طراحی و اجرای مصاحبه و مشاهده و پرسشنامه در روش تحقیق

همانطور كه می دانید اطلاعات برای افراد مهمترین منبع تصمیم گیری می باشد و همچنین محرز است كه مصاحبه ، پرسشنامه ابزارهای اصلی جمع آوری اطلاعات در تحقیقات می باشد كه از طریق این ابزار اطلاعات تفصیلی (كمی و كیفی) مناسبی در اختیار پژوهشگر قرار می گیرد در این میانمصاحبه و مشاهده و مسائل از آنجا كه تا اندازه ای درگیر قضاوت فرد پژوهشگر راجع به موضوع مورد

فهرست مطالب

عنوان صفحه

فصل اول : پرسشنامه

1-1-مقدمه …………………………………………………………………………………………. 1

2-1-جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه …………………………………………….. 2

3-1-تعریف پرسشنامه ………………………………………………………………………….. 2

4-1-طرحهای مختلف پرسشنامه ……………………………………………………………… 3

پرسشنامه عادی

فهرست سوالات

راهنمای مصاحبه

5-1-انواع اجرای پرسشنامه ……………………………………………………………………. 4

پرسشنامة حضوری

پرسشنامه پستی

پرسشنامه الكترونیك

6-1-انواع پرسشنامه ……………………………………………………………………………… 5

7-1-رهنمودهایی برای طراحی ……………………………………………………………….. 7

نگارش پرسشها

ظاهر كلی پرسشنامه

اصول اندازه گیری

8-1-اجرای مقدماتی پرسشنامه ……………………………………………………………….. 9

فصل دوم : مصاحبه

1-2-جمع آوری اطلاعات از طریق مصاحبه ………………………………………………. 11

2-2-تعریف مصاحبه …………………………………………………………………………… 11

3-2-شرایط لازم برای مصاحبه ………………………………………………………………. 12

4-2-انواع مصاحبه ………………………………………………………………………………. 12

5-2-اشكال خاص مصاحبه ……………………………………………………………………. 15

6-2-انواع مصاحبه ………………………………………………………………………………. 16

عنوان صفحه

7-2-معایب مصاحبه ……………………………………………………………………………. 17

8-2-محدودیتهای مصاحبه ……………………………………………………………………. 18

عوامل مربوط به مصاحبه كننده

عوامل مربوط به مصاحبه شونده

عوامل مربوط به موقعیت

9-2-نحوه ثبت اطلاعات در مصاحبه ……………………………………………………….. 19

10-2-انواع روشهای اجرای مصاحبه ……………………………………………………….. 20

11-2-نكاتی كه رعایت‌ آنها اعتبار روش مصاحبه را بالا می برد . ……………………. 20

فصل سوم : مشاهده

1-3-جمع آوری اطلاعات از طریق مشاهده ………………………………………………. 23

2-3-تعریف مشاهده ……………………………………………………………………………. 23

3-3-انواع مشاهده ………………………………………………………………………………. 24

4-3-عوامل مؤثر بر میزان دقت اطلاعات مشاهده شده ………………………………….. 27

5-3-ثبت مشاهدات …………………………………………………………………………….. 27

7-3-نكات مورد توجه در مشاهده …………………………………………………………… 28

8-3-مزایای مشاهده …………………………………………………………………………….. 29

9-3-معایب مشاهده …………………………………………………………………………….. 29

منابع و مأخذ ……………………………………………………………………………………… 31

مقدمه

همانطور كه می دانید اطلاعات برای افراد مهمترین منبع تصمیم گیری می باشد و همچنین محرز است كه مصاحبه ، پرسشنامه ابزارهای اصلی جمع آوری اطلاعات در تحقیقات می باشد كه از طریق این ابزار اطلاعات تفصیلی (كمی و كیفی) مناسبی در اختیار پژوهشگر قرار می گیرد . در این میانمصاحبه و مشاهده و مسائل از آنجا كه تا اندازه ای درگیر قضاوت فرد پژوهشگر راجع به موضوع مورد پژوهش می باشد دارای ظرافت خاصی می باشند در این گزارش بر آنیم تا جنبه هایی از مصاحبه و مشاهده و مسائل مربوط به آن را بررسی كنیم .

فصل اول

پرسشنامه «Quistionnaire»

2-1 جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه

پرسشنامه یكی دیگر از روش های جمع آوری اطلاعات در پژوهش زمینه یابی می باشد كه پاسخ‌گو خود اجرای مصاحبه را بر عهده دارد و سؤالات تهیه شده را پاسخ می دهد و آن را به نشانی محقق پست می كند .

این روش جمع آوری اطلاعات می توان در مكانهای مختلف و به شیوه های متعدد انجام گیرد و باید سعی شود سؤالات بسیار واضح ومشخص باشد ، چون پاسخ دهنده خود نقش مصاحبه كننده را نیز بر عهده دارد . از آنجائیكه پرسشنامه جنبة خود اجرایی دارد می بایستی به گونه ای طراحی و اجرا شود كه پاسخ گو را به جواب دادن ترغیب نماید ( ظهوری ، 1378)

در بسیاری از تحقیقات علمی بخصوص مواقعی كه اندازه گیری مستقیم متغییر های مورد بررسی امكان پذیر نباشد ، ناگزیر باید برای بدست آوردن اطلاعات در بارة كمیت و كیفیت صفات متغییر مورد تحقیق از طریق پرسشنامه اقدان كرد ( حسن بگلو ، 1382)

3-1 تعریف پرسشنامه :

پرسشنامه عبارت است از مجموعه ای از پرسشها كه به صورت باز یا بسته ( دارای مقیاس ) طراحی شده اند تا وضعیت نگرش افراد را نسبت به یك واقعیت از طریق آن ارزیابی شود تكمیل آن
می تواند به طریق مراجعة شخصی ، پستی یا تلفنی صورت گیرد ( خاكی ، 1379)

پرسشنامه مجموعه ای از سؤالات است كه روی یك یا چند برگ یا یك دفترچه نوشته شود پرسشنامه در موارد زیر به كار می رود :

1- مواردی كه محقق به طور دقیق می داند كه چه چیزی مورد نیاز است و چگونه متغیر های آن بایستی اندازه گیری شود .

2- مواردی كه امكان كسب داده ها با مصاحبه و مشاهده امكان پذیر نبوده ، دسترسی به منابع داده ها به طور مستقیم میسر نمی باشد .

3- مواردی كه تعداد آزمودنی ها زیاد باشد