اخلاق کار در ایران و ضرورت پرداختن به آن

در جامعه ایران اکثریتی معادل ۴/۸۱ درصد اعتقاد دارند که «روزی هر کس به قدر قسمت اوست» که عامل مهمی در تضعیف اخلاق‬ کار محسوب می‌شود. از دیگر باورهای غلط که به کاهش اخلاق‬کار می‌انجامد اعتقاد به قضا و قدر است، ۵/۸۹ درصد ایرانیان به «تأثیر قضا و قدر در زندگی» اعتقاد دارند (محسنی،۱۳۷۹: ۴۰۴-۴۰۶)، چنین باورهای عرفی به کاهش اخلاق‬کار در ایران می‌انجامد.

در شرایط امروز نگرش های منفی نسبت به فرهنگ و اخلاق کار ایرانیان وجود دارد و در سالهای اخیر نیز این نگرش از سوی مسئولین جامعه بارها مورد تأکید قرار گرفته و سعی شده راهکارهایی برای تقویت وجدان و اخلاق کار به عنوان پشتوانه اصلی توسعه پیدا شود (معیدفر،۱۳۸۰: ۳۸). در تحقیقاتی که توسط پژوهشگران ایرانی درباره علل ضعف اخلاق کار در ایران صورت گرفته است،

سه دلیل عمده ذکر شده است:

۱-     توسعه برونزا علت اصلی ضعف وجدان کاری در ایران: جامعه ایران در برخورد با غرب فرآیند توسعه برونزای خود را تحت تأثیر غرب آغاز می-کند. برونزایی توسعه موجب شده در اقدامات توسعه-ای و گسترش سازمانی، ارزش های نظام اجتماعی کل، به ویژه نظام سیاسی، گسترش یابد تا ارزش های سازمان‬های کار سنتی. توسعه خارج از بستر اصلی سازمان‬های کار سنتی، نه تنها موجب عدم تداوم اخلاق کار این سازمان‬ها شده، بلکه عرصه را بر این سازمان‬ها و به تبع آن اخلاق کار سنتی تنگ کرده است (معیدفر،۱۳۸۰: ۳۸).

۲-    بیگانگی سیاسی و اجتماعی: جامعه ایران، مانند بسیاری دیگر از کشورهای در حال توسعه، جامعه ای در حال گذار از وضعیتی سنتی به مدرن است. این وضعیت خصوصیات و ویژگی‬های خود را دارد؛ از جمله بیگانگی سیاسی و اجتماعی که بسیاری از معضلات فرهنگی جامعه ما، از جمله ضعف وجدان و اخلاق کار، از همین موضوع سرچشمه می گیرد. بیگانگی ریشه در خصائص دوران گذار دارد که در سطح سازمانی، خود را بصورت ضعف اخلاق و فرهنگ کار، عدم دلبستگی به ارزش ها و اهداف سازمان و افسردگی روانی خصوصاً در زمان کار ظاهر می سازد (معیدفر،۱۳۸۶: ۱۷).

.

.

.

فهرست مطالب

تعریف مفهومی اخلاق کار

تعریف عملیاتی اخلاق کار

۲-۱-۱) اخلاق    9
جدول ۲-۱) تعاریف مختلف از اخلاق    12
۲-۱-۱-۲) انواع اخلاق در سازمان‬ها    16
۲-۱-۲) کار    24
۲-۱-۲-۱) تعریف کار    25
۲-۱-۲-۲) تفاوت کار و حرفه    27
۲-۱-۳) اخلاقکار    29
۲-۱-۳-۱)تعریف اخلاق‬کار    29
۲-۱-۳-۲) ابعاد اخلاق‬کار    31
۲-۱-۳-۳) اهمیت و ضرورت پرداختن به اخلاق‬کار    36
۲-۱-۳-۴) عوامل مؤثر بر رعایت اخلاقکاری    38
۲-۱-۳-۵) اخلاق‬کار در ایران    45
۲-۲) بخش دوم: سوابق تحقیق    47
۲-۲-۱) تحقیقات داخلی    47
۲-۲-۱-۱) تحقیقات داخلی پیرامون اخلاق‬کار    47
۲-۲-۱-۲) تحقیقات داخلی پیرامون هوش سازمانی    54
۲-۲-۱-۳) تحقیقات داخلی پیرامون رابطه رفتار شهروندی سازمانی با اخلاقکار و هوش سازمانی    58
۲-۲-۲) تحقیقات خارجی    60
۲-۲-۲-۱) تحقیقات خارجی پیرامون اخلاقکار    60
۲-۲-۲-۲) تحقیقات خارجی پیرامون هوش سازمانی    65
۲-۲-۲-۳) تحقیقات خارجی پیرامون رابطه رفتار شهروندی سازمانی با اخلاقکار و هوش سازمانی    69
جدول ۲-۲) خلاصه تحقیقات داخلی    73
جدول ۲-۳) خلاصه تحقیقات خارجی    77
منابع و مآخذ    
الف) منابع فارسی    
ب) منابع غیرفارسی