مقاله انواع ادبی وشعر فارسی
مقاله انواع ادبی وشعر فارسی
| دسته بندی | تاریخ و ادبیات |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 23 کیلو بایت |
| تعداد صفحات | 35 |
انواع ادبی و شعر فارسی
دكتر محمدرضا شفیعی كدكنی
اشاره
استاد دكتر محمدرضا شفیعی كدكنی در سال 1350 در جمع دانشجویان دانشسرای عالی پیرامون مبحث « انواع ادبی» به بحث پرداختند كه در مجلة خرد و كوشش از انتشارات دانشگاه شیراز ، به چاپ رسید؛ عدم دسترسی برخی همكاران ما به این مقالة استادانه كه برای نخستین بار طرح و پیرامون آن بحث شده است ما را بر آن داشت كه بی هیچ تغییری با كسب اجازه از محضرشان عین مقاله را درج كنیم. (رشد ادب فارسی)
نقد و داوری دربارة آثار ادبی زبان فارسی، دشوار است؛ زیرا در ایران سنت نقد و بررسی وجود نداشته است. برای رسیدن به مرحلة نقد درست ناگزیریم از پذیرفتن بسیاری از راه و رسمهای نقد ادبی كه در زبانهای دیگر رواج دارد. ما امروز در مرحلة اقتباس هستیم تا برسیم به مرحله‌ای كه از خود نیز ملاكهای نقد و بررسی به وجود آوریم. بهترین ناقد روزگار ما كسی است كه بتواند آرای منتقدان اروپایی را به درستی با آثار ادبی فارسی تطبیق دهد. آنها كه دست اندر كار مطالعة آثار معاصرانند نیك می‌دانند كه هنوز از نعمت چنین منتقدی برخوردار نشده ایم؛ زیرا ناقدانی كه با موازین نقد اروپایی آشنایی دارند، زبان فارسی و ریزه‌كاری های ادب ملی خود را نمی‌شناسند و آنها كه بیش و كم آثار ادبی زبان فارسی را به دقت خوانده‌اند و فهمیده‌اند، یا به موازین نقد فرنگی دسترسی ندارند، یا این كه خود را از آن موازین بی‌نیاز می‌دانند. دستة معدودی هستند كه نقص این كار را دریافته‌اند و راه را منحصر در این می‌دانند كه آنچه از موازین نقد و بلاغت اروپایی، كلیت و شمول دارد، باید به فارسی درآید و كوشش شود كه بر نهاد آن آثار، ادبیات قدیم و جدید ما سنجیده شود . داوری دربارة آثار ادبی معاصر ما ، آسان‌تر است زیرا این گونه آثار، تشابهاتی با آثار ادبی غرب دارند و به خوبی می‌توان بسیاری از آرای ناقدان فرنگ را در باب آثار معاصر خودشان، بر آثار ادبی معاصر ایران انطباق داد. اما این عمل در مورد آثار ادبی قدیم ما دشوار است. زیرا شرایط تاریخی و اجتماعی پیدایش آن آثار با شرایط اجتماعی و تاریخی آثار ادبی اروپا، كاملا متفاوت است و پیاده كردن موازین زیباشناسی و نقد اروپایی در مورد آن آثار باید با احتیاط كامل و بابصیرت فراوان انجام گیرد. بسیاری از اصطلاحات نقد ادبی اروپایی فقط و فقط در مورد آثار ادبی ملل اروپایی قابل انطباق است و بعضی دیگر با اندكی تغییر و توسع می‌تواند بر آثار ادبی ملل شرقی و اسلامی نیز منطبق شود. با تغییرات و دگرگونی هایی كه در محیط ادبی ایران به وجود آمده است، قسمت بیشتری از حرفهای منتقدان اروپایی را در باب آثار معاصر می‌توان پذیرفت.
مطالب زیر را حتما بخوانید:
قوانین ارسال دیدگاه در سایت