانها و جوامع، شریفترین آزادیخواهان جهان حتی موسی (ع) ، عیسی (ع) ،محمد (ص) ، علی و حسین (ع) را متهم می کردند تا آنها را از مردم و صحنه مبارزات آزادیخواهانه بیرون کنند. آزادی بیان ریشه خونینی دارد و گوهر گرانبهایی است که شاید هیچ راهی این مقدار قربانی و مبارزه به خود ندیده است. آزادی بیان، اندیشه و تفکر و انتشار آن از طریق رسانه های مکتوب نظیرمطبوعات و کتب از پایه ای ترین واصلی ترین حقوق بشر است که نگهبانی و پاسداری از آن به مثابه بستر اصلی رشد و تعالی جامعه بشری و شرط لازم و پایه توسعه و یکی از مبرزترین و مبرم ترین وظیفه دولتها وملتهاست.
اهمیت و نقش رسانه های گروهی در طرح مسائل یک جامعه در تمام ابعاد آن با وسعتی که دارد موجبات پویایی و اعتلاء فکری، فرهنگی، عاملی برای رشد و تواناییهای شهروندان برای مشارکت در زندگی اجتماعی و سیاسی می شود، عاملی است که جلو خودکامگی سیاسی و اجتماعی و انحصار قدرت را می گیرد. و با ایجاد امکان نقد برای جامع باز و پویا یاری می رساند، تبادل اندیشه زیاد می شود، موجب توسعه نهضتها، بیداری خلق می گردد، نظارت و کنترل برحکومت بیشتر می شود، موجب وحدت و ایجاد همبستگی و وحدت ملی و بین المللی ایجاد همگرایی بین اقوام و ادیان می گردد. مطبوعات از جمله نمودار رشد و ترقی و طرز فکر آن جامعه است و از سوی دیگر راهنمای همان افراد جامعه است. برخورد و نحوه برخورد با مطبوعات به تناسب میزان دموکراتیک یا مستبد بودن حکومتها و دولتها متفاوت بوده و هست، تا آنجا که وضعیت مطبوعات یک کشور، شاخصی برای محک زدن میزان دموکراسی آن کشور است.
امروز نقش مطبوعات از وسیله اطلاع رسانی وخبر فراتر رفته و به کانونهای قدرتمند تبدیل گردیده است.شاید مطبوعات نتوانند به مردم بگویند که چگونه بیاندیشند ولی میتوانند بگویند که به چه بیاندیشند و چه اموری را مهم وحیاتی فرض نمایند. آری توسعه نیاز به مطبوعات دارد ومطبوعات نیاز به دموکراسی. در غیر این صورت جو بیگانگی در جامعه حاکمیت پیدا میکند و بازار تخطئه پر رونق میگردد. بدیهی است که در چنین وضع نامطلوبی، امکان توسعه و تحکیم برادری و برابری وجود نداشته و حقیقت و عدالت در پرده ابهام وپندار محبوس خواهد ماند. در نگاه دیگر، این پدیده میتواند در حکم یک عنصر فعال و خطرناک قادر خواهد بود تا با قدرت ذاتی خود، تباهیهای فراوانی را متوجه جامعه سازد و معضلاتی همچون نابودی ارزشهای انسانی، تحمیل الگوهای ضد ارزشی، انحراف وبزهکاری افراد جامعه، تضعیف امنیت ملی، تحریک به عداوتهای نژادی وقومی و ادیانی، تضعیف قوای مملکت، توهین و هتک حرمت اشخاص و در کل توان بالقوه برای آسیب رساندن به اجتماع را دارد. مطبوعات به همان اندازه که سازنده و عامل رشد و توسعه است به همان میزان نیز میتواند موجب گمراهی، ضلالت و فلاکت یک ملت را به دنبال داشته باشد.
فهرست مطالب
بخش اول: پیشینه تاریخی مطبوعات و قوانین مطبوعاتی در ایران
فصل اول: تاریخچه مطبوعات در ایران
۱-۱-۱ملاحظات تاریخی
۱-۱-۱-۱ مطبوعات در ایران باستان تا قاجار
۱-۱-۱-۲مطبوعات از قاجار تا انقلاب مشرو.طه
۱-۱-۱-۳ مطبوعات ایران از انقلاب مشروطه تا انقلاب اسلامی
۱-۱-۲ سیر تحول قانون مطبوعاتی ایران از ابتدا تا بعد از انقلاب اسلامی
۱-۱-۲-۱ قوانین مطبوعاتی از ابتدا تا انقلاب اسلامی
الف) قانون مطبوعاتی ۱۲۸۶ ه . ش
ب) قانون مطبوعات ۱۳۰۱ ه . ش
ج) قانون محاکمه وزرا و هیئت منصفه ۱۳۰۷ ه . ش
د) قانون هیئت منصفه ۱۳۱۰ ه . ش
ذ) قانون اصلاح قسمتی از قانون مطبوعات سال ۱۳۲۱ ه . ش
ن) لایحه راجع به توقیف جرائد و تسریع در محاکمه آنها ۱۳۲۷ ه . ش
و) طرح مربوط به الغاء قوانین مطبوعاتی به استثناء قانون ۱۳۲۶ ه . ش
ه) لایحه قانون مطبوعاتی ۱۳۳۱ ه . ش
ی) لایحه قانون مطبوعات ۱۳۳۴ ه . ش
۱-۱-۲-۲ قوانین مطبوعاتی بعد از انقلاب اسلامی
الف) لایحه قانون مطبوعات ۱۳۵۸ ه . ش
ب) قانون مطبوعات ۱۳۶۴ و اصلاحیه ۱۳۷۹ ه . ش
فصل دوم: مطبوعات و جرائم مطبوعاتی
۱-۲-۱ تعریف مطبوعات و جرائم مطبوعاتی
۱-۲-۱-۱ تعریف مطبوعات
۱-۲-۱-۲ تعریف جرائم مطبوعاتی
۱-۲-۲ جرائم مطبوعاتی ( جرائم علیه اشخاص)
۱-۲-۲-۱ تهمت و افترا از طریق مطبوعات
الف) عنصر قانونی
ب) عنصر مادی
ج) عنصر معنوی
د) مجازات
۱-۲-۲-۲ توهین مطبوعاتی و اقسام آن
الف) عنصر قانونی
ب) عنصر مادی
ج) عنصر معنوی
د) مجازات
۱-۲-۲-۳ توهین به اشخاص عادی از طریق مطبوعات
۱-۲-۲-۴ توهین به مقامات دولتی از طریق مطبوعات
الف) عنصر قانونی
ب)عنصر مادی
ج) عنصر معنوی
د) مجازات
۱-۲-۲-۵ توهین به اموات از طریق مطبوعات
الف) عنصر قانونی
ب) عنصر مادی
ج) عنصر معنوی
د) مجازات
۱-۲-۲-۶ توهین به رهبر و مراجع مسلّم تقلید از طریق مطبوعات
۱-۲-۲-۷ توهین به ادیان از طریق مطبوعات
الف) توهین به اسلام
ب) توهین به سایر ادیان رسمی کشور
۱-۲-۳ حمایت های حقوقی از زیان دیده به علت توهین و افتراء مطبوعاتی
۱-۲-۳-۱حق پاسخگویی
۱-۲-۳-۲مطالبه خسارات
الف) خسارت مادی
ب) خسارت معنوی
۱-۲-۳-۳ نحوه جبران خسارت معنوی
۱-۲-۳-۴ تهدید از طریق مطبوعات
الف) عنصر قانونی
ب) عنصر مادی
ج) عنصر معنوی
د) مجازات
۱-۲-۴ جرایم علیه مصالح عمومی کشور از طریق مطبوعات
۱-۲-۴-۱ افشاء اسرار و اسناد نظامی
الف) عنصر قانونی
ب) عنصر مادی
ج) عنصر معنوی
د) مجازات
۱-۲-۴-۲ انتشار مذاکرات غیر علنی مجلس، محاکم و تحقیقات مراجع اطلاعاتی و قضایی
الف) افشاء مذاکرات غیر علنی مجلس
ب) افشاء مذاکرات غیر علنی محاکم
ج) افشاء تحقیقات مراجع اطلاعاتی و قضایی
۱-۲-۴-۳ تحریک به ارتکاب جرم علیه امنیت کشور از طریق مطبوعات
الف) عنصر قانونی
ب) عنصر مادی
ج) عنصر معنوی
د) مجازات
۱-۲-۴-۴ انتشار مطالب و صور منافی عفت از طریق مطبوعات
الف) عنصر قانونی
ب) عنصر مادی
ج) عنصر معنوی
د) مجازات
۱-۲-۴-۵ انتشار نشریه بدون پروانه
۱-۲-۴-۶ تقلید نام یا علامت نشریه دیگر
۱-۲-۴-۷ سرقت ادبی
۱-۲-۴-۸ اجاره دادن امتیاز پروانه نشریه به غیر و هرگونه واگذاری به افراد فاقد صلاحیت
بخش دوم: مسوول و مسوولیت کیفری در قانون مطبوعات و نحوه دادرسی در جرایم مطبوعاتی
فصل اول: مسوول و مسوولیت کیفری در قانون مطبوعات
۲-۱-۱ مسوولیت کیفری در قوانین مطبوعاتی سابق
۲-۱-۲ مسوولیت کیفری در قانون مطبوعات ۱۳۶۴ و اصلاحیه ۱۳۷۹ ه . ش
۲-۱-۲-۱ مسوولیت کیفری صاحب امتیاز
۲-۱-۲-۲ مسوولیت کیفری مدیر مسوول
۲-۱-۲-۳ مسوولیت نویسنده و سایر پدید آورندگان
۲-۱-۲-۴ مسوولیت سایر دست اندر کاران
فصل دوم: نحوه و جریان دادرسی در جرائم مطبوعاتی
۲-۲-۱صلاحیت دادگاه مطبوعات
۲-۲-۲ تشریفات و شیوه دادرسی
۲-۲-۲-۱ علنی بودن دادرسی
۲-۲-۲-۲ لزوم حضور هیئت منصفه در دادرسی
الف) سابقه تاریخی هیئت منصفه
ب) قضاوت نقادانه پیرامون هیئت منصفه
۱- دلایل مخالفان
۲- دلایل موافقان
۲-۲-۳ نحوه انتخاب اعضای هیئت منصفه و وظایف آنها قبل از اصلاح قانون اخیر التصویب ۱۳۷۹
۲-۲-۳-۱ نحوه انتخاب اعضای هیئت منصفه
۲-۲-۳-۲نحوه شرکت هیئت منصفه
۲-۲-۳-۳ رای هیئت منصفه
۲-۲-۴ نحوه انتخاب اعضای هیئت منصفه با توجه به قانون اخیر التصویب ۱۳۷۹
۲-۲-۴-۱ شرایط اعضای هیئت منصفه
۲-۲-۴-۲ وظایف هیئت منصفه و رای آنها
۲-۲-۴-۳ پژوهش خواهی
بخش سوم: نتیجه گیری و پیشنهادات
قوانین ارسال دیدگاه در سایت