تحقیق اعتبارات

خدمات پست مالی در ایران با ارائه قرارنامة حواله‌ها و بروات پستی شروع شد كه دارای مقاطع زمانی متعدد و جدا از هم می‌باشد از آ‹ جمله می‌توان به قرارنامه حواله‌های پستی ایران و فرانسه در 21 فروردین ماه 1363، قرارنامه حواله پستی ایران و تونس در 20 دیماه 1268، قرارداد مبادله بروات پستی با هندوستان در دی ماه 1299 و قرارداد مبادله بروات پستی با بین‌النهری

تاریخچه پست‌بانك:

پیشنهاد ایجاد پست مالی و ارائه خدمات مالی با بكارگیری شبكة وسیع‌پستی، در تاریخ 17/12/1362 از سوی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به هیئت وزیران صورت گرفت و به موجب تصویب نامه شماره 35660 مورخ 21/8/1365، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات موظف گردید تا سرویس «پست مالی» را با تداركات مقدمات آن پس از تهیه آیین‌نامه اجرائی مربوط و هماهنگی بانك مركزی ایجاد كند. این مصوبه كه شالوده كلی فعالیتهای پست مالی را تشكیل می‌دهد، به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات این امكان را داد تا پست مالی را در مرحله اول به منظور نقل و انتقال پول به موازات سیستم بانكی كشور و در مراحل بعدی با هدف جذب سرمایه‌های مردم در سیستم پس‌انداز پستی ایجاد كند در ادامه با تشكیل «پست بانك» در سال 1374 به موجب تبصره 3 ماده 6 اساسنامه آن، وظایف پست مالی از شركت پست جمهوری اسلامی ایران منفك و به پست بانك منتقل گردید.

خدمات پست مالی در ایران با ارائه قرارنامة حواله‌ها و بروات پستی شروع شد كه دارای مقاطع زمانی متعدد و جدا از هم می‌باشد. از آ‹ جمله می‌توان به قرارنامه حواله‌های پستی ایران و فرانسه در 21 فروردین ماه 1363، قرارنامه حواله پستی ایران و تونس در 20 دیماه 1268، قرارداد مبادله بروات پستی با هندوستان در دی ماه 1299 و قرارداد مبادله بروات پستی با بین‌النهرین در مهرماه 1333 اشاره نمود.

طی سالهای 1335 الی 1341 نیز در باجه‌های پست، بروات پستی با سقف 5000 ریال برای هر برات ارائه می‌شد. در سال 1362 گروهی از كارشناسان پستی مامور تحقیق در مورد راه‌اندازی مجدد خدمات پست مالی شدند ك پس از بررسی‌ها و مطالعات انجام شده، طرح اولیه حواله‌های پستی و آیین‌نامه‌های مربوط به آن تهیه و پس از تصویب هیئت وزیران در سال 1365، از بهمن ماه سال 1366 به اجرا گذاشته شد. همچنین به موجب بند (4) ماده (4) قانون تشكیل شركت پست جمهوری اسلامی ایران مصوب آذرماه 1366، ایجاد و گسترش خدمات پست مالی بویژه در مناطق روستایی پس از هماهنگی با بانك مركزی از جمله وظایف شركت پست تعیین و این وظیفه بر عهده «پست مالی» محول گردید. قانون تاسیس پست بانك بر اساس لایحه شماره 9570 مورخ 27/6/1373 هیئت محترم دولت در جلسه علنی روز سه‌شنبه مورخ 21/6/1374 مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 29/6/1374 به تایید شورای محترم نگهبان رسید.

سپس طی نامه شماره 4312 ق مورخ 9/7/1374 به هیئت محترم دولت برای اجراء ابلاغ شد و بصورت شركت سهامی دولتی شخصیت حقوقی با استقلال مالی و اداری زیر نظر وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات با رعایت قوانین و مقررات اتحادیه پستی جهانی «UPU» فعالیت خود را در سرتاسر كشور آغاز كرد. (تا قبل از تاریخ 1/10/1375 خدمات پست بانك به صورت محدود در قالب پست مالی و تحت نظر شركت پست ارائه می‌شد.) پست بانك به موجب مجوز شورای محترم پول و اعتبار از تاریخ 2/3/83 به عنوان یك بانك دولتی به رسمیت شناخته شده است و افتخار دارد كه طی این مدت كوتاه از زمان تاسیس خود با افتتاح صدها شعبه، دفتر و مركز در سطح كشور و ارائه انواع خدمات پولی و بانكی توانسته است در عرصه بانكداری به وظایف خود عمل كند.

خدماتی كه در حیطه اختیارات پست بانك قراردارد طبق ماده 7 اساسنامه به قرار زیر است:

• خدمات مربوط به حواله‌های داخلی و بین‌المللی
• افتتاح و انجام خدمات مربوط به حساب اندخته با سود روزشمار
• افتتاح و انجام خدمات مربوط به حساب جاری (قبول وجوه و چكهای مردم در حسابهای دیداری و پرداخت بدهی‌ها مالیاتی و صورتحسابهای آب، برق، گاز، تلفن و سایر خدمات مشابه.)
• توزیع كالا و و اریز وجوه آن به حساب صاحب كالا
• پرداخت حقوق شاغلان و مستمری بگیران در محل كار یا سكونت آنان
• انجام خدمات مربوط به كارتهای اعتباری
• انجام خدمات مربوط به كارتهای اعتباری
• انجام خدمات در زمینه‌های پولی و مالی (ریالی و ارزی) و سرمایه‌گذاری
• انجام خدمات و اسطه‌ای از جمله نمایندگی در دریافت عوارض، مالیاتها و جرایم از طرف دستگاههای ذیربط، ثبت نام داوطلبان كنكور سراسری دانشگاهها و …

ضرورت شكل‌گیری پست بانك:

در قانون برنامه اول توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران (1372-1368) سیاست دولت در خصوص نحوه ارائه خدمات دستگاههای دولتی بر اصل «حذف مراجعه حضوری ارباب رجوع به مراجع قانونی» و انجام امور مربوط از طریق مكاتبه پستی استوار شد. تحقیق اهداف مزبور و اقتضای نیاز بسیاری از سازمانهای دولتی به خدمات مالی از قبیل دریافت جرایم رانندگی، دریافت عوارض شهرداری، وصول مالیاتها، دریافت وجوه مربوط به قبوض آب، برق، تلفن و … ایجاب می‌كرد تا یك سازمان مجهز به
امكانات مناسب بوجود آید. علاوه بر آن واقعیتهای اقتصادی كشور حاكی از آن است كه منابع مالی موجود كشور به طور كامل و اصولی به سمت بخشهایی كه نیازمند آن هستند، جمع‌آوری بسیج و هدایت نگردیده است. این در حالی است كه بازار پول و سرمایه ایران بازاری فعال و پویا نیست و كشور ما از امكانات بالقوه پولی بسیار بالایی برخوردار است.

در واقع نظام بانكی علیرغم انحصار مطلق ك طی سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی از آن برخوردار بوده، تنها توانسته است درصد كمی از سرمایه‌های سرگردان كشور را جذب كند. و بخش عمده آن، به بازارهای پولی و مالی غیر رسمی كه عمدتاً صرف فعالیتهای غیر تولیدی می‌شود روی آورده است. از طرفی رشد شبكه بانكی از تناسب قابل قبولی در مقایسه با رشد جمعیت كشور برخوردار نیست و در نتیجه كمبود واحدهای بانكی از یك طرف و افزایش حجم نقدینگی و رشد جمعیت از طرف دیگر، باعث شده تا ارائه خدمات پولی و مالی در بانكها همواره با ازدحام مشتریان در جلوی باجه‌ها، اتلاف وقت، ایجاد تنش‌های عصبی و ناراحتی‌های روحی و نهایتاً نارضایتی عمومی مراجعان همراه باشد.

افزودن بر تمامی عوامل یاد شده، عدم برخورداری نظام بانكی از توزیع مطلوب جغرافیایی شعب باعث گردید تا ارائه خدمات پولی و مالی در بسیاری از مناطق و بخصوص در مناطق روستایی برای آنها از توجیهات كافی برخوردار نباشد. مجموعه این عوامل موجب شد تا با استفاده از شبكه وسیع پستی و مخابراتی و توزیع جغرافیایی گسترده امكانات مزبور تا دورترین نقاط كشور، بتواند، قدمهای بلندی در راه گسترش و توسعه كشور بردارد. لذا پس از مطالعات انجام شده پست بانك با هدف ارائه خدمات بانكی ساده و مطمئن به منظور ایجاد رفاه عمومی و جمع‌آوری وجوه برای انتقال به مجاری اقتصادی و سرمایه‌گذاری در طرحهای عمرانی كشور از دی‌ ماه 1375 رسماً آغاز به فعالیت كرد.

خط مشی‌های اساسی و سیاستهای پست بانك:

• توسعه خدمات مختلف (پستی – مالی) و افزایش انگیزه‌های جذب منابع از طریق فعال نمودن حساب اندوخته پست بانك با سود روزشمار و ایجاد تنوع در حسابهای سپرده متناسب با خواست و سلیقه مشتری.
• تبدیل شدن پست بانك به عنوان بانك عمل ارتباطات و فناوری اطلاعات به منظور تجهیز و تخصیص منابع مالی وزارتخانه
• راه‌اندازی حساب جیر و (چند منظوره) در بعد داخلی و بین المللی
• بهره‌برداری از خدمات حواله‌های بین‌المللی به منظور تسهیل ورود ارز
• تجمیع منابع مالی كوچك خانواده‌های روستایی و تجهیز آنها به منظور توسعه مناطق دور افتاده
• ایجاد شرایط لازم برای پرداخت حقوق مستمری كاركنان وزارتخانه‌ها، شركتها و سازمانهای دولتی و غیر دولتی از طریق خدمات پولی پرداخت حقوق – ایجاد ارتباط بین مصرف ‌كنندگان و تولید كنندگان و انجام خرید بر اساس سفارش مشتری با استفاده از سرویس O.D (تحویل كالا در مقابل بها)
• حضور موثر در بازارچه‌های مرزی، مناطق آزاد تجاری و ویژه به منظور تسریع و تسهیل در مبادلات پولی و ارزی

افزایش نقاط تماس در تمامی مناطق كشور به

• ویژه در روستاها به منظور گسترش خدمات رایج پست بانك و ارائه خدمات جدید

اهداف پست بانك: