پرسشنامه الگوی ارتباطات خانواده ریچی و فیتزپاتریک

پرسشنامه الگوی ارتباطی خانواده فیتزپاتریک و ریچی ۱۹۹۰ نسخه فرزندان و تجدیدنظر شده با نمره گذاری، تفسیر، روایی و پایایی، بررسی مولفه ها و خرده مقیاس ها، ۲۶ سوالی در قالب فایل ورد word و با فرمت docx

تفسیر و نمره گذاری پرسشنامه الگوهای ارتباطی خانواده نسخه فرزندان ابزار تجدید‌نظر شده (ریچی و فیتزپاتریک، ۱۹۹۰)

به منظور اندازه‌گیـری ابعاد الگوهـای ارتباطات خانواده یا به عبارت دیگـر، ابعاد جهت‌گیری گفت و شنود و جهت‌گیری همنوایی خانواده از نسخه فرزندان «ابزار تجدید ‌نظر ‌شده الگوی ارتباطات خانواده (ریچی و فیتزپاتریک، ۱۹۹۰) استفاده شد. این ابزار یک پرسشنامه خودسنجی است که میزان موافقت یا عدم‌ موافقت پاسخ‌دهنده را با ۲۶ گویه که درباره وضعیت ارتباطات خانواده وی هستند، در دامنه‌ای ۵ درجه‌ای، مورد سؤال قرار می‌دهد. نمره ۴ معادل «کاملاً موافقم» و نمره ۰ معادل «کاملاً مخـالفم» است. ۱۵ گویه اول مربوط به بعد جهت‌گیری گفت و شنود و ۱۱ گویه بعد مربوط به بعد جهت‌گیری همنوایی می‌باشند. به عبارت دیگر، این ابزار به ترتیب شامل خرده‌مقیاس جهت‌گیری گفت و شنود و خرده‌مقیاس جهت‌گیری همنوایی است. بنابراین، هر آزمودنی دو نمره از این ابـزار به دست می‌آورد. نمـره بیشتر در هـر دو خرده‌مقیاس به معنای آن است که آزمودنی چنین ادراک می‌کند که در خانواده او جهت‌گیری گفت و شنود یا همنوایی بیشتری وجود دارد (این ابزار در پیوست شماره دو آمده است). 

با توجه به اینکه جهت‌‌گیری گفت و شنود برمی‌گردد به «میزانی که خانواده‌ها شرایطی را فراهم می‌آورند که در آن همه اعضای خانواده تشویق به شرکت آزادانه و راحت در تعامل، بحث و تبادل نظر درباره طیف وسیعی از موضوعات شوند» (کوئرنر و فیتزپاتریک، ۱۹۹۷، ص. ۶۰)، می‌توان انتظار داشت که فرزندان خانواده‌هایی که جهت‌گیری گفت و شنود زیادی دارند با این گویه‌ها موافق باشند: «والدینم من را تشویق می‌کنند تا احساساتم را بیان کنم» و «پدر و مادرم دوست دارند نظر من را بشنوند، حتی وقتی که من با نظر آنها موافق نیستم». جهت‌‌گیری همنوایی عبارت‌ است از «میزانی که خانواده‌ها شرایط همســان بودن نگـرش‌ها، ارزش‌ها و عقـاید را مورد تأکید قـرار می‌دهند» (کوئرنر و فیتزپاتریک، ۱۹۹۷، ص. ۶۰). می‌توان انتظار داشت که احتمالاً فرزندان خانواده‌هایی که جهت‌گیری همنوایی زیادی دارند با این گویه‌ها موافق باشند: «اغلب پدر و مادرم چیزهایی مثل این می‌گویند: "عقیده و نظر من درست است و تو نباید در مورد آن چون و چرا کنی"» و «وقتی در خانه هستم از من انتظار می‌رود دستورات پدر و مادرم را اطاعت کنم». 

روایی و پایایی پرسشنامه الگوی ارتباطی خانواده فیتزپاتریک و ریچی ۱۹۹۴

کورش‌نیـا و لطیفیـان (۱۳۸۶) روایـی و پایایـی ابـزار تجدید نظر شده الگوهـای ارتباطـات خانواده را مورد بررسی قرار داده‌اند. نتـایج مطالعه آنهـا نشـان داده است که این ابـزار از ویژگی‌های روان‌سنجی مناسبی برخوردار است و می‌تواند به عنوان ابزاری روا و پایا در ایران به کار برده شود.کورش‌نیا و لطیفیان (۱۳۸۶) به منظور تعیین روایی این ابزار از روش‌های تحلیل عامل، همسانی درونی و روایی ملاکی  استفاده کرده‌اند. بر اساس نتایج تحلیل عامل اکتشافی، ساختار عاملی مورد تأیید قرار گرفته و از محتوای این ابزار به شیوه مؤلفه‌هـای اصلی دو عامل جهت‌گیری گفت و شنود و جهت‌گیری همنوایی استخراج شده است. بررسی همسانی درونی نشان داده است که سؤالات مربوط به هر عامل با نمره کل آن عامل بیشترین همبستگی معنی‌دار را دارند. ضریب همبستگی جهت‌گیری گفت و شنود و مقیاس توجه ابزار پیوند والد – فرزندی پارکر ، تپلینگ  و براون  (1979، به نقل از کورش‌نیا و لطیفیان، ۱۳۸۶) برابر با ۷۴/۰ (۰۰۰۵/۰ = p) و ضریب همبستگی جهت‌گیری همنوایی و مقیاس حمایت بیش از حد یا کنترل این ابزار برابر با ۴۹/۰ (۰۰۵/۰ = p) گزارش شده است که حاکی از روایی ملاکی ابزار تجدید ‌نظر ‌شده الگوی ارتباطات خانواده می‌باشد.

در رابطه با پایایی این ابزار، ضریب آلفای کرونباخ و ضریب پایایی بازآزمایی توسط کورش‌نیا و لطیفیان (۱۳۸۶) محاسبه گردیده است. ضریب آلفای کرونباخ برای خرده‌مقیاس‌های جهت‌گیری گفت و شنود و جهت‌گیری همنوایی به ترتیب برابر با ۸۷/۰ و ۸۱/۰ گزارش شده است. در پژوهش حاضر این ضریب برای جهت‌گیری گفت و شنود برابر با ۹۱/۰ و برای جهت‌گیری همنوایی برابر با ۸۵/۰ بود. در مطالعه کورش‌نیا و لطیفیان (۱۳۸۶) ضریب پایایی بازآزمایی در مورد خرده‌مقیاس جهت‌گیری گفت و شنود برابر با ۸۴/۰ و در مورد خرده‌مقیاس جهت‌گیری همنوایی برابر با ۷۸/۰ به دست آمده است. در پژوهش حاضر ضریب پایایی بازآزمایی برای خرده‌مقیاس جهت‌گیری گفت و شنود برابر با ۹۲/۰ و برای خرده‌مقیاس جهت‌گیری همنوایی برابر با ۹۰/۰ به دست آمد.